کویر گردی و تفریح در کویر یکی از آن جمله تفریحاتی است که بسیاری از افراد به آن علاقه خاصی دارند. گاهی سکوت و دیدن منظره ای یک دست و با آرامش در کناز هیاهوی زندگی شهری سفر کویرنوردی را بسیار لذت بخش تر می کند.
به همین منظور تصمیم گرفتیم تا شما عزیزان را با لباس های مناسب کویر آشنا کنیم و هم چنین حشرات موذی و حیوانات کویر را نیز بشناسید تا برای یک تفریح در کویر دچار مشکل نشوید. با این بخش از مجله ناز وب همراه باشید.
کویر چیست؟
کویر یا نمکزار منطقهای است که به دلیل موقعیت جغرافیایی (معمولاً ختم رودخانهها در آن) و حرارت شدید آفتاب به نمکزار بدل شده باشد. برخی کویرها قبلاً دریاچه یا دریاهایی بودهاند که در اثر تبخیر آب از آنها به نمکزار بدل شدهاند.
کویر مرکزی ایران که دشت کویر نامیده میشود، درون خود تعداد زیادی کویر کوچکتر، مانند کویر درانجیر، کویر ساغند، روح مرغوم را جا داده است.
تفاوت کویر و بیابان
با وجود اینکه در بین عامه مردم رایج است که اصطلاح «کویر» و «بیابان» را بهجای یکدیگر بهکار میبرند ولی بین این دو اصطلاح تفاوت اساسی وجود دارد.
بیابان به بخشی از مناطق خشک گفته میشود که بارندگی سالانه آن کمتر از ۵۰ میلیمتر است و ممکن است چند سال در آن باران نبارد و با کمآبی و تبخیر شدید مواجه است و پوشش گیاهی آن بسیار ضعیف است.
اما کویر به زمینهای رسی پفکرده، با شوری و نمک بسیار شدید گفته میشود که گیاهان نمیتوانند در آن رشد نمایند. در بعضی از کویرها که شوری خاک کمتر است، ممکن است گیاهانی مانند گز که دربرابر املاح نمکی مقاوم است، در آن رشد نماید؛ بنابراین کویر معمولاً زمینهایی با شوری بالا و بدون گیاه است که به آن «نمکزار» نیز گفته میشود.
کویرزُدایی
به تلاش برای تثبیت شنهای روان و تثبیت خاکهای سطحی در کویر، مقابله با فرسایش خاک در مناطق خشک و بیآب از راهِ کاشت گیاهان مقاوم به کمآبی، مدیریت مصرف آب، پاشش مواد تثبیتکننده و.. کویرزدایی گفته میشود.
۱۷ ژوئن، روز جهانی پیکار با بیابانزایی در جهان است. مرکز اطلاعات سازمان ملل متحد اعلام کردهاست: «گسترش کویرها و خشکسالی، سالانه ۴۲ میلیارد دلار از ارزش تولیدات کشاورزی کاسته و باعث عدم امنیت قضایی، قحطی و فقر میشود.»
برای یک کویرگردی دلچسب و خاطره انگیز بهتر است بدانید چه لباسی مناسب کویرنوردی است.
در سفر به کویر باید لباس مناسبی پوشید تا به راحتی بتوان پیاده روی کرد در پیاده روی در کویر باید از پوتین استفاده کرد تا از ورود شن و حشرات موذی به داخل کفش جلوگیری کند همچنین باید کفش اندازه پا باشد زیرا اگر کوچک باشد به ماهیچه های پا فشار وارد می کند و باعث شکستن ناخن پا می شود باید جنس پوتین چرم باشد و زیره آن پلاستیکی باشد مناسب ترین شلوار برای پیاده روی در کویر شلوارهای نخی ارتشی می باشد
لباس مناسب برای کویر
با توجه به اینکه بخش اعظم سفرهای کویری پیادهروی در میان شنهای روان کویر است، کویرگردانان حرفهای معتقدند نوع پوشش و لباس و کفش مناسب در سفرهای کویرگردی میتواند لذت سفر را دوچندان کند.
