نازوب

نازوب، پکیج کامل راهنمای اقامت تحصیلی در خارج از کشور برای شما دانش آموختگان و دانشجویان عزیز. راهنمای 0 تا 100 اقامت را دنبال کنید زیرا تمامی شرایط اقامت در یک مقاله کمی شما عزیزان را خسته می کند پس هر روز ادامه این بخش را دنبال کنید.

بسیاری از دانشجویان علاقه به تحصیل در خارج از ایران را دارند به ویژه با اوضاع نابسامان اقتصادی، جامعه و … گروه نازوب سعی دارد کاملترین پکیج راهنمای اقامت تحصیلی را به شما دانشجویان عزیز از معدل پایین گرفته تا نخبه های عزیز هر روز در یک مقاله به صورت مجزا گردآوری کند تا به راحتی بتوانید با مطالعه سلسله مراتب اقامت در خارج از کشور بهترین اطلاعات را کسب کنید از همراهی شما عزیزان در بخش های مختلف سرگرمی وبناز سپاسگزاریم.

اولین قدم ارز دانشجویی است

ارز دانشجویی، اهمیت تایید مدارک تحصیلی دانشجویان خارج از کشور و اطلاع از دانشگاه‌های مورد تایید وزارت علوم، از مواردی هستند که باید پیش از مهاجرت و تحصیل در خارج از کشور به اندازه کافی در مورد آن‌ها بدانید.

The student exchange, the importance of certifying the degrees of overseas students and the knowledge of the approved universities of the Ministry of Science are some of the things you need to know enough about before going abroad and studying abroad.

تحصیل در خارج از کشور، یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های پیش روی دانشجویان ایرانی است و از اهمیت بسیاری برخوردار است. انتخاب رشته و دانشگاه مورد نظر برای ادامه تحصیلات و چالش‌های مرتبط با آن، گرفتن پذیرش تحصیلی، آماده شدن برای آزمون‌های تافل و آیلتس، آماده کردن مدارک، نوشتن رزومه برای پذیرش در دانشگاه‌ها، دریافت ویزای تحصیلی، مسائل مربوط به توصیه‌نامه و حتی نکاتی برای کسانی که معدل پایینی دارند ولی قصد دارند تا در خارج از کشور تحصیل کنند، در سری مقالات «راهنمای عملی تحصیل در خارج از کشور» ارائه خواهد شد.

طبق بخش‌نامه شماره ۲۳۳۴۵۲/ ۹۷ مورخه ۱۳۹۷/۰۸/۰۷ اداره سیاست‌ها و مقررات بانک مرکزی، کلیه دانشجویان شاغل به تحصیل واجد شرایط ارز دانشجویی می‌توانند از تاریخ ۱۳۹۷/۰۸/۱۹ مدارک خود را در سامانه سجاد به نشانی portal.saorg.ir بارگذاری کنند.

ارز دانشجویی

ارز دانشجویی برای بسیاری از متقاضیان تحصیل در خارج از کشور، یکی از مهم‌ترین المان‌ها محسوب می‌شود. تفاوت نرخ ارز آزاد با نرخ ارز دانشجویی باعث شده افرادی که قصد مهاجرت تحصیلی دارند، به این موضوع فکر کنند. تفاوت ۲۰ تا ۳۰ درصدی ارز دولتی با ارز بازار آزاد در چند سال اخیر، باعث افزایش میزان متقاضیان دریافت ارز دانشجویی شده است.

ارز دانشجویی فقط به دانشجویانی تعلق می‌گیرد که دانشگاه مقصدشان را بر اساس فهرست ارزیابی شده وزارت علوم انتخاب کرده‌اند.
فرقی نمی‌کند در دانشگاهی پذیرش شوید که لازم باشد شهریه پرداخت کنید یا در دانشگاهی که از پرداخت شهریه معاف باشید؛ در هر دو صورت امکان دریافت ارزش دانشجویی را خواهید داشت. یعنی، مهم نیست که شما برای تحصیل خود شهریه می‌دهید یا کمک هزینه دریافت می‌کنید، در هر صورت، ارز دانشجویی در صورتی که شرایط آن را داشته باشید، به شما تعلق می‌گیرد و نباید در این باره نگران باشید.

یکی از مهم‌ترین شروط برای دریافت ارز دانشجویی این است که متقاضیان، حتما باید در دانشگاهی مشغول به تحصیل بوده یا پذیرش دانشگاهی دریافت کرده باشند؛ البته آن دانشگاه باید توسط اداره کل امور دانش‌آموختگان وزارت علوم ایران، به عنوان دانشگاه ارزشیابی شده و معتبر، فهرست‌بندی شده باشد.

یعنی شما نمی‌توانید در دانشگاهی که ارزشیابی مشخصی ندارد، مشغول به تحصیل شده و برای تحصیل در مقاطع مختلف، خواستار ارز دانشجویی شوید. در واقع، ارز دانشجویی تنها به دانشجویانی که دانشگاه مقصد خود را بر اساس فهرست ارزشیابی شده وزارت علوم انتخاب کرده‌اند، تعلق می‌گیرد.

طبق اطلاعیه مندرج در وب‌سایت وزارت علوم (معاونت امور بورس و دانشجویان خارج)، دانشجویان شاغل به تحصیل در خارج از کشور که متقاضی دریافت ارز دولتی هستند، ابتدا باید در سامانه نشا ثبت‌نام کنند. پس از ثبت درخواست ارز در سامانه و در صورت تائيد درخواست يک كد رهگيری از طريق سامانه برای متقاضی ارسال می‌شود و فرد می‌تواند به عنوان دانشجوی مورد تایید وزارت برای بازه مشخصی از تحصيل ارز دولتی از بانک دریافت کند.

به گزارش روابط عمومی بانک مرکزی، ارز دانشجویی بابت نیمسال اول تحصیلی سال ۲۰۱۸ و تا تاریخ ۳۱ شهریور ۱۳۹۷ قابل پرداخت بوده و پس از تاریخ مورد اشاره ارز دانشجویی به نرخ بازار و از طریق دو بانک پرداخت می شود.

به عبارت دیگر، وزارت علوم گواهی اشتغال به تحصیل دانشجو را تایید و قید می‌کند که دانشجو برای بازه چند ماهه می تواند ارز دولتی دریافت کند. برای مثال، اگر در گواهی اشتغال به تحصيل ترم جاری دانشجو که به تائيد نمایندگی ایران در کشور محل تحصیل رسیده، قید شود که متقاضی در ترم جاری به مدت چهار ماه اشتغال به تحصيل دارد، دانشجو می‌تواند پس از تاييديه این وزارت، با در دست داشتن نامه معرفی به بانک که این اداره در اختیار وی قرار می‌دهد، پس از مراجعه به بانک مورد نظر که تسهیلات ارزی در اختیار عموم قرار می‌دهد، به اندازه بازه چهار ماهه ارز دولتی دریافت کند.

البته طبق اطلاعیه روابط عمومی بانک مرکزی، این بانک پیرو بند (۱) بخشنامه شماره ۱۷۱۹۶۸‏‏‏/۹۷ مورخ ۲۰‏‏‏/۰۵‏‏‏/۱۳۹۷ در خصوص خرید و فروش ارز به نرخ بازار، طی بخشنامه شماره ۲۰۱۰۶۸ مورخ ۱۲ شهریور ۱۳۹۷، بانک‌ها را مجاز به فروش و پرداخت ارز مسافرتی و دانشجویی اعلام کرد.

طبق مفاد این بخشنامه بانک های عامل مجازند از محل ارزهای خریداری‌شده و با تأمین اسکناس از محل منابع خود، نسبت به فروش و پرداخت ارز دانشجویی اعم از شهریه و اقامت به نرخ بازار با اخذ مدارک مثبته شامل تأییدیه وزارتخانه‌های علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی (حسب مورد)، صورتحساب دانشگاه محل تحصیل که اصالت و اعتبار آن توسط نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در کشور محل تحصیل تأیید شده باشد، اقدام کنند.

جدیدترین اطلاعیه بانک مرکزی درباره تخصیص ارز دانشجویی

طبق بخش‌نامه شماره ۲۳۳۴۵۲/ ۹۷ مورخه ۱۳۹۷/۰۸/۰۷ اداره سیاست‌ها و مقرارت بانک مرکزی، کلیه دانشجویان شاغل به تحصیل واجد شرایط ارز دانشجویی می‌توانند از تاریخ ۱۳۹۷/۰۸/۱۹ مدارک خود را در سامانه سجاد به نشانی portal.saorg.ir بارگذاری کنند.

بر اساس مفاد این بخش‌نامه، ارز دانشجویی فقط در بازه زمانی ۹۷/۰۷/۰۱ تا ۹۷/۱۲/۲۹ (از مهر تا اسفند سال ۱۳۹۷) تعلق می‌گیرد. همچنین، مبنای نرخ ارز در خصوص حواله‌های ارزی، نرخ ارز حواله مندرج در سامانه معاملات الکترونیکی ارز (ETS) و در مورد اسکناس، نرخ ارز اسکناس مندرج در سامانه مذکور خواهد بود.

نکته قابل توجه اینکه با توجه به تغییر سامانه ارزی از سامانه مشارکت دانشجویی نشا به سامانه جامع دانشجویی سجاد، کلیه دانشجویان متقاضی باید در مرحله اول در سامانه جدید (سامانه سجاد) ثبت‌نام کرده و در مرحله بعد، ارز دانشجویی درخواست کنند.

طبق بخش‌نامه بانک مرکزی، ارز دانشجویی به مقاطه دکتری و کارشناسی ارشد تعلق می‌گیرد و برای مقطع کارشناسی فقط دانشجویانی که شروع به تحصیل آن‌‌ها قبل از تاریخ ۹۷/۰۲/۳۱ است، مجاز به ارائه درخواست هستند.

انتخاب رشته و دانشگاه برای تحصیل در خارج

شاید در نگاه نخست، گرفتن ارز دانشجویی بسیار آسان باشد و هر دانشجویی که در خارج از کشور مشغول به تحصیل است، شرایط دریافت این ارز را داشته باشد. اما در واقع چنین نیست…

متقاضیان تحصیل در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری در مراکز علمی خارج از کشور، باید به تایید مدارک تحصیلی خود بعد از فراغت از تحصیل توجه کنند و تا حد امکان دانشگاهی را انتخاب کنند که مورد تایید اداره کل دانش آموختگان وزارت علوم باشد.

به انتخاب دانشگاه در کشور مورد نظر بر اساس فهرست ارزشیابی وزارت علوم توجه کنید
بسیار اتفاق می‌افتد که دانشجویی، به خاطر علاقه به رشته، دانشگاه یا حتی سوپروایزر (Supervisor) مورد نظرش، در رشته‌ای پذیرش می‌گیرد که بعدا مشخص می‌شود دانشگاهی که در آن تحصیل کرده، مورد تایید وزارت علوم ایران نیست و ارزشیابی نشده است.

همچنین بعد از فارغ‌التحصیلی، مدرک دانشگاهی وی از طرف وزارت علوم تایید نمی‌شود. بنابراین، همواره به مساله انتخاب دانشگاه در کشور مورد نظر بر اساس فهرست ارزشیابی وزارت علوم توجه کنید تا نه تنها در زمینه ارز دانشجویی برای مدت تحصیلی خود با مشکل روبه‌رو نشوید، بلکه برای تایید مدرک و استفاده از خدمات جانبی آن، به چالش خاصی برخورد نکنید. برای دسترسی به اطلاعات مربوط به اداره دانش آموختگان وزارت علوم به نشانی اینترنتی آن مراجعه کنید.

در این صفحه، اطلاعات مربوط به دانش آموختگان خارج از کشور، کتاب نظام ارزشیابی مدارک تحصیلی و همچنین اطلاعاتی درباره دانش آموختگان داخل ارائه شده است. کتاب نظام ارزشیابی مدارک تحصیلی، حاوی اطلاعات دانشگاه‌های مورد تایید در بیش از ۱۰۰ کشور جهان است.

