بیلی روبین یا همان زیاد شدن رنگدانه های بدن که در پوست نمایان می شود و به بیماری زردی شناخته می شود. در ادامه این بخش به مهم ترین بیماری نوزادان توجه کنید و علت و راه های درمان آن را بدانید. همیشه شاد و سلامت باشید.
یکی از بیماری هایی که گاهی به طور جدی نوزاد و والدین او را دچار مشکل می کند، زردی است. زردی در کودکان Jaundice in children شامل بیرنگ یا زرد شدن پوست بدن و چشمها است؛ در این حالت بسیاری از خانواده ها ترسیده و دست و پایشان را گم میکنند و اطلاعات کافی در این باره ندارند. در اینجا ما اطلاعاتی درباره زردی نوزادان به شما خواهیم گفت با ما همراه باشید.
زردی در کودکان شامل بی رنگ یا زرد شدن پوست بدن و چشم ها می شود. بی رنگی و زردی پوست و چشم Yellowing of the skin and eyes در اثر بالا رفتن میزان ماده زردرنگی به نام “بیلی روبین” در خون است و باعث تجمع این ماده در زیر پوست و زرد شدن آن می شود که اغلب این زردی تا بالای قفسه سینه ادامه پیدا می کند.
در واقع زردی یک بیماری نیست، بلکه علامتی است که بالا بودن میزان بیلی روبین خون Blood bilirubin را نشان می دهد.
زردی دردناک نیست، ولی توجهات و ملاحظات زیادی را می طلبد، زیرا بالا رفتن بیلی روبین در خون حالتی سمی را در سیستم عصبی نوزاد ایجاد کرده و باعث بروز آسیب مغزی و در حالت پیشرفته منجر به مرگ نوزاد می شود.
زردی در نوزادان از همان روزهای اولیه تولد آغاز میشود؛ علائم آن معمولا با زردی پوست و گاهی چشمها بروز میکند، زردی ابتدا تنها صورت را در بر میگیرد اما رفتهرفته قفسه سینه، ناحیه شکم، پاها و کف پا و اندامهای تحتانی را نیز درگیر میکند؛
زردی در نوزادان گاهی باعث خستگی مفرط و سوءتغذیه میشود، نوزادانی که در 24 ساعت اول پس از تولد دچار این علائم میشوند، باید حتماً تحت آزمایش میزان بیلیروبین قرار گیرند البته برای احتیاط بهتر است طی 5 روز اول تولد، کودک تحت بررسی قرار گیرد تا از عدمابتلا به زردی در او مطمئن شوید.
زردی در برخی نوزادان ممکن است بر اثر استفاده از شیر مادر باشد؛ 2 گروه از نوزادان هستند که با خوردن شیر مادر به زردی مبتلا میشوند، گروه اول بیشتر نوزادان مادرانی هستند که بهطریق سزارین وضع حمل کردهاند و زردی بهدلیل کم بودن شیر مادر و در روزهای اولیه تولد ایجاد میشود که در این حالت چنانچه تغذیه با شیر مادر استمرار داشته باشد، رفتهرفته شیر مادر بیشتر و کمبود کالری نوزاد جبران میشود همچنین حرکات روده او بهتر شده و زردی از بین میرود.
در نوع دوم، زردی نوزاد معمولاً از هفته دوم تولد آغاز میشود و علت آن میتواند موادی باشد که در شیر وجود داشته و باعث غیرفعال کردن آنزیمهای کبدی و رودهای نوزاد میشود که این موضوع مواد صفراوی را بازجذب میکند، در واقع این مشکل بهخاطر رشد ناکافی روده و کبد نوزاد رخ میدهد.
در این مورد هم پزشکان توصیه میکنند که تغذیه نوزاد با شیر مادر را ادامه دهید و چنانچه بهعلت شدت زردی، نیاز به تعویض خون نوزاد باشد، پزشک توصیه میکند که حداکثر 48 ساعت شیر مادر را قطع و از شیرخشک یا شیر دوشیدهشده برای تغذیه کودک استفاده کنید البته پس از رفع زردی، مجدداً باید تغذیه با شیر مادر را از سر گرفت.
بهنوشته احیای سلامت، از سالها پیش شنیدهایم که اگر کودکی دچار زردی شد، با قرار دادن او زیر نور لامپهای فلورسنت میتوان او را درمان کرد؛ درست است که نوردرمانی یکی از راههای درمانی زردی در نوزادان محسوب میشود اما استفاده از نور مهتابی هیچ پایه و اساس علمی نداشته و تأثیر چندانی در درمان زردی ندارد بلکه نور فلورسنتی که بهعنوان درمان این بیماری استفاده میشود، طول موجهای خاصی دارد که لامپهای مهتابی این طول موج و قدرت درمانی را ندارند؛
در صورتی که نوزادتان زردی کمی دارد، نیاز آن چنانی به درمان نیست اما با این وجود بعد از مشاوره با پزشک میتوانید نوزاد خود را حداقل ۴ بار در روز به مدت تقریبا ۱۵ دقیقه زیر نور خورشید قرار دهید. البته برای این کار لازم است شیشیه پنجره بسته شود و نوزادتان از پشت شیشه آفتاب بگیرد. در این شرایط نور خورشید باعث میشود، بیلی روبین در پوست حل شده و از طریق ادرار از بدن خارج شود. بستن شیشههای پنجره به خاطر آن است که کمی نور مستقیم خورشید را فیلتر کند، سپس به بدن نوزاد برسد.
رساندن شیر کافی به بدن نوزاد میتواند راهی برای هر چه زودتر از بین بردن زردی پوست باشد، به همین دلیل شیردهی مکرر نوزاد یک امر ضروری است. وقتی مادران نوزادان را به دنیا میآورند. ابتدا ممکن است شیر کمتری تولید کنند، در نتیجه شیر کمتری به نوزاد میرسد و همین امر آب بدن نوزاد را کم میکند و در نتیجه عمل زردی شدیدتر میشود.
اگر شیر مادر به اندازه کافی به نوزاد برسد میتواند زردی را از بین ببرد. نوزاد وقتی از خواب بیدار میشود باید هر ۲ الی ۳ ساعت یک بار شیر بخورد.
خوردن شیر به صورت مکرر میتواند آب بدنش را تامین کند. اگر بنابر هر دلیلی شیر مادر کم باشد، باید از مکملهای جایگزین برای رساندن مواد مورد نیاز نوزاد اقدام کرد که در این بین برخی شیر خشکها که توسط پزشک تجویز میشود، میتواند موثر باشد. با افزایش هیدراتاسیون در بدن میزان بیلی روبین خود به خود کاهش مییابد.
وقتی مادران آب برگ سبز گندم مصرف کنند، این ماده باعث افزایش فعالیت آنزیمی در کبد میشود و همین امر به کبد کمک میکند تا بیلی روبین بیشتری را فیلتر کرده و باعث خروج آن از بدن شود. گفته شده است که اگر ۲۰ قطره از آب برگ گندم را به همراه مکمل غذایی نوزاد به وی خورانده شود، می تواند برای رفع زردی پوست موثر باشد.
البته مادران این گونه نوزادان میتوانند تقریبا روزانه ۶۰ گرم این مایع را بنوشند تا مواد آن از طریق شیر مادر به نوزاد منتقل شود. مادران میتوانند این روش را ادامه دهند تا زردی نوزاد از بین برود. آب برگ گندم همچنین میتواند باعث پیشگیری از زردی نیز شود.
مکملهایی مانند چای نعنای گربهای، چای قاصدک (چای گیاهی است که به عنوان یