نازوب

تاریخ و ورق های شیرین و تلخ رویدادهای تونل زمان در ایران و جهان.

جالب ترین بخش زندگی را تاریخ هر کشور رقم می زند. رویدادهایی که باعث بینش ما از مهم ترین وقایع سیاسی، اقتصادی و اجتماعی می شود.

در این گفتار از رسانه تاریخی نازوب، به رویدادهای مهم و جالب روز 23 اردیبهشت می پردازیم.

اصلی ترین ورق های اقتصادی ایران توسط بانک ملی در این روز رقم خورد!

انحصار چاپ اسكناس در ايران توسط بانك ملّي ايران (1309 ش)

كشور فرانسه براي اولين بار پس از انقلاب كبير خود، پول كاغذي را رواج داد. در ايران تا سال 1268 ش كه بانك شاهنشاهي تشكيل شد، پول رايج كشور، مسكوكِ طلا و نقره بود. در آن سال نشر اسكناس در سراسر ايران منحصراً به بانك شاهنشاهي وابسته به انگليس تعلق گرفت.

دو سال بعد، اسكناس جديد بانك با سرلوحه فارسي و علامت شير و خورشيد و عكس ناصرالدين شاه قاجار و ذكر ارزش آن منتشر شد.

مجموعاً بانك شاهنشاهي، چهل سال در ايران اسكناس منتشر كرد تا اين كه در 23 ارديبهشت 1309 ش، حق انتشار اسكناس از آن بانك سلب و در مقابل دويست هزار ليره انگليس، به بانك ملي ايران واگذار گرديد. اسكناسهاي بانك ملي در سال 1310 ش منتشر شد و تا سالها، رايج بود.

تهيه و تنظيم اولين آييننامه راهنمايي و رانندگي در ايران (1330 ش)

آیین‌نامه رانندگی مجموعهٔ قوانین و مقررات رانندگی است که هر راننده‌ای باید آن را مطالعه ودر زمان رانندگی رعایت کند. متقاضیان دریافت گواهینامه رانندگی، باید قبل از امتحان عملی در آزمونی که معمولاً کتبی برگزار می‌شود، به پرسش‌هایی که از این آئین‌نامه طرح شده‌اند پاسخ دهند.

در اردیبهشت ماه سال 1390 مجلس شورای اسلامی قانون جدید راهنمایی و رانندگی را به تصویب رساند.در این طرح مقررات سختی برای کنترل تردد کلیه وسایل نقلیه در سطح کشور در نظر گرفته شده است.

لغو نهايي كاپيتولاسيون در ايران پس از پيروزي انقلاب اسلامي (1358 ش)

كاپيتولاسيون عبارت است از وضع ناشي از قراردادهايي كه دولتهاي زورمند و استعمارگر، خاصه در قرن نوزدهم به دول ضعيف تحميل ميكردند.

به موجب آن قراردادها، اتباع دولتهاي استعماري، پس از ورود به قلمرو دولت ناتوان، تحت حاكميت دادگاههاي دولت متبوع خود باقي ميماندند و محاكم دولت ضعيف، حق محاكمه آنها را نداشتند.

اين قانون خفَّت بار پس از امضاي عهدنامه تركمنچاي بين ايران و روسيه در زمان فتحعلي شاه قاجار اجرا شد و پس از مدتي كشورهاي استعماري اسپانيا، فرانسه، آمريكا، انگلستان، آلمان، ايتاليا و چند كشور ديگر از جمله دولت عثماني از ايران حقِّ كاپيتولاسيون را به دست آوردند.

كاپيتولاسيون موجب برتري و تقدم اتباع خارجي بر كشور ميشد و باعث ميگرديد كه رجال مملكت را به بيگانگان و قدرت قضايي و سياسي آنان سوق دهد. در سايه اين قانون ننگين، بيگانگان هرچه ميخواستند به ايران وارد و يا از ايران خارج ميكردند. اين قانون، اصلِ حاكميت و استقلال كشور را متزلزل ميساخت و به قوانين خارجي، اعتبارِ برون مرزي ميبخشيد.

كاپيتولاسيون كه در واقع از الحاق ماده واحدهاي به قرارداد وين – مصونيت اتباع سياسي – به وجود ميآمد، به صورتي نيمه مخفي، ابتدا در مجلس سنا و سپس در 21 مهرماه 1343 شمسي در مجلس شوراي ملي به تصويب رسيد.

امام خميني(ره) در برابر اين قانون ننگآور و خفتبار، عكسالعمل سختي نشان دادند و در تاريخ 4 آبان 1343 شمسي سخنراني مهمي ايراد نمودند.

سخنان حضرت امام، طوفاني عظيم در جامعه به پا كرد كه رژيم انتظار آن را نداشت. لذا آن حضرت را در سيزدهم آبان همان سال دستگير و به تركيه تبعيد كردند.

سرانجام در ادامه مبارزات امام امت و امت امام، سه ماه پس از پيروزي انقلاب، به پيشنهاد هيئت وزيران و تصويب شوراي انقلاب اسلامي، در بيست و سوم ارديبهشت ماه سال 1358 ش حق كاپيتولاسيون و امتيازات و ملحقات آن براي هميشه و به طور نهايي لغو شد.

شهادت شهید مسعود ارشادی (1365ش)

شهید مسعود ارشادى، دوازدهم اردیبهشت‌ماه ۱۳۴۱ش در خانوادهاى متوسط و مذهبى در شهرستان فریمان چشم به جهان هستی گشود. پدرش کارمند کارخانه قند فریمان بود. بیش از چهار بهار از عمرش نگذشته بود که همراه خانواده به شهر مقدس مشهد عزیمت کردند.

بعد از گذراندن دوران تحصیلی سال دوم دانشگاه را‌‌ رها کرد و همراه با گروهى از دانشجویان به سوى جبهه جنوب شتافت. اینبار، کارهاى دفترى جبهه روح عظیمش را سیراب نمىکرد و بنا به درخواست خودش به یکى از یگانهاى رزمى منتقل شد و درحالىکه فرماندهى گروهان شهید فیاض از گردان الحدید تیپ ۲۱ امام رضا (ع) را بر عهده داشت، به ستیز با دشمنان حق و حقیقت شتافت.

سرانجام در نیمروز بیست و سوم اردیبهشت‌ماه سال ۱۳۶۵ هجری شمسی – در سن بیست و چهار سالگی – در جزیره مجنون بر اثر اصابت ترکش به چشم‌ها و قلبش به شهادت رسید.

پیکر پاک شهید مسعود ارشادی طبق وصیت خودش، در گلزار شهداى بهشت رضا (ع) به خاک سپرده شد.

5کشور عربی با اسرائیل وارد جنگ شدند و اسرائیل با تانک به لبنان حمله کرد(1349ش)

سرتیپ بنی اعتماد شهردار مشهد بعنوان شهردار نمونه انتخاب شد(1349ش)

حضرت آیت الله خمینی در نجف به مناسبت اربعین شهدای یزد گفتند: (1357ش)

 حالا یک جنبشی در ملت ایران پیدا شده و آنطور که گفته شده است بیش از 30 شهر تظاهرات بر ضد این مرد کرده اند و مرگ بر شاه گفته اند، اینها به منطق شاه، از خارج از کشور وارد ایران شده اند.

مرداب شدن دریای خزر

دکتر جهانشاه صالح سناتور و رئیس نهمین کنگره پزشکی رامسر به آلودگی دریای خزر اشاره کرد و گفت بزودی دریای خزر تبدیل به مرداب بزرگی خواهد شد(1357ش).

خواسته ی دانشجویان دانشگاه آذرآبادگان

در پی تظاهرات روز 1357/2/18در دانشگاه آذرآبادگان تبریز و شهادت چندین نفر، دانشجویان این دانشگاه با صدور قطعنامه ای خواستار عدم حضور گارد در دانشگاه و آزادی مجروحان و دستگیرشدگان شدند.(1357ش)

علت خشم شدید بازاری های تهران

روزنامه لوموند چاپ فرانسه با انتشار مقاله ای تحت عنوان «خشم شدید بازاریها در تهران» به نقش سیاسی بازار پرداخت.(1357ش)

وام سنگین ایران

دولتین روس و انگلیس پیشنهاد نمودند که حاضرند هر یک دویست هزار لیره به دولت ایران وام بدهند مشروط بر اینکه قرارداد 1907 به مرحله اجرا درآید (1289ش)

درگذشت حجة الاسلام و المسلمین سید محمد باقر شیرازی ، از مراجع تقلید ( 1393ش)

حجة الاسلام و المسلمین سید محمد باقر شیرازی (مدّ ظلّه) در ماه رجب المرّجب1350 هجری قمری همزمان با ولادت با سعادت حضرت باقر العلوم امام محمّد باقر(علیه السلام) در شهر شیراز و در خانواده ای متدیّن و عالم پرور که در عصر خود شهره خاص و عام بود، دیده به جهان گشودند.