نکات مهم برای ارزشیابی مدارک

بسیاری از مشکلات ارزشیابی مدارک تحصیلی خارجی به دلیل عدم توجه متقاضیان به شرایط ارزشیابی پیش از شروع به تحصیل است. بنابراین، متقاضیان ادامه تحصیل در دانشگاه‏‌های خارج از کشور و افرادی که برای ارزشیابی مدارک خود اقدام می‌کنند، باید علاوه بر مطالعه دقیق ضوابط و مقررات به موارد زیر توجه کنند:

• معتبر بودن دانشگاه محل تحصیل از نظر وزارت علوم، تحقیقات و فناوری (قرار داشتن دانشگاه در لیست مورد تأیید)
• توجه به مدت لازم برای اقامت در کشور محل تحصیل طبق ضوابط و مقررات عمومی
• نگهداری گذرنامه(های) دوران تحصیل (حتی پس از ابطال آن‌ها)
• ارائه گواهی رسمی شروع به تحصیل با ذکر تاریخ دقیق (شامل روز، ماه، سال)، صادره از مراجع رسمی دانشگاه (Registrar)، تاریخ اخذ پذیرش در دانشگاه ملاک نیست.
• توجه به مدارک مورد نیاز برای ارزشیابی مدارک تحصیلی خارجی مندرج در تقاضانامه
• ممهور کردن مدارک تحصیلی (اصل دانشنامه یا ریز نمرات) به مهر صحت صدور و تعلق از سوی نمایندگی‌های جمهوری اسلامی ایران مستقر در کشور محل تحصیل
اطلاعات مربوط به دانش آموختگان خارج از کشور و کتاب نظام ارزشیابی مدارک تحصیلی دانشگاه‌های خارج از کشور در سایت رسمی آن ارائه شده و پاسخگوی نیاز مخاطبان است. از طریق بخش «تماس با ما» در این وب‌سایت نیز می‌توانید سوالات خود را مطرح کرده و از مسئولان مربوطه پاسخ دریافت کنید.

رتبه‌بندی و ارزشیابی مدارک در وزارت علوم

وزارت علوم برای رتبه‌بندی و ارزشیابی مدارک تحصیلی صادر شده در خارج از کشور پنج گروه زیر را تعریف کرده است:

• گروه الف – عالی
• گروه ب – خوب
• گروه ج – متوسط
• گروه د – ضعیف
• گروه ه _ خیلی ضعیف

کمتر دیده می‌شود که دانشگاه‌های مطرح جهان، در گروه ب قرار بگیرند یا دانشگاه غیر معتبری، در گروه الف تا ج باشد. بنابراین، همواره توجه داشته باشید که دانشگاه‌های مطرح جهان در کشورهای مختلف، معمولا در گروه الف و ب قرار دارند.

بنابراین اگر دانشگاه مورد نظر شما در گروه ج یا د بود، بدانید که دانشگاه از نظر علمی در شرایط ممتازی نیست و بهتر است دانشگاه‌های ردیف الف و ب مد نظر شما قرار بگیرد. در صورتی که دانشگاه مد نظر شما در گروه ه قرار گرفت، بدانید که احتمال تایید مدرک تحصیلی شما بعد از فارغ التحصیلی تقریبا صفر است.

برخی تصور می‌کنند که نبودن دانشگاه مورد نظر آن‌ها در فهرست ارزشیابی اداره کل دانش آموختگان وزات علوم به مساله سیاسی یا غیر علمی مربوط است، در حالی که چنین برداشتی نادرست است.

ارزشیابی دانشگاه‌ها، بر مبنای استاندارد و معیارهای وزارت علوم انجام می‌شود و توسط کارشناسان زبده این مجموعه صورت می‌گیرد. از اینرو، باید توجه کنید که اگر دانشگاه شما در فهرست ارزشیابی شده نبود، با کارشناسان این اداره مشورت کنید.

به هر حال، این اداره کل هر ساله نسبت به بروزرسانی این فهرست اقدام می‌کند و دانشگاه‌های جدیدی را به این فهرست اضافه می‌کند.

برای مثال، دانشگاهی که از راه دور به شما آموزش مهندسی در مقطع کارشناسی یا کارشناسی ارشد یا دکتری می‌دهد و بدون پایان‌نامه مدرک عالی برای شما صادر می‌کند، قطعا نامش در این فهرست نیست و در صورتی که چنین مدرکی صادر شود، در ایران ارزشیابی علمی نخواهد شد.

هیچ دانشگاهی که دوره‌های از راه دور برگزار می‌کند، در این فهرست تایید شده جایی ندارد و شما نمی‌توانید از طریق این مراکز علمی، admission letter اخذ کنید و بعد، برای دریافت ارز دانشجویی اقدام کنید. چرا که اصولا این دانشگاه‌ها مورد تایید نیست. حتی اگر دانشگاه‌های معتبر جهان، این دوره‌ها را برگزار کنند. به این موضوع همواره توجه کنید تا بعدا با زیان و سرخوردگی مواجه نشوید.

اگر می‌خواهید از مزایای تایید مدارک تحصیلی خارجی خود در ایران استفاده کنید، از صلاحیت آن در فهرست وزرات علوم مطلع شوید.

در یک جمله، به شما توصیه می‌کنیم در صورتی که قصد دارید تا از فواید تایید مدرک تحصیلی خارجی خود در ایران استفاده کنید، حتما پیش از انتخاب و اخذ پذیرش از دانشگاه خارجی، نسبت به صلاحیت آن در این فهرست مطلع شوید. به نظر می‌رسد چند مورد زیر می‌تواند برای شما اثر باشد:

نکته 1: فقط و فقط، اگر قصد دارید مدرک علمی شما که از مراکز خارج از کشور اخذ می‌شود، در ایران ارزشیابی شود و از مزایای معنوی و مادی آن استفاده کنید، از فهرست دانشگاه‌های ارزشیابی شده وزارت علوم بهره ببرید و آن را در نظر بگیرید.

در غیر این صورت، پیش از انتخاب دانشگاه، صلاحیت آن را با نمایندگی ایران در کشور مطبوع و کارشناسان دانشجویان خارج اداره کل امور دانش آموختگان وزارت علوم بررسی و استعلام کنید.

