پسوریازیس چیست؟ آیا این بیماری پوستی درمان دارد؟ چه علائمی دارد؟ چه کسانی مبتلا به پسوزیاریس می شوند؟ در ادامه این بخش بسیار مهم از بیماری های پوستی با مجله نازوب همراه باشید این بخش به خانم هایی که عمل کاشت ناخن انجام میدهند بیشتر توصیه میشود که مطالعه کنید و خطر از دست دادن ناخن و انگشتهایتان را جدی بگیرید.
پسوریازیس چیست؟
پسوریازیس (به فرانسوی: Psoriasis)، صدفک یا داءالصدف بیماری پوستی مزمن خودایمنی است. این بیماری هنگامی رخ میدهد که دستگاه ایمنی بدن سیگنالهای اشتباهی میفرستد.
این سیگنالها باعث افزایش سرعت چرخهٔ رشد سلولهای پوست میشود؛ یعنی افزایش بیش از حد سلولهای پوستی از میزان ریختن آنها. پسوریازیس واگیردار نیست.
پنج نوع اصلی پسوریازیس، پلاکی، خالدار، معکوس، پوسچولار و اریترودرمیک میباشد. شایعترین آن پسوریازیس پلاکمانند است که با ناحیههایی قرمزرنگ با پوششی نقرهای و سفید از سلولهای مردهٔ پوست مشخص میشود.
پسوریازیس در هر نقطهای از بدن مانند زانو، آرنج، پوست سر و کف دست و پا میتواند مشاهده شود و با سایر شرایط جسمی جدی مانند دیابت، بیماریهای قلبی و افسردگی در ارتباط است. حدود ۳۰ درصد از افراد مبتلا به پسوریازیس به آرتریت پسوریاتیک مبتلا میشوند.
باور بر این است که پسوریازیس یک بیماری ژنتیکی است و محرکهای آن استرس، صدمه به پوست، برخی داروها و عفونت میباشد.
پسوریازیس اغلب در سنین جوانی شروع میشود، اما میتواند در هر سنی از دوران نوزادی تا سنین کهولت شروع شود. زنان و مردان تقریباً به یک نسبت به این بیماری مبتلا میشوند.
این بیماری درمان قطعی ندارد، اما داروهای بسیاری وجود دارند که با استفاده از آنها، پسوریازیس کنترل میشود. انواع روشهای کنترل پسوریازیس عبارتند از:
درمانهای موضعی، نور درمانی، داروهای سیستمیک، بیولوژیک و طب مکمل و جایگزین. پسوریازیس اگر چه آزار دهنده است ولی در صورت درمان مناسب و رعایت دستورهای پزشکی، میتوان با آن کنار آمد و بیماری را کنترل کرد. حدود ۲٪ و بیش از ۱۲۵ میلیون نفر در سراسر جهان پسوریازیس دارند و ۲۹ اکتبر (۷ آبان) روز جهانی پسوریازیس میباشد.
پسوریازیس از بیماری های مزمن پوستی است که ممکن است نواحی مختلف بدن از جمله ناخن های پا یا دست را تحت تاثیر قرار دهد که در این صورت پسوریازیس ناخن (Nail Psoriasis) یا صدف ناخن نامیده شده و با ضخیم شدن ناخن، فرورفتگی یا بلند شدن ناخن از بستر همراه خواهد بود.
در ادامه تصاویری از پسوریازیس ناخن های دست یا پا را مشاهده می کنید که افرادی که مستعد این بیماری باشند به ویژه خانم ها با کاشت ناخن این بیماری تشدید می شود.
آمار نشان می دهد 95 درصد افراد مبتلا به پسوریازیس ناخن، به پسوریازیس پوست نیز مبتلا هستند و 10 تا 55 درصد افراد مبتلا به پسوریازیس به پسوریازیس ناخن مبتلا خواهند شد.
همچنین به نظر می رسد 80 درصد افراد مبتلا به پسوریازیس در برخی دوره های زندگی با پسوریازیس ناخن درگیر هستند. لازم به ذکر است بیماری پسوریازیس و از جمله پسوریازیس ناخن مسری نمی باشد.
پسوریازیس ناخن همواره با درد همراه نیست اما مشکلاتی از نظر اجتماعی و عملکرد فرد ایجاد خواهد کرد.
افراد مبتلا به پسوریازیس ناخن ممکن است همزمان دچار عفونت قارچی شوند که با درد زیاد و شکنندگی ناخن ها همراه است. در موارد شدیدتر بیمار قادر به حرکت دادن انگشت ها نخواهد بود و در انجام کارهای روزمره یا برداشتن اجسام دچار مشکل می شود.