 یکی از ممّیزات حجة الاسلام سید محمد باقر شیرازی، شجاعت بی حدّ و حصر ایشان در دفاع از مکتب پربار تشیّع علوی و صیانت از حوزه های علمیه، خصوصاً علماء و طلاب آن می باشد که در هر زمان آن را از اهمّ واجبات شرعی خود فرض نموده و در این راه نیز از هرگونه سعی و تلاشی دریغ نورزیده و مشکلات و تبعات آن را به جان خریده اند.

ایشان همزمان با ولادت امام علی (علیه السلام) روز ( سه شنبه 23 اردیبهشت ) بعد از یک دوره تحمل بیماری به ملکوت اعلی پیوست. برای مطالعه بیشتر زندگینامه، می توانید به وب سایت ایشان مراجعه کنید.

علت خروج میرزا از کابینه

ميرزا عيسي خان وزير ماليه به علت كسالت مزاج از كابينه كنار رفت (1300ش)

تعیین سمت جدید میرزا محمود خان

ميرزا محمودخان مديرالملك وزير خارجه به وزارت ماليه تعيين شد (1300ش)

انتخاب وزیر ارکان حرب و جنگ

كلنل كاظم خان حاكم نظامي تهران از طرف سردار سپه وزير جنگ به رياست اركان حرب برگزيده شد. ( 1300ش)

تظاهرات در میدان بهارستان

عده كثيري از موافقين و مخالفين دولت در ميدان بهارستان دست به تظاهرات زدند (1302ش)

نخستين آئين نامه راهنمائي و رانندگي تهيه و از طرف سرتيپ محمدخان درگاهي رئيس نظميه به اطلاع عموم رسيد. (1307ش)

توضيح آنكه در سال 1307 طبق آمار منتشره تعداد وسائط نقليه در تهران به اين شرح بوده است: اتومبيل هاي شخصي 490 دستگاه، اتومبيل كرايه 1099 دستگاه، درشكه كرايه اي 459.

قانون حكميت كه از طرف وزارت عدليه تهيه شده بود تسليم مجلس شوراي ملي گرديد. (1307ش)

سمت جدید محمد علی فروغی

محمدعلي فروغي وزير اقتصاد ملي با كفالت آن وزارتخانه به سمت وزير امور خارجه تعيين شد. (1309ش)

قرارداد دولت و بانک شاهی

قراردادي بين دولت و بانك شاهي در مورد واگذاري حق صدور اسكناس به بانك ملي امضاء شد. (1309ش)

کنفرانس تاگور در تهران

تاگور در تهران چندين كنفرانس درباره ادب و فرهنگ هند ايراد نمود و با غالب دانشمندان و ادباء ايراني به بحث پرداخت. (1311ش)

اقدام ابراهیم حکیمی در کابین

ابراهيم حكيمي نخست وزير برنامه كار خود را به مجلس تقديم نمود و وزيران كابينه را به اين شرح معرفي كرد:(1324 ش)

 ابراهيم حكيمي نخست وزير و وزير كشور، دكتر اسمعيل مرزبان (امين الملك) وزير بهداري – حسنعلي هدايت (نصرالملك) وزير مشاور – نصرالله خلعتبري (اعتلاء الملك) وزير كشاورزي – عبدالحسين هژير وزير دارايي – مصطفي عدل وزير مشاور – ابراهيم زند وزير جنگ – نادر آراسته وزير راه – انوشيروان سپهبدي وزير امور خارجه – ابوالقاسم نجم (نجم الملك) وزير پيشه و هنر – غلامحسين رهنما وزير فرهنگ – الهيار صالح وزير دادگستري.

مهم ترین خبرهای تاریخی جالب و خواندنی ایران در روز  23 اردیبهشت