به همین خاطر، در دام موسساتی که در رسانه‌های داخلی، شبکه‌های اجتماعی و حتی شبکه‌های ماهواره‌ای دانشگاه خاصی را تبلیغ می‌کنند، قرار نگیرید و قبل از هر اقدامی، صلاحیت علمی آن دانشگاه را از وزارت علوم ایران استعلام کنید.

نکته 2: در صورتی نسبت به ادامه تحصیل در دانشگاه‌های خارج از فهرست ارزشیابی تحصیلی دانشگاه‌های خارج از کشور اقدام کنید که قصدی برای دریافت تاییدیه از نهادهای دولتی ایران نداشته باشید و قصد شما از ادامه تحصیل در این دانشگاه، مسائل دیگری جز تایید مدرک تحصیلی در ایران باشد.

نکته 3: تائید مدرک و ریز نمرات شما در دانشگاه‌های خارج از کشور توسط سفارت جمهوری اسلامی در کشور متبوع، به معنای تائید نهایی مدرک تحصیلی نیست و تائیدیه سفارت، تنها گواهی مالکیت مدارک به شخص شما است.

بعضی از دانشجویان به اشتباه تصور می‌کنند که اگر سفارت‌خانه ایرانی در کشور تحصیل آن‌ها، اعتبار مهر و امضای دانشگاه را تایید کند، به معنای تایید مدرک است که این برداشت صحیح نیست.

نکته ۴: قبل از انتخاب دانشگاه مورد نظر در یکی از کشورهای جهان، به این موضوع توجه داشته باشید که مقطع تحصیلی خاصی که قصد دارید در دانشگاه مورد نظر بگذرانید، مورد تایید این فهرست باشد.

بسیار اتفاق می‌افتد که دانشگاهی فقط صلاحیت علمی برای تدریس مقطع لیسانس را دارد و برای مقاطع بعدی، مورد ارزشیابی اداره کل امور دانش آموختگان وزارت علوم قرار نگرفته است.

بنابراین اگر شما در این دانشگاه مقطع فوق لیسانس یا دکتری را طی کنید، با آن که دانشگاه مورد تایید است، اما مقطع تحصیلی گذرانده شده مورد تایید قرار نخواهد گرفت و در نتیجه مدرک شما ارزشیابی تحصیلی نمی‌شود.

نکته 5: حتی اگر دانشگاه مورد نظر شما در فهرست دانشگاه‌های ارزشیابی شده و با تایید صلاحیت از اداره کل دانش آموختگان وزارت علوم باشد، تلاش کنید تا فهرست واحدهایی را که باید در دانشگاه مزبور بگذرانید با اداره کل رایزنی شود.

بعضا اتفاق می‌افتد که نوع و تعداد واحدهایی که دانشجو برای اخذ مدرک تحصیلی از دانشگاه مورد نظر گذرانده است، بعدا نتوانسته به تایید اداره کل برسد، چرا که مثلا دانشجو در ترمی که دانشجوی تبادلی (exchange student) بوده و در خارج از دانشگاه مقصد تحصیل کرده، دروس زبان یا غیر مرتبط با رشته و گرایش مد نظر گذرانده است.

این مسئله تائیری در گرفتن ارز دانشجویی ندارد، ولی اهمیت آن به این دلیل است که اگر شما ۲۰ واحد از ۱۲۰ واحد مقطع فوق لیسانس خود را زبان فرانسوی در مقطع فوق لیسانس مهندسی شیمی در یکی از دانشگاه‌های آلمان بگذرانید، امکان تطبیق واحد و تایید آن توسط اداره کل امور دانش آموختگان وزارت علوم کاهش می‌یابد و شاید مدرک شما، مهندسی ارزشیابی نشود و مثلا شیمی کاربردی ارزشیابی شود.

چون معمولا دانشگاه‌های اروپایی در مقاطع فوق لیسانس، به دانشجویان خود اجازه می‌دهند یک ترم را به صورت دانشجوی مبادله‌ای باشند و هر واحدی که علاقه‌مند هستند در این ترم انتخاب کنند و بگذرانند. اما این قضیه بعدها در صورتی که دانشجو، استانداردهای اداره کل امور دانش آموختگان وزارت علوم را رعایت نکرده باشد می‌تواند با مخاطراتی همراه شود.

نکته 6: فهرست ارزشیابی تحصیلی دانشگاه‌های خارج از کشور توسط اداره کل امور دانش آموختگان وزارت علوم و حتی وزارت بهداشت، فهرستی تقریبا دقیق و کارشناسی‌شده است و بهتر است دانشگاه‌هایی که برای ادامه تحصیل استفاده می‌کنید، حتی اگر قصد تایید مدارک را در آینده توسط این وزارتخانه‌ها ندارید، از میان این فهرست باشد تا حتی اگر ده درصد قصد ارزشیابی مدرک خود را در داخل داشتید، با مشکلی مواجه نشوید.

نکته 7: در صورتی که علاقه‌مند به تایید مدارک تحصیلی خود در آینده توسط اداره کل امور دانش آموختگان وزارت علوم هستید، حتما فرم تشکیل پرونده دانشجویی ایرانیان خارج از کشور را که در سایت سفارت ایران در کشور مطبوع قرار دارد، تکمیل و به نشانی سفارت ارسال کنید تا مقدمات کار شما برای کارهای بعدی فراهم شود.

تخفیف در خرید بلیط هواپیما و خدمات کنسولی به دانشجویان ایرانی، از دیگر خدمات قابل ملاحظه برای دانشجویانی است که این فرم را تکمیل می‌کنند.

نکته ۸: برای دریافت معرفی‌نامه ارزی، حتما باید از طریق سامانه نشا، مدارک درخواستی را آپلود کنید. برای استفاده از خدمات آن، ابتدا باید در این پایگاه ثبت‌نام کرده و شناسه کاربری دریافت کنید. خدمات مربوط به معافیت تحصیلی و دیگر تسهیلات غیر ارزی نیز در این پایگاه در اختیار حجم انبوهی از متقاضیان قرار گرفته است.