علت پسوریازیس ناخن
تاکنون علت پسوریازیس ناخن به طور کامل شناخته نشده است اما به نظر می رسد ترکیب برخی عوامل ژنتیکی، سیستم ایمنی و محیطی در ابتلا به این عارضه موثر هستند.
پسوریازیس معمولا افراد یک خانواده را درگیر می کند به طوری که در 40 درصد موارد، بیماری در اقوام درجه اول فرد مبتلا نیز مشاهده می شود. اگر هر دوی پدر و مادر به این عارضه مبتلا باشند خطر ابتلای فرزند تا 75 درصد افزایش می یابد.
جنسیت در ابتلا به پسوریازیس تاثیر ندارد و افراد مسن بیشتر از سایرین به پسوریازیس مبتلا می شوند.
علائم و نشانه های پسوریازیس ناخن
پسوریازیس ناخن معمولا با علایم پوستی همراه است، اگر فرد مبتلا هیچ گونه علائم پوستی نداشته باشد تشخیص بیماری برای پزشک دشوار خواهد شد زیرا علائم اصلی پسوریازیس ناخن بسیار مشابه نشانه های عفونت قارچی ناخن است.
تصویر زیر بخش های مختلف ناخن را نشان می دهد:
عکس بخش های مختلف ناخن
از جمله علائم پسوریازیس ناخن می توان به موارد زیر اشاره کرد:
تغییر رنگ واضح ناخن به قرمز یا زرد؛ گویی یک قطره خون یا روغن زیر ناخن (plate) دیده می شود.
تورفتگی ها روی ناخن یا بخش ماتریکس ناخن؛ این فرورفتگی ها به دلیل از ابین رفتن سلول های سطح ناخن ایجاد می شود.
خطوط یا شیارهایی که سراسر ناخن را فرا گرفته و از یک سمت به سمت دیگر (نه از ریشه به نوک) امتداد دارند.
نواحی سفید روی ناخن (در بخش plate)
ضخیم شدن پوست زیر ناخن؛ این وضعیت ممکن است باعث سست شدن ناخن شود.
بلند شدن ناخن از بسنر؛ ممکن است ناحیه سفید در ناخن ایجاد شده و از نوک به سمت ریشه گسترش یابد. در این حالت بستر (bed) ناخن ممکن است عفونی شود.
از بین رفتن ناخن؛ سست شدن ناخن باعث ضعیف شدن و شکنندگی ناخن ها شده و ناخن به مرور از بین خواهد رفت.
خطوط کوچک سیاه در ناخن از سمت نوک به کوتیکول
قرمز شدن ناحیه کمرنگ هلالی شکل در ته ناخن؛ این مسئله به خاطر تجمع مویرگی در این ناحیه رخ می دهد.
آرتریت انگشتان به همراه تغییر ناخن؛ در 53 تا 86 درصد افراد مبتلا به آرتریت پسوریازیس، ناخن ها نیز تحت تاثیر قرار می گیرند.
پسوریازیس ناخن ممکن است به همراه قارچ ناخن یا التهاب پوست اطراف لبه های ناخن رخ دهد.
تشخیص پسوریازیس ناخن
در صورت مشاهده تغییر رنگ در ناخن ( نقاط سفید یا زرد رنگ)، فرورفتگی یا عفونت و درد ناخن لازم است فرد به پزشک مراجعه کند.
اگر این تغییرات در ناخن های فرد مبتلا به پسوریازیس ایجاد شده باشد، ابتلا به پسوریازیس ناخن کاملا واضح است. در سایر موارد پزشک احتمالا با بیوپسی مقداری از پوست زیر ناخن را نمونه برداری می کند.
اخیرا راه جدیدی برای تعیین میزان آسیب ناخن ها توسط پسوریازیس ابداع شده که در آن با استفاده از شاخص شدت پسوریازیس ناخن (NAPSI) میزان آسیب ناخن ها به منظور تعیین اثربخشی درمان ها سنجیده می شود.
نکته: برای تشخیص سریع تر پسوریازیس ناخن، اگر یکی از اعضای خانواده فرد به بیماری پسوریازیس مبتلا است مهم است که پزشک از این مسئله آگاه شود.
درمان پسوریازیس ناخن
در حال حاضر درمان پسوریازیس ناخن پا و دست شناخته نشده و روش های درمانی مختلف به منظور کاهش علائم و بهبود ظاهر ناخن ها انجام می شود.
روغن نارگیل
هنگامیکه از پسوریازیس ناخن رنج میبرید، لازم است که ناخنهای خود را مرطوب نگهدارید، بهخصوص پس از تماس با آب.
یک مرطوبکننده خوب میتواند برای درمان پسوریازیس ناخن مؤثر باشد. روغن نارگیل علاوه بر اینکه مرطوبکننده طبیعی است دارای اسیدهای چرب متوسط است که بهعنوان قارچکشهای طبیعی برای جلوگیری از عفونت ناخن عمل میکند.
