تندرستی هم مفهوم گسترده و فراجسمانی دارد و هم به وسیله عوامل متعدد و گوناگونی تهدید می شود، همیشه این سرطان ها و بیماری های صعب العلاج نیستند که انسان را از پا در می آورند گاهی حتی یک پشه کوچک و موذی نیز می تواند همین کار را بکند. اگر حتی قدرت این پشه ها را تا حد مرگ هم در نظر نگیریم آنقدر قدرتمند هستند که نگذارند خواب راحتی در شب داشته باشیم.
با گرم شدن هوا و باز شدن پنجره ها این تنها نسیم بهاری نور خورشید نیست که وارد فضای کاری یا خانه های ما می شود بلکه به همراه آن پشه های موذی هم وارد می شود که با نیش خود نوش ما را برهم می زنند.
شاید این جمله را از قدیمی ها شنیده باشید که «گوشت شما شیرین است و پشه ها دوست دارند شما را بیشتر نیش بزنند».!
دانشمندان با تحقیق روی ۴۰۰ نوع بو و ماده شیمیایی که در سطح پوست انسان ها وجود دارد، توانسته اند برخی از این عوامل را شناسایی کنند.
حدود ۸۵ درصد جذابیت برخی انسان ها برای پشه ها به عوامل ژنتیک مربوط می شود. وجود برخی از مواد شیمیایی و ترکیبات روی سطح پوست موجب جذب پشه ها می شود که بعضی از افراد مقدار بیشتری از این ترکیبات روی پوست بدنشان دارند.حس بویایی فوق العاده پشه ها موجب می شود که آنها حتی از فاصله ۵۰ متری طعمه های خود را تشخیص دهند و این قابلیت، بدترین پیامد را برای افرادی دارد که هنگام تنفس دی اکسید کربن بیشتری تولید می کنند.
پشه ها می توانند بوی دی اکسید کربن را حتی از فاصله بسیار دور تشخیص دهند. هرچه افراد از نظر جثه بزرگ تر باشند، دی اکسید کربن بیشتری تولید می کنند، به همین علت پشه ها بیشتر بزرگسالان را نیش می زنند تا کودکان را. زنان باردار نیز بیش از حد معمول دی اکسید کربن تولید می کنند.
پشه اگرچه بر جسم ما می نشیند و آن را آزار می دهد، اما دامنه آن بدون آن که خود بدانند تا تهدید بهداشت روانی پیش می رود یعنی علاوه بر خارش و سوزش با اعصاب انسان نیز بازی می کند و اورا کلافه و عصبی می سازد. در واقع گزش پشه با تنش عصبی همراه می شود و آسیبی مضاعف به وی می رساند بویژه در شب ها که خواب انسان را بهم می زنند که آثار روانی آن در طول روز بعد هم امتداد می یابد.
نکات ایمنی
برای درمان ماندن از نیش پشه ها می توان به راهکارهای زیر اشاره کرد.
آب گلدان ها را یک روز در میان عوض کنید. اجازه ندهید در زیر گلدانیها آب جمع شود.
هر شیئی که بیرون از منزل شما قابلیت نگه داشتن آب را داراست، جمع آوری کنید مثل: کارتن ها، بطری ها، جعبه، قوطی کنسرو، تایرهای مستعمل و غیره. نشتی های شیرهای آب را شناسایی کرده و آنها را تعمیر کنید. ظرف غذای حیوانات خانگی را نیز هر روز عوض کنید.
گودال های زمین و حفره های درختان را با خاک پر کنید.
شیروانی ها را وارسی کنید و از مسدود نبودن آنها اطمینان حاصل کنید.
هر جایی که آب جمع می شود و راکد می ماند، حذف یا تمیز کنید.
روی قایق، سطل، بشکه ها، مخازن آب، تشتها را کاملا بپوشانید یا آنها را وارونه قرار دهید.
آب استخر را یا کاملا تخلیه کنید یا آب آن را با استفاده از کلر و تصفیه کننده ها کاملا تمیز نگه دارید.
حوضچه ها را از ماهی پر کنید تا لارو پشه ها را بخورند.
نصب توری بر روی پنجره ها و درها بسیار موثر است.
هنگام خروج از منزل پیراهن آستین بلند بپوشید.
درون چاهک و کف شور ها روغن و یا نفت بریزید.
کاشتن گل های همیشه بهار و شمعدانی در باغچه خانه در دور کردن پشه ها موثر است.
چمن ها را کوتاه نگه داشته و علف های هرز را بچینید. بوته ها و شاخ وبرگ های اضافی گیاهان اطراف منزلتان را هرس کنید.
مالیدن مخلوط روغن زیتون و وانیل یا روغن اوکالیپتوس یا نعناع به عنوان یک دفع کننده طبیعی پشه ها عمل خواهد کرد .
حشره کش ها
در واقع مواردی که به آن اشاره شد بیشتر ناظر بر پیشگیری بود، اما وقتی با حمله پشه ها مواجه شویم معمولا از حشره کش های سمی استفاده می کنیم که نحوه استفاده از آنها نیز با سلامت ما در ارتباط است، لذا در استفاده از حشره کش ها نیز به نکات زیر توجه کنید:
قبل از اسپری کردن آنها را خوب تکان دهید.
پیش از استفاده از آنها کودکان، حیوانات خانگی بخصوص ماهی ها، افراد مسن و بیمار و بخصوص زن باردار را از محل دور کنید.
روی ظروف آشپزخانه، آب و مواد غذایی را کاملا بپوشانید و مستقیما روی آنها اسپری نکنید.
پس از اسپری کردن اتاق را ترک کنید و پس از ۱۰ دقیقه بازگردید.
چنانچه دست و هر جای دیگر بدنتان با مواد حشره کش آلوده شد، فورا آن را با آب و صابون بشویید.
پس از اسپری کردن دست های خود را با آب و صابون بشویید.
هرگز نزدیک شعله آتش، مواد اشتعال زا، سطوح داغ، لوازم الکتریکی و پریز برق اسپری نکنید.
حشره کش ها را دور از دسترس کودکان و حیوانات خانگی خود قرار دهید.
حشره کش ها را در محل خنک، خشک و دور از نور خورشید نگهداری کنید. هرگز آنها را در مجاورت منابع حرارتی، داروها و مواد غذایی نگهداری نکنید.
قوطی حشره کش ها را سوراخ نکرده یا در آتش نیندازید.
هنگام اسپری کردن سیگار نکشید و از خوردن و آشامیدن مواد غذایی خودداری کنید.
حشره کشها را در مکان های با تهویه نامناسب به کار نبرید.
روش درمان
اما با رعایت همه این موارد باز هم ممکن است پشه به شما نیش بزند، بنابراین وقتی که ترکش پشه به جانتان اصابت کرد، دیگر زخمی شده اید. زخمی که انسان با خاراندن آن نمک به آن می پاشد، لذا برای کاهش و از بین رفتن سوزش آن به این نکات توجه کنید:
محل گزش را با آب و صابون بشویید.
از خمیر جوش شیرین و آب روی محل گزش بمالید.
گذاشتن یخ، مالیدن کرم های کالامین و هیدروکورتیزون التهاب و تورم را کاهش می دهد.
مصرف قرص های ایبوپروفن و ناپروکسن نیز التهاب را کاهش می دهد.