باید در سایت نشا با دقت ثبت‌نام کرده و مدارک را بر اساس سایز و فرمت مورد نیاز، ارائه دهید. جزئیات بیشتر نحوه ثبت‌نام، دریافت، انتقال و پرداخت ارز مورد نیاز دانشجویان در خارج از کشور در بخش سوالات متداول سامانه نشا و بخش سوم مقررات ارزی بانک مرکزی به صورت مبسوط توضیح داده شده است.

نکته 9: کلیه مدارکی که برای دریافت معرفی‌نامه ارزی نیاز دارید، در سامانه نشا معرفی شده‌اند. اسکن این مدارک باید بر اساس کیفیت و حجم درخواستی در سایت آپلود شوند؛ در صورت اشتباه یا ارائه اطلاعات خلاف واقع، شانس خود را برای دریافت معرفی‌نامه از دست می‌دهید یا پروسه دریافت نامه، بسیار طولانی می‌شود.

نکته 10: دانشجویان ترم اول که تنها پذیرش تحصیلی در اختیار دارند و ویزای کشور مطبوع را در ایران گرفته‌اند، نیاز به تاییدیه مدارک خود توسط سفارت ایران در کشور مطبوع را ندارند، اما برای ترم‌های بعدی باید مدارک آن‌ها به تایید سفارت برسد و سپس در سایت آپلود کنند.

یعنی شما برای ترم اول، در صورتی که هنوز به کشور مقصد مراجعه نکرده و گواهی دانشجویی خود را به تایید سفارت ایران در کشور مقصد نرسانده‌اید، نمی‌توانید ارز دانشجویی برای ترم اول دریافت کنید. برای انجام این کار، باید پس از مراجعه به دانشگاه و کشور مقصد، نسبت به اخذ گواهی ممهور به مهر سفارت ایران اقدام کرده و آن را با پست به ایران ارسال کنید تا بتوانید مراحل بعدی را انجام دهید.

نکته 11: در صورتی که مدرک تحصیلی شما که در سایت نشا آپلود کرده‌اید، هنوز تاییدیه سفارت ایران را ندارد و شما کماکان علاقه‌مند به دریافت معرفی‌نامه ارزی هستید، پس از ارائه معرفی‌نامه ارزی اداره کل امور دانش آموختگان وزارت علوم به بانک‌های مربوطه، از شما در قبال پرداخت ارز مبادله‌ای، درصدی از کل مبلغی که ارز دانشجویی می‌گیرید، وثیقه نقدی اخذ می‌شود. این وثیقه پس از آن که مدرک تحصیلی شما به تایید سفارت ایران در کشور مطبوع رسید و به شعبه ارزی بانک ارسال شد، آزاد می‌شود.

نکته 12: دریافت نامه معرفی به بانک و دریافت ارز دانشجویی به نرخ مبادله‌ای، منوط به حضور دانشجو در ایران نیست و والدین وی نیز می‌توانند نسبت به انجام فرآیندهای مربوطه اقدام کنند.

نکته 13: هر شش ماه یکبار، دانشجوی متقاضی دریافت ارز دانشجویی موظف است، کلیه مدارک ارائه شده قبلی خود را به انضمام مدارک جدید، در سایت نشا آپلود کند.

نکته 14: سایت نشا برای شهریه‌ای که دانشجویان ایرانی به دانشگاه‌های خود پرداخت می‌کنند، ارز مبادله‌ای پرداخت می‌کند؛ یعنی دانشجو می‌تواند هم برای اقامت و هم برای شهریه، ارز دانشجویی بگیرد.

در صورتی که متقاضی دریافت ارز مبادله‌ای برای پرداخت شهریه دانشگاه هستید، ابتدا باید شهریه دانشگاه را پرداخت کنید و گواهی پرداخت را به تایید دانشگاه و سفارت ایران رسانده و در سایت نشا آپلود کنید.

حتما دقت کنید که در متن گواهی پرداخت صادر شده توسط دانشگاه، کلماتی مانند payment یا paid ارائه شود و زبان نوشتاری گواهی، حتما به انگلیسی باشد. میزان ارز تخصیصی برای مدت اقامت و شهریه دانشجو، در نامه اداره کل امور دانش آموختگان وزارت علوم قید نمی‌شود و این موضوع به بانک پرداخت کننده ارز دانشجویی مرتبط است.

نکته 15: شعب ارزی بانک‌های پرداخت‌کننده ارز دانشجویی به دانشجویان، برای خدمات خود یک درصد کارمزد دریافت می‌کنند. میزان این کارمزد را از وب‌سایت بانک مرکزی استعلام کنید.

نکته 16: اداره کل امور دانش آموختگان وزارت علوم در نامه معرفی به بانک برای دریافت ارز دانشجویی، مبلغ ارزی که باید به شما اختصاص داده شود و چگونگی آن را قید نمی‌کند. بنابراین، هیچ مسئولیتی در قبال میزان ارز قابل پرداخت به شما ندارد و این موضوع کاملا موضوعی بانکی به شمار می‌رود.

نکات پایانی

• دانشگاه‌های مورد تایید وزارت علوم کشورمان، معمولا اعتبار و کیفیت تحصیلی قابل قبول را برای صرف هزینه و وقت شما دارند.
• حتی الامکان از ثبت‌نام در دانشگاه‌هایی که در این فهرست قرار ندارد، خودداری کنید. حتی اگر علاقه‌ای به دریافت ارز دانشجویی و تحصیل و کار در ایران ندارید.
• ارز دانشجویی موضوعی نیست که ثابت باشد و شما بتوانید برای آن، روال خاص قیمتی در نظر بگیرید.
• سایت نشا و اداره کل دانش آموختگان، نماینده‌ای خارج از ساختمان اداری خود ندارد و مراقب کلاهبردانی که خود را نماینده این دو مجموعه مرتبط معرفی می‌کنند، باشید.
در بخش بعدی درباره موضوع کلیات مربوط به اقدام جهت اخذ پذیرش تحصیلی و بورسیه، مواردی در قالب نکته‌های کلیدی ارائه می‌شود.