مقداری روغن نارگیل چند بار در روز بر روی ناخنهای خود و پوست مرده در زیر ناخنها بمالید.
همچنین میتوانید 3 یا 4 قطره روغن زیتون را در یک قاشق غذاخوری روغن نارگیل گرمکنید و سپس با آن ناخنهای خود را بهآرامی به مدت 10 دقیقه ماساژ دهید و سپس با آب گرم ناخنهای خود را بشورید و خوب خشککنید. این کارا را دو بار در روز برای چند هفته انجام دهید.
گلیسیرین
گلیسیرین یکی از بهترین مواد روان کننده است که میتواند به درمان پسوریازیس ناخن کمک کند. در حقیقت گلیسیرین میتواند سبب ماندن رطوبت به مدت چندین ساعت در بافتهای پوستی شما شود.
آب را با گلیسیرین به مقدار مساوی مخلوطکنید.
سپس بر روی ناخنها و پوست اطراف آن اعمال کنید.
تا زمانی که میتوانید بگذارید این مخلوط روی پوست شما بماند.
سپس با آب آشامیدنی ناخن و پوست اطراف آن را شستشو دهید.
این کارا 2 تا 3 بار در روز انجام دهید.
آلوئه ورا
پسوریازیس ناخن اغلب منجر خشک و شکننده شدن ناخنها میشود که آلوئه ورا یک روش خوب برای درمان گیاهی پسوریازیس ناخن میباشد.
ژل آلوئه ورا کمک میکند تا رطوبت پوستی حفظ شود و از ترکخوردگی و قرمز شدن ناخنها جلوگیری میکند.
علاوه بر این ژل آلوئه ورا دارای ترکیبات ضدالتهابی است که با التهاب مبارز میکند و سیستم ایمنی بدن را تقویت میکند.
ژل آلوئه ورا را از برگ آلوئه ورا استخراجکنید.
سپس بر روی ناخن و پوست اطراف اعمال کنید
صبر کنید تا کاملاً جذب پوست شود.
این کار را 3 تا 4 بار در روز تکرار کنید.
مراقب از ناخن
برای جلوگیری از پیشرفت پسوریازیس ناخن و کاهش ناراحتی، شما باید از ناخنهای خود خوب مراقبت کنید. درواقع این بهترین و مؤثرترین راه برای درمان این مشکل است.
همیشه ناخنهای خود را کوتاه کنید، ناخنهای کوتاه خطر ابتلا به عفونت را کاهش میدهند.
پس از کوتاه کردن ناخن، لبههای ناخن را تمیز کنید.
برای محافظت از ناخنهای خود، هنگامیکه در معرض مواد شیمیایی قرار میگیرید دستکش به دست کنید مانند ظرف شستن و سایر کارهای خانگی.
برای انگشتان پا: کفشهای راحت بپوشید تا فضای کافی برای انگشتان پای شما وجود داشته باشد.
قبل از استفاده از دستکش یا جوراب اطمینان حاصل کنید که لای انگشتان شما خشک است.
همیشه لاک ناخن نزنید، لازم است گاهی اوقات ناخنها در فرم طبیعی خود قرار گیرند.
روغن درخت چای
عفونتهای قارچی عوارض جانبی شایع پسوریازیس ناخن است. برای کاهش خطر ابتلا به چنین عفونتهایی، هیچچیز بهتر از روغن درخت چای نیست.
روغن درخت چای دارای خواص ضد قارچی، ضد باکتریایی، ضدعفونیکننده و ضدالتهابی است که روش مناسبی برای درمان پسوریازیس ناخن میباشد.
5 تا 6 قطره روغن درخت چای را در یککاسه کوچک پر از آب بریزید و سپس به مدت 15 دقیقه ناخنهای خود را با استفاده از این محلول بشورید و سپس خوب خشککنید. این کار را دو بار در روز انجام دهید.
همچنین شما میتوانید 1 قاشق غذاخوری روغن نارگیل را با 5 قطره روغن درخت چای باهم مخلوطکنید و سپس مقداری پنبه را به آن آغشته کنید و بر روی ناخنهای خود بمالید و به مدت 10 دقیقه این کار را انجام دهید و سپس با آبدست خود را بشورید و ناخنهای خود را خشککنید. این کار را 2 تا 3 بار در روز انجام دهید.
گیاه چریش
چریش برای درمان انواع مشکلات مختلف ناخن ازجمله پسوریازیس ناخن استفاده میشود. چریش دارای خواص ضد قارچی و ضدعفونیکننده است با جلوگیری از گسترش عفونتهای قارچی به درمان پسوریازیس ناخن کمک میکند.