مهمترین قسمت پوشش برای سفرهای کویرگردی کفش است. مسافران کویر برای پیادهروی در کویر اغلب از پوتین استفاده میکنند، چرا که پوتین مناسبترین پاپوش در کویر است. پوتین با داشتن ساق از ورود شن و حشرات موذی به داخل کفش و آسیب رساندن به پا جلوگیری میکند.
در مورد انتخاب لباس رعایت چند نکته اساسی لازم است
در مورد انتخاب پوتین و لباس مناسب برای کویر رعایت چند نکته اساسی لازم است. اولا کفش باید کاملا سایز پا باشد زیرا کفش کوچک به ماهیچههای پا فشار زیادی میآورد و در بسیاری موارد باعث شکستگی ناخن پا شده و راه رفتن را بسیار مشکل میکند و کفش بزرگ نیز باعث سرخوردن پا در آن و عدم تعادل میشود.
جنس پوتین در هنگام پیاده روی در کویر
نکته بعدی جنس پوتین است. مناسبترین کفش برای این سفرها، پوتینی با رویه چرم و زیره پلاستیکی است. زیره پلاستیکی باعث عدم سرخوردن و رویه چرم به مانند عایق از سرما و گرما جلوگیری میکند. ترجیحا کفش را با یک جوراب ضخیم بپوشید و از بند کشی برای آن استفاده کنید. هنگام استراحت نیز کفش و جوراب را درآورید تا پا متورم نشود.
مناسبترین شلوار برای گلگشت در کویر، شلوارهای نخی ارتشی است
بعد از کفش نوبت به شلوار میرسد. مناسبترین شلوار برای گلگشت در کویر، شلوارهای نخی ارتشی است. جنس این شلوارها پنبهای بوده و از عرقکردن پاها جلوگیری میکند. همچنین جیبهای زیاد آن بسیار به کار میآید. دیگر حسن این شلوارها ضخامت قسمت نشیمنگاه و زانوهاست. علاوه بر اینها دمپای این شلوارها جای عبور نخ یا کش را دارد که مانند گتر روی پوتین سفت شده و مانع ورود شن به کفش میشود.
مسافران کویر برای پیادهروی در کویر اغلب از پوتین استفاده میکنند
لباس بالاتنه نیز بسیار مهم است. لباسهای سبک نخی که تمام بدن از گردن تا مچ دست را میپوشاند مناسب است البته فراموش نشود که این لباسها باید چندلایه باشد تا در زمان گرما و سرما بتوان آن را کم و زیاد کرد.
آخرین قسمت از پوشش، کلاه است. از انواع کلاههای سبک و آفتابگیر برای محافظت از صورت و چشم میتوان استفاده کرد. این کلاهها ترجیحا روشن و حتیالامکان دولایه باشد تا یک لایه بین سر و لایه بالایی قرار گیرد. اگر کلاه دولایه نداشتید میتوانید یک پارچه سفید زیر کلاه قرار دهید تا علاوه بر ایجاد یک لایه اضافی از گردن نیز در مقابل گرما محافظت کند.
نکات سفر به کویر
آب: یکی از مهمترین نکات سفر به کویر این است که با خود به اندازه کافی آب داشته باشید. معمولا به طور سر انگشتی می توان گفت که هر نفر باید ۴ لیتر در روز آب داشته باشد.
کوله مناسب: نسبت به تعداد روز سفر، کوله یک روزه یا چند روزه داشته باشید. در کوله بهتر است لباس هایتان را به صورت لوله شده بگذارید تا فضای کمتری اشغال کند.
قطب نما، نقشه یا جی پی اس: حتی اگر خیلی به خود در رابطه با مسیر مطمئن هستید، اما این لوازم حتما باید در سفر به کویر همراهتان باشد تا اگر راه را گم کردید، مسیر را پیدا کنید.