سالانه دانشجویان

دانشجویان بسیاری که علاقه‌مند به ادامه تحصیل در خارج هستند، برای گرفتن پذیرش از دانشگاه‌های خارجی اقدام می‌کنند.
سطح علمی بالای دانشگاه‌های خارجی در کنار بورسیه‌های تحصیلی باعث شده‌اند تا دانشجویان بسیاری مشتاق به ادامه تحصیل در خارج و تحقیق در دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی خارج از کشور شوند.

از طرفی، سابقه خوب ایرانیان در تحصیل در دانشگاه‌های غربی به ویژه در آمریکای شمالی و اروپا، سبب شده تا مراکز علمی در این دو قاره، دانشجویان ایرانی را همواره مورد توجه داشته و در برخی از دانشگاه‌ها مانند استانفورد، پنسیلوانیا، چالمرز سوئد، برکلی و ام آی تی آمریکا، دانشجویان ایرانی، در فهرست موفق‌ترین محققان و پژوهشگران خارجی شاغل به تحصیل قرار بگیرند.

در مقابل، به دلیل عدم آشنایی دانشجویان با مراحل اخذ پذیرش ممکن است تا این پروسه برای بسیاری دشوار حتی غیرممکن به نظر برسد.

اخذ پذیرش از دانشگاه‌های خارجی، اعم از در کشورهای اروپایی همچون انگلستان، فرانسه، آلمان یا سوئد، در آمریکا یا چین یا هر کشور دیگری، از آنچه به نظر می‌رسد، ساده‌تر است. البته در این مرحله باید قبل از هر اقدامی باید این پرسش‌ها بادقت برای متقاضی پذیرش مشخص شوند.

۱) هدف از ادامه تحصیل چیست؟

پیش از اقدام برای پذیرش تحصیلی و حتی بورس، باید به این پرسش مهم پاسخ بدهید که چرا قصد دارید ادامه تحصیل بدهید.

آیا قصد شما برای ادامه تحصیل، مهاجرت و کار است؟

آیا قصد شما گرفتن اقامت دائم در کشور مقصد است؟

آیا قصد دارید از پذیرش تحصیلی به عنوان فرصتی برای اشتغال‌زایی در آن کشور استفاده کنید؟

آیا قصد شما برای پذیرش، تنها گرفتن ویزا است؟ این موارد نمونه پرسش‌هایی هستند که در مرحله اول با آن‌ها مواجه می‌شوید.

پاسخ به هر یک از این پرسش‌ها، روش و و برنامه خاص خود را دارد. بریا مثال، اگر قصد گرفتن ویزای شینگن دارید، می توانید به جای اقدام کردن برای پذیرش تحصیلی در کشورهای رده بالای اروپایی، از مجارستان، لهستان یا بلاروس، برای گرفتن پذیرش و ویزا اقدام کنید.

یا اگر قصد شما از پذیرش، مهاجرت هست، باید به این موضوع توجه کنید که هر کشوری در دنیا، برای مهاجرت، قوانین خاص خود را دارد و همه کشور‌ها مهاجرپذیر نیستند و اگر قصد اقامت دائم در کشور مقصد را دارید، باید اول کار و حرفه‌ای برای خود پیدا کنید.

به هرحال، پیش از پذیرش تحصیلی، برنامه خود را حداقل تا پنج سال آینده ترسیم کنید. از ترسیم کردنش هراس نداشته باشید. البته برای پیشبرد بهتر و برنامه‌ریزی صحیح می‌توان اهداف کلی برنامه را به قسمت‌های کوچک‌تر تقسیم کرد. البته هرچه برنامه را مبتنی بر توانمندی‌ها، قابلیت و تجربه‌های خود قرار دهید، با ضریب بیشتری محقق می‌شود.

همچنین، برای رسیدن به قله، باید کمی صبور و خلاق باشید، هدف از برنامه تحصیلی را مشخص کنید و با مشاوران مربوطه و افرادی که قبلا این مسیر را طی کرده‌اند، مشورت کنید.

1) پس گام اول، پاسخ به این سوال هست که هدف از تحصیل چیست؟

دانشجویی که قصد دارد پس از اتمام تحصیلاتش در دوره کارشناسی ارشد به کشور بازگشته و در زمینه‌ای تخصصی مشغول به کار شود، به دنبال ویزای کشور خاص، مهاجرت و مسائل مربوطه‌اش نیست. یا اگر کسی به دنبال مهاجرت و اقامت باشد، در جستجوی سوپروایزر، رشته و کشوری خاص نخواهد بود. پس هدف‌گزینی، برنامه‌های آینده را تقریبا ترسیم می‌کند.

2) کشور مهم‌تر هست یا رشته؟

برای بساری رفتن به کشوری که از نظر آن‌ها خیلی با کلاس و پیشرفته هست، از یک رشته فوق العاده خوب اولویت بالاتری دارد. برای برخی نیز، کشور مقصد در برابر ارزش و کارایی رشته‌ای که تحصیل می‌کنند، ارزش چندانی ندارد.

برای مثال، فردی که به دنبال تحصیل در رشته‌های مربوط به صنایع گاز و پتروشیمی است، فرانسه، آمریکا و نروژ و حتی قطر، اولویت بیش‌تری نسبت به مجارستان، یونان و اسپانیا برای تحصیل دارند. یا کسی که مسلط به زبان اسپانیایی یا ایتالیایی است، اسپانیا و سوئیس انتخاب اصلح‌تری برای وی خواهند بود و بهترین رشته‌ها و دانشگاه‌ها در فنلاند نمی‌تواند او را راضی کند. پس زمانی که بین کشور و رشته تحصیلی، اولویت خود را مشخص کردید، در گام بعدی، انتخاب بین رشته تحصیلی و دانشگاه است.

3) دانشگاه مهم‌تر است یا رشته تحصیلی؟

پس از انتخاب بین کشور و رشته تحصیلی، نوبت به انتخاب دانشگاه است. زمانی که شما تحصیل در یک رشته خاص را مد نظر داشته باشید، دایره انتخاب محدودتر می‌شود.

