ramazan
ramazan

آموزش و آداب ختم قرآن

آموزش و آداب ختم قرآن
نازوب، در ماه مبارك رمضان در اغلب مساجد و تكایا و بسیاری از خانهها ختم قرآن برگزار میشود. هرچند ختم قرآن تنها به ماه رمضان اختصاص ندارد و در تمام ماههای سال برپا میشود، اما در ماه رمضان صفا و جلوهای دیگر دارد و مردها و زنها و بچهها جداگانه در مجالس ختم قرآن شركت میكنند كه هر كدام آداب و تشریفات خاصی دارد.

محل برگزاری ختم قرآن مردها، اغلب در مساجد است. در بهار و تابستان در صحن یا پیشطاق مسجد و در پاییز و زمستان در شبستان یا به قول یزدیها در گرمخانه مسجد، مجلس قرآن برپا میشود. معمولاً بعد از نماز صبح یا ظهر و یا عشا اغلب آنهایی كه در نماز جماعت شركت میكنند دور تا دور شبستان، پشت به دیوار مینشینند و قرآنشان را

 
كه از خانه آوردهاند در دست گرفته و آماده شركت در ختم قرآن میشوند. آغازكننده كسی است كه سمت رهبری گروه را دارد و به خاطر استادیش در قرائت قرآن لقب «قُراء»(1) گرفته است. این شخص در صدر مجلس مینشیند و با خواندن آیاتی از اول یك جزء، قرائت قرآن را آغاز میكند. پس از خواندن چند آیه نوبت به شخصی كه سمت راست قراء نشسته است میرسد و به این ترتیب هر كدام از شركتكنندگان آیاتی از قرآن را میخوانند. قراء نیز با دقت گوش میدهد و غلطها را تصحیح میكند. نوبت هر كس كه تمام میشود قرآء با گفتن «غَفَراللّه» نوبت را به نفر بعد میدهد و او دنباله سوره را قرائت میكند.
اگر ماه رمضان سی روز باشد هر روز یك جزءِ از قرآن خوانده میشود اما اگر ماه بیست و نه روز باشد، ده روز آخر ماه هر روز چند آیه بیشتر خوانده میشود تا روز بیست و نهم كه جزءِ سیام هم تمام شود و یا اینكه روزهای بیست و هشتم و بیست و نهم، یك جزء و نیم از قرآن خوانده میشود.

مشهدیها معتقدند قرآنی را كه در ماه رمضان آغاز میكنند باید حتماً تا آخر ماه تمام كنند وگرنه قرآن نفرینشان میكند یا قرضدار میشوند.

مجلس زنانه ختم قرآن

محل برگزاری ختم قرآن زنانه در خانه «ملاّ» یا خانه زنان مومنه یا آنهایی كه قرآن را صحیح میخوانند یا به نوبت در خانه شركتكنندگان است. در ماه رمضان در هر محله از هر شهری چندین مجلس زنانه قرائت قرآن برپا میشود و اغلب مجالس صبحها كه زنان فراغت بیشتری دارند برگزار میشود. رهبر قرائت قرآن زنان، زنی به نام «ملاّ» یا زن دیگری است كه قرآن را بدون غلط و با قرائت صحیح میخواند. در خانه یا محلی كه زنان ختم قرآن برگزار میكنند نباید مرد بالغی باشد و مردان قبل از حاضر شدن شركتكنندگان از خانه بیرون میروند.

در مجلس ختم قرآن زنانه هر روز قبل از قرائت قرآن ابیاتی در مدح پیغمبر و ائمه اطهار(ع) میخوانند و صلوات میفرستند و بعد قرائت قرآن را آغاز میكنند. بعضی از ابیاتی كه قبل از شروع قرآن میخوانند چنین است:

 بر محمد تو بگو از دل و از جان صلوات به رخ انور آن سرو خرامان صلوات به لب خشك حسین شاه شهیدان صلوات به همان باقر و آن علم فراوان صلوات بر سر تربت آن مظهر ایمان صلوات به همان گنبد پُر نور زرافشان صلوات به همان مهدی غایب شه خوبان صلوات هر چه خواهی تو طلب كن ز شهنشاه جهان فاطمه باد شفیع خواه تو اندر محشر گر تو بیمار نخواهی شوی اندر بر خلق گر نشانی به خود از مذهب جعفر داری گر به دل هست تو را آرزوی قبر رضا یاد بنما تو از آن قامت زیبای تقی

  به علی حیدر صفدر شه خوبان صلوات به قد سرو چمان ماه درخشان صلوات به علی بن حسین عابد دانا صلوات به همان مذهب پاك از سر ایمان صلوات به غریب الغربا شاه خراسان صلوات عسكری را تو به لعل لب خندان صلوات گر تو خواهی كه بیابی ز جهان راه نجات یاد كن از جگر پارة پر خون حسن هر كجا نوش كنی آب روان یاد نما علم باقر برساند به تو از دین نبی دیدی آن گوشه زندان كه به موسی چه گذشت نور بارد ز سر گنبد پُر نور نقی گر تو هستی به جهان منتظر حجت دین


راهنمای اقامت و مهاجرت
بیوگرافی هنرمندان