غذا و خوراکی: راه رفتن در تپه شنی ها شما را بسیار خسته خواهد کرد. شما علاوه بر اینکه باید یک ناهار مقوی به همراه داشته باشید، باید خوراکی های مقوی نیز با خود به کویر بیاورید. مثلا می توانید از شکلات بارها، بادام زمینی یا به طور کلی آجیل، ورقه های نازک گوشت نمک زده شده و … استفاده کنید.
دستمال گردن (اسکارف) و عینک: حتما با مفهوم طوفان شن آشنا هستید، پس یکی از لوازمی که باید همراه داشته باشید اسکارف است که اگر طوفانی ناگهانی پیش آمد، توسط آن بینی و دهان خود را بپوشانید. از عینک نیز برای محافظت از چشم ها استفاده کنید.
چراغ قوه، کیسه خواب و چادر: اگر قرار است شب را در خود کویر بگذرانید، بدون این لوازم باید از این کار پرهیز کنید. وقتی چادر خود را برپا می کنید سعی کنید که به هیچ وجه در آن را باز نگذارید تا هیچ جانوری نتواند به داخل آن برود.
شناخت حیوانات و حشرات کویر
آشنايي با جانوران و خزندگان و حشرات کوير، ويژگي مهمی است که به امنیت در کویر کمک شایانی می نماید.
در برخورد با موجودات ذيل ذکر نکاتي قابل توجه است:
الف- شتر: معمولا هنگام عصر بسوي آب حرکت مي کند و با تعقيب آنها مي توان به آب رسيد!
ب- عقرب: آشنايي با خصوصيات اين جانور مانند اينکه چه مواقعي از سال در خواب زمستاني است و يا اينکه در چه اوقاتي از روز و شب احتمال وجود عقرب کم است (يا اينکه با توجه به درجه حرارت، مثلا در آذر ماه ميتوان تشخيص داد که احتمال وجود آن هست يا نه؟)همچين نحوه عمل و کمکهاي اوليه در هنگام عقرب گزيدگي .
و نيز آگاهي به اين نکته که در کوير بعضي نقاط هستند که اصلا عقرب در آن يافت نميشود(مانند محلي نزديک ارغواني آران ، که حتي در شب ميتوانيد با آسودگي خاطر روي ماسه هاي آنجا استراحت کنيد!
پ- سوسمارها: خطرناکترين آنها بزمجه است که در کوير مناطقي هست که احتمال يافت شدن آنها زياد است ( مثلا در کوير آران و بيرگل ناحيه اي به طول و عرض 6 کيلومتر هست که در آن بزمجه زياد يافت ميشود.)
ت- مار: آشنايي با انواع سمي و غير سمي مارهاي کوير و کمکهاي اوليه در هنگام مارگزيدگي.
ث- ساير جانوران: آشنايي با زيستگاه انواع سوسک، مارمولک ، روباه ، خرگوش ، موش و همچنين حيواناتي نظير کل ، بز ، ميش ، آهو ، جيبر و ..
آشنایی با انواع گياهان منطقه نیز مفید است:
الف- برخي از گياهان در مناطق خاصي مي رويندو از طريق نوع گياه ميتوان نوع آب (شور ، تلخ ، شيرين و… ) در آن منطقه را تشخيص داد.
ب- ريشه بعضي گياهان بسيار پرآب است که در هنگام نياز و با روشهاي خاص ميتوان از آن استفاده کرد.
ج- آتش چوب بعضي از گياهان بسيار پرحرارت و عالي است
د- از ساقه برخي گياهان در مواقع بحراني به عنوان غذا ميتوان استفاده کرد.
ه- بعضي گياهان برخلاف ظاهر زيبايشان سمي هستند!
کویری در ایران که جن دارد (تصاویر)
گردشگری در بهترین کمپ های کویری ایران (عکس)
گردشگری و مکان های دیدنی طبس، بهشت برین کویر + تصاویر
مفقود شدن این تبعه فرانسوی در کویر ایران !!
تصاویری بکر و زیبا از کاخی در دل کویر کالیفرنیا!!