معمولا رشته‌های دانشگاهی، در دانشگاه‌های مختلف تدریس می‌شوند و شما می‌توانید برای رشته‌ای خاص در دانشگاه‌های مختلف اپلای کنید. اما اگر نظر داشته باشید که حتما برای تحصیل در رشته معماری، به دانشگاه فلورانس ایتالیا بروید یا برای تحصیل در رشته حقوق، سوربن فرانسه را انتخاب کنید، کمی کار سخت می‌شود.

چون دایره انتخاب خود را محدود به جایی خاص کرده‌اید. به همین دلیل باید وقت و انرژی بیشتری صرف کنید و همواره صبوری را از نظر دور نکنید. انتخاب بین تحصیل در دانشگاه خیلی خوب در رشته های مختلف یا تحصیل در دانشگاهی خاص در هر رشته ای، مساله مهمی هست که دانشجویان باید به آن توجه کنند و تکلیف خود را با آن مشخص کنند.

4) آیا هدف از تحصیل و مهاجرت، یافتن شغل و اقامت دائم است؟
اگر هدف از تحصیل مهاجرت است، باید به این موضوع توجه کنید که هر کشوری در دنیا، مهاجرپذیر نیست؛ چرا که کشوری مانند مجارستان یا فنلاند حتی آفریقای جنوبی، ژاپن و کره جنوبی، مهاجرپذیر نیستند و برای دریافت اقامت، باید پنج سال در این کشور کار و مالیات پرداخت کنید. اما کشوری مانند نیوزلند، کلا مهاجرپذیر تخصصی و عمومی است و شانس شما برای گرفتن اقامت دائم پس از اتمام تحصیل بالاتر است.

اگر هدف از تحصیل، فقط یافتن شغلی خاص است، باید قبل از رفتن با شرکت‌های کاریابی در کشور مقصد، در ارتباط باشید. افرادی که هدف از پذیرش تحصیلی و گرفتن ویزا را تنها راه یافتن شغل می‌دانند، کار سختی در پیش دارند و باید ریسک‌های مربوطه را در نظر بگیرند. البته به این موضوع توجه کنید که با ویزای تحصیلی، شما هفته‌ای چند ساعت (بین ۲۰ تا ۴۰ ساعت) اجازه کار دارید.

5) آیا یادگیری زبان غیر از انگلیسی مورد نیاز است؟

یادگیری زبانی غیر از زبان انگلیسی، به هدف شما بستگی دارد. اگر عاشق فنلاند و اسپانیا و برزیل هستید، قطعا مجبورید تا فنلاندی و اسپانیولی و حتی پرتغالی را یاد بگیرید.

یادگیری این زبان‌ها اصلا سخت و غیر ممکن نیست و بهتر است پیش از سفر یادگیری زبان دوم را آغاز کنید. یادگیری زبانی مانند روسی یا سوئدی که در دنیا، مخاطبان زیادی ندارد، تنها به هدف تحصیلی و دانشگاه مقصد بستگی دارد. البته جای تردید نیست که یادگیری زبان آلمانی و اسپانیولی که صدها میلیون مخاطب در اروپا و آمریکا دارد، از یادگیری زبان روسی یا یونانی که مخاطب کمتری دارد، گزینه بهتری محسوب می‌شود.

پس، یادگیری زبان غیر انگلیسی، باید بر اساس نیاز و علایق شما هموار باشد. البته به این مساله هم توجه کنید که شاید شما علاقه‌ای به زبان هلندی نداشته باشید، اما وقتی در کشور هلند پذیرش دریافت می‌کنید و به زبان انگلیسی درس می‌خوانید، به دلیل تشابه فراوان این دو زبان، ناخودآگاه به یادگیری زبان هلندی نیز علاقمند می‌شوید و به طور غیر مستقیم، این زبان را یاد می‌گیرید.

6) چه مدارکی مورد نیاز است؟

دانشجویان کارشناسی ارشد (MASTER) و دکتری (Ph.D)، معمولا علاوه بر رزومه و ترجمه رسمی مدارک تحصیلی دوره‌های قبلی خود، باید یک انگیزش‌نامه که (statement of purpose)، پروپزال تحقیقاتی (Research proposal) و فرم درخواست (application form) را برای دانشگاه مقصد ارسال کنند.

برخی از دانشگاه‌ها نیز به تناسب رشته و کشور، از دانشجو گواهی ارزی، مدارک تخصصی زبان مانند (TOEFL/IELTS/GRE/GMAT) را نیز درخواست می‌کنند. البته همه دانشگاه‌ها بدون تردید، توصیه نامه (Recommendation letter) از دو یا سه استاد نیز درخواست می‌کنند که باید ضمیمه باقی مدارک شوند.

7) در چه صورتی مدرک زبان نیاز نیست؟
بیشتر دانشگاه‌های دنیا، برای سنجش دانش زبانی متقاضی مدرک زبان مانند آیلتس یا تافل درخواست می‌کنند. البته استثناهایی در این زمینه وجود دارد؛ برای نمونه، دانشجو در مقاطع قبلی در دانشگاه‌های انگلیسی زبان تحصیل کرده باشد، در این صورت باید نامه‌ای دال بر صحت این ادعا از دانشگاه مبدا به دانشگاه مقصد ارسال شود.

8) آمریکا یا اروپا؟ مساله این است؟

پاسخ این سوال کاملا به هدف دانشجو از ادامه تحصیل، رشته و دانشگاه مورد نظر ارتباط دارد. به رشته و دانشگاه مد نظر شما بر می گردد و این که در هر قاره، با چه مسائلی رو به رو هستید. در این رابطه، برخی به دلیل مشکلات ویزا از تحصیل در آمریکا صرفنظر می‌کنند.

عده‌ای دیگر نیز اروپا را به دلیل بعد مسافت ترجیح می‌دهند. در این میان، عده‌ای نیز کشورهای آسیایی مانند مالزی، هند حتی چین را به عنوان مقصد خود انتخاب می‌کنند. در هر صورت، انتخاب قاره و کشور دقیقا به شرایط، علایق و اهداف دانشجو مرتبط است.