چند برگ گیاه چریش را باکمی آب خمیر کنید و سپس نصف قاشق چایخوری زردچوبه به آن اضافه کنید و سپس این خمیر را روی ناخن خود بمالید و به مدت 1 ساعت بگذارید تا بماند و سپس با آب آشامیدنی آن را پاککنید و ناخنها و اطراف آن را خشککنید. این روش درمان را یکبار در روز استفاده کنید.
همچنین میتوانید قبل از رفتن به رختخواب مقدار پنبه را به روغن چریش آغشته کنید بر روی ناخنهای خود بمالید و سپس صبح روز بعد با آب گرم ناخنهای خود را بشورید. این کار را روزانه تکرار کنید.
سرکه سیب
سرکه سیب یک روش مناسب برای درمان پسوریازیس ناخن میباشد.
سرکه سیب از گسترش عفونتهای قارچی جلوگیری میکند و همچنین علائم آن را از بین میبرد.
1 قاشق چایخوری سرکه سیب را در یک لیوان آب مخلوطکنید و دو بار در روز بخورید.
همچنین میتوانید یک قسمت سرکه سیب را با سه قسمت آب گرم مخلوطکنید و به مدت 10 تا 15 دقیق ناخنهای خود را با آب بشورید، سپس ناخنهای خود را کاملاً خشککنید. این کار را یکبار در روز برای چند هفته انجام دهید.
کره شیا
کره شیا بهعنوان یک مرطوبکننده عالی برای ناخنهای خشک و شکننده عمل میکند. کره شیا حاوی ویتامینهای A و E و همچنین اسیدهای چرب ضروری است که به حفظ هیدراته ماندن ناخنها و پوست اطراف آن کمک میکند.
در هنگام شب مقداری کره شیا خام را بر روی ناخنها بمالید.
سپس در هنگام صبح روز بعد ناخنها را بشورید و سپس خشککنید.
این کار را بهصورت روزانه تا زمانی که لازم است تکرار کنید.
قرار گرفتن در معرض آفتاب
قرار گرفتن در معرض آفتاب نیز روش مناسبی برای درمان پسوریازیس ناخن است زیرا نور خورشید دارای اشعه UV (ماورا بنفش) است که سبب کم شدن سرعت رشد سلولهای پوست میشود.
همچنین قرار گرفتن در معرض نور خورشید به بدن کمک میکند تا ویتامین D تولید کند که سبب افزایش ایمنی بدن و جلوگیری از عفونت بیشتر میشود.
ناخنهای خود را به هنگام صبحگاهی به مدت 10 تا 15 دقیقه در معرض نور مستقیم خورشید قرار دهید. توجه داشته باشید آفتاب ظهر به بعد برای شما ضرر دارد پس از قرار گرفتن در معرض آن خودداری کنید.
رژیم غذایی
یک رژیم سالم و متعادل خطر ابتلا به بیماریهای خود ایمنی مانند پسوریازیس را کاهش میدهد. همچنین سبب کاهش خطر ابتلا به عفونت ناخن که یکی از عوارض ناشی از پسوریازیس ناخن است را نیز کاهش میدهد.
توجه: همیشه به یاد داشته باشید که سلامت پوست و ناخن شما بهطور مستقیم با رژیم غذایی شما ارتباط دارد.
خوردن غذاهای غنی از اسیدهای چرب برای جلوگیری از رشد قارچ ناخن و همچنین افزایش ایمنی بدن کمک میکند. منابع خوب اسیدهای چرب، ماهی قزلآلا، گردو و دانه کتان میباشد.
همچنین غذاهایی بخورید که دارای منابع خوب روی باشد، مانند: دانههای کدوتنبل.
نکات پایانی
شما میتوانید از داروهای ضد قارچی خوراکی برای درمان عفونتهای قارچی ناشی از پسوریازیس ناخن نیز استفاده کنید.
از پاک کردن ناخنها با یک قلممو ناخن یا شئ تیز اجتناب کنید. این کار به جدا نشدن ناخنها کمک میکند.
از خوردن ناخنها و کشیدن آنها خودداری کنید.
هوای خشک نیز این بیماری را بدتر میکند پس سعی کنید محیط زندگی خود را مرطوب نگهدارید. اما بستر ناخن ها را باید خشک نگه داشت زیر رطوبت به ویژه در ناخن های بلند و بسیار نرم بیماری را تشدید می کند.
به امید بهبودی عزیزانی که خواسته یا ناخواسته به این بیماری مبتلا هستند.
این بیماری های پوستی منشاء روانی دارد
بیماری «ای بی» چیست و چه علائمی دارد
نشانه های عجیب لک های پوستی که باید حتما به پزشک بروید
با ظاهر ناخن بیماری هایتان را بفهمید