فکر می کنید هزینه ساخت معمای شاه سریال جدیدی که از شبکه یک سیما پخش می شود چقدر آب خورده باشد! ؟ با وجود کاخ نیاوران، کاخ سعادت آباد و …

سرانجام مجموعه تلوزیونی «معمای شاه» جدیدترین محصول سیمای جمهوری اسلامی ایران روی آنتن شبکه یک رفت. این سریال در 80 قسمت شصت دقیقه ای به کارگردانی محمدرضا ورزی و تهیه کنندگی علی لدنی تولید شده است.

مراحل تحقیق و پژوهش این مجموعه تاریخی از اواخر سال 1389 زیر نظر موسی حقانی به عنوان مشاور پژوهشی و تاریخی آغاز شد. سریال از دی ماه 1391 مقابل دوربین فرشاد خالقی رفته و تصویربرداری آن ادامه دارد.

کاخ سعد آباد، کاخ نیاوران، دکورهای اختصاصی ساخته شده در شهرک غزالی، کاخ موزه گلستان، موزه عبرت، بناهای تاریخی شهر تهران و … برخی از لوکیشن های این سریال است.

معمای شاه با همراهی بیش از 560 نفر از عوامل سینما، تئاتر و تلویزیون در مسئولیت های پشت صحنه تولید شده و 160 بازیگر الی در کنار 254 بازیگر بخش فرعی تاکنون در آن حضور داشته اند.

وقایع و رویدادهای این سریال در فاصله سال های 1317تا 1357 رخ می دهد. سریال با ازدواج محمدرضا پهلوی و فوزیه و بازگشت آنها به ایران آغاز و مرگ شاه در قاهره به پایان می رسد. در حد فاصل این مقطع زمانی چهل ساله نیز رویدادهای مهم اجتماعی، فرهنگی و سیاسی جامعه ایران به تصویر کشیده می شود.

در این سریال تلویزیونی «حسین نورعلی» در نقش جوانی محمدرضا و «امیر مهدی کیا» در نقش میانسالی این شخصیت حضور یافته اند.

در گفت و گو با علی لدنی، تهیه کننده مجموعه معمای شاه به بررسی این اثر تاریخی پرداخته ایم.

از چگونگی ساخت «معمای شاه» بگویید؟

– ما طراحی به تلویزیون درباره زندگی محمدرضا پهلوی ارائه دادیم، با پذیرش کار از سوی سیما، مطالعات تحقیقاتی انجام شد و پس از آن در سال 91 کار را کلید زدیم که تصویربرداری همچنان ادامه دارد.

سرمایه گذار مجموعه کیست و چقدر تاکنون هزینه کرده اید؟

– سرمایه گذار صدا و سیماست و تاکنون حدود 20 میلیارد هزینه شده است.

ارزیابی تان از مجموعه چیست؟

– قطعا ما از کارمان دفاع می کنیم و معتقدیم اثر جذابی تولید شده است. در این روند تلاش داشتیم از همه نظرات مطرح شده در کتب تاریخی بهره بگیریم و اجماع آنها را در کارمان لحاظ کنیم. تماشاگر مجموعه معمای شاه با پیگیری این سریال با 40 سال تاریخ ایران آشنا می شود و مدیریت کشور در این دوره را می تواند تحلیل و تفسیر کند.

نگاه شما به «شاه» نگاه تاریخی بود یا جهت گیری های سیاسی و انقلابی را هم دخالت داده اید؟

– داستان مجموعه بر اساس اسناد تاریخی نگارش شده است و همانطور که گفتم اجماع اسناد در کار ما لحاظ شده است، لذا بینده قسمت های مختلف سریال را منطبق با وقایع تاریخی پیگیری می کند.

مجموعه «معمای شاه» در آغاز راه با مخالفت هایی روبرو شده است، به طور مثال سید محمود کاشانی فرزند آیت الله کاشانی با ارسال نامه ای به صدا و سیما خواستار جلوگیری از پخش این سریال شده است؛ واکنش شما در قبال مخالفت ها چه خواهد بود؟

– ما گفته ایم بر اساس مستندات تاریخی عمل کرده ایم. حال د راین روند هر کس سعی می کند از منظر خود درباره کار ما قضاوت کند. آقای کاشانی شاید نقطه نظرات خاص خودشان را دارند و خواستار آنند که ما مسائلی که مد نظر ایشان است بیان کنیم. هر جا اعتراضی باشد ما مستندات خود را ارائه خواهیم داد.

تهیه کننده هایی مانند آقای امامی مجموعه هایی مانند «شهرزاد» را در شبکه خانگی تهیه کرده اند. رویکرد تلویزیون در قبال هزینه های سریال های پر خرج چگونه است؟

– صدا و سیما در حال حاضر به لحاظ منابع مالی مشکل دارد. برخی مانند آقای فتحی هم صالح دیده اند که کار جدیدشان را در شبکه خانگی تولید کنند و ما هم برای ایشان آرزوی موفقیت می کنیم.

«معمای شاه» مجموعه پربازیگری است. تامین هزینه و مدیریت مخارج در این رهگذر هم کار دشواری است. محدودیت های مالی صدا و سیما در روند تولید شما خدشه وارد نکرد؟

– محدودیت منابع مالی، بدترین شرایط را برای یک تهیه کننده به وجود می آورد. با این حال صبوری تمام عوامل مجموعه از جمله بازیگران به ما کمک کرد تا بتوانیم کار را به خوبی پیش ببریم. من در همین جا از همکاری آنان تشکر می کنم.

برای پخش مجموعه غیر از شبکه یک چه کانال های دیگری را در نظر گرفته اید؟

– شبکه های HD و چهار گزینه های دیگر برای پخش هستند، «معمای شاه» قرار است به زبان های عربی و انگلیسی هم ترجمه شود و سپس درباره فروش آن به کشورهای دیگر تصمیم گیری شود.

چه توصیه ای به مردم درباره تماشای این مجموعه دارید؟

– در تاریخ مسائلی هست که برخی آن را باور ندارند یا عده ای آن را دنبال نکرده اند. ما در معمای شاه سعی کردیم رویدادهای کشور را در 4 دهه به تصویر بکشیم. مجموعه ام تلاش داشته علاوه بر نگاه تاریخی، جذابیت های لازم برای یک سریال را لحاظ کند. ما حتی معماری، لباس و دیگر مسائل سریال را بر اساس آخرین متد روز تدارک دیده ایم و امیدواریم بتوانیم عبرت های تاریخی را به خوبی مد نظر قرار دهیم.

شاه های تلویزیون!

با گذشت چند سال از پیروزی انقلاب اسلامی، نویسنده ها و کارگردانان بسیاری به این فکر افتادند که وقایع و حوادث این پیروزی بزرگ تاریخی را به تصویر بکشند. از چند شخصیت اصلی که طبیعتا باید به آنها توجه می شد، محمدرضا پهلوی به عنوان مهره اصلی از دیگران مهم تر بود.

بر این اساس ناصر گیتی جاه، رضا بنفشه خواه، حسین نورعلی و امیر مهدی کیا بازیگرانی بوده اند که در مجموعه هایی چون «طبل توخالی»، «سقوط»، «فراموشخانه»، «عبور تاریخ»، «چرخ گردون»، «شب چراغ»، «عمارت فرنگی» و «پدرخوانده» نقش محمدرضا را ایفا کرده اند.