9) چه گونه باید بورس تحصیلی گرفت؟

سالانه هزاران دانشجوی ایرانی با حقوق ماهانه دو هزار دلار یا ۱۵۰۰ یورو یا بیشتر، در اروپا و امریکا مشغول به تحصیل می‌شوند. در مجموع، باید توجه داشت که در برخی از دانشگاه‌ها پذیرش دانشجوی دکتری توام با ارائه بورس تحصیلی است، ولی برای برخی دیگر از دانشگاه‌ها پس از دریافت پذیرش باید برای بورس اقدام کرد.

۱۰) آیا باید با دانشگاه رایزنی کرد؟

معمولا نیاز به رایزنی با دانشگاه خارج از چارچوب رسمی اقدام پروسه اپلای وجود ندارد، مگر این که در رشته و دانشگاه خاصی قصد ادامه تحصیل داشته باشید و لازم باشد تا پیش از پرداخت هزینه اپلای و ارسال مدارک، با دانشگاه و به قولی با admission office رایزنی کنید.

همواره رایزنی با Graduate Department یک اقدام ارزشمند هست و دانشجو را به درک مطلوب در رشته و دانشگاهی که قصد اپلای دارد، می‌رساند.

معمولا به دانشجویان توصیه می شود که با این دفتر همواره در ارتباط بوده و اطلاعات تکمیلی را از طریق آن‌ها دریافت کنند. یکی از مزایای رایزنی با این بخش از دانشگاه‌ها این است که دانشجو را به مجموعه‌ای از اساتید در رشته مد نظر حتی به انجمن‌های علمی و دانشجویی ایرانیان در دانشگاه معرفی می‌کنند. البته در دوره دکتری دانشجویان قبل از اقدام برای اپلای رسمی مکاتبات اولیه را با اساتید انجام می‌دهند.

11) کدام دانشگاه ها در اروپا رایگان است؟
دانشگاه‌های تعدادی از کشورهای اروپایی مانند آلمان، اتریش و… در مقاطع تحصیلات تکمیلی شهریه‌ای دریافت نمی‌کنند و دانشجویان از پرداخت شهریه معاف هستند. به عبارت دیگر، تحصیل در این کشورها برای عموم از جمله دانشجویان خارجی رایگان است.

12) آیا مدرک GRE برای همه دانشگاه‌ها مورد نیاز است؟
مدرک GRE برخلاف مدرک زبان برای همه دانشگاه‌ها مورد نیاز نیست.
13) مدرک زبان آیلتس باید آکادمیک باشد یا جنرال؟

بیشتر دانشگا‌ه‌ها، آیلتس آکادمیک را از دانشجو درخواست می‌کنند.

14) چگونه خوابگاه دانشجویی بگیریم؟
مساله اقامت و یافتن محل اقامت خوب، برای یک دانشجو بسیار مهم هست. اغلب دانشگاه‌ها دارای خوابگاه برای دانشجویان خارجی هستند، ولی دانشجو می‌تواند در صورت تمایل و با توجه به بودجه و شرایط زندگی خود منزل شخصی در نزدیکی دانشگاه محل تحصیل اجاره کند.

15) آیا امکان درخواست پذیرش و ویزا برای همسر دانشجو نیز وجود دارد؟
گرفتن پذیرش تحصیلی و حتی ویزای کشور مقصد، تضمینی برای گرفتن ویزا برای همسر و همراهان نیست و هر یک از کشورها قوانین خاصی را در این مورد اعمال می‌کنند.

16) چگونه ویزای تحصیلی بگیریم؟
پس از دریافت پذیرش از دانشگاه، دانشجو باید به سفارت کشور مقصد مراجعه کرده و مدارک لازم را برای مصاحبه و صدور ویزا به سفارت یا کنسولگری ارائه کند.

17) آیا نیازی به استفاده از خدمات موسسات اعزام دانشجو وجود دارد؟
موسسات رسمی و مجوزدار اعزام دانشجو، بر اساس قوانین وزارت علوم فعالیت می‌کنند و در قبال دریافت وجه مراحل مختلف دریافت پذیرش و اعزام دانشجویان به دانشگاه‌‌های خارج از کشور را انجام می‌دهند.

18) ویزای تحصیلی چگونه تمدید می‌شود؟
مدت زمان ویزای دانشجویی و نحوه تمدید آن بر اساس قانون هر کشوری متفاوت است و دانشجویان باید اطلاعات لازم را از سفارت کشور مورد نظر دریافت کنند.

19) آیا امکان دریافت ارز دانشجویی پیش از اعزام وجود دارد؟
دانشجویان متقاضی جهت اطلاع از شرایط دریافت ارز دولتی به سامانه نشا مراجعه کنند.

20) کارشناسی ارشد یا دکتری؟

فوق لیسانس یا دکترا؟ پرسش مهمی است. بعضی از دانشجویان فکر می‌کنند تحصیل در مقطع بالاتر دشوار است و بهتر است تا دوباره یک گرایش مربوط به رشته خود را در کشور و دانشگاه مقصد بگذرانند.

اما این روش خوبی نیست؛ زیرا عدم تناسب لیسانس و فوق لیسانس متقاضی، سبب می‌شود تا در مقطع دکترا پذیرفته نشود و دانشگاه از او می خواهد تا تا در صورت تمایل به ادامه تحصیل در مقطع بالاتر، یک دوره پایین‌تر را قبل از ادامه تحصیل بگذراند.

پایان اولین بخش از راهنمای کامل اقامت تحصیلی در خارج از کشور. هر روز برای شما عزیزان بخش های بعدی راهنمای اقامت را در بخش مقاله و تحقیق دسته دانستنی های وب سایت نازوب دنبال کنید.

کاملترین راهنمای اقامت تحصیلی خارج از کشور بخش اول

The Ultimate Guide to Resettlement Abroad Part I

راهنمای کامل ثبت نام لاتاری 2019

راهنمای عالی انتخاب محل اقامت برای سفر (تصاویر)

شرایط اقامت و مهاجرت به انگلستان

شرایط اقامت در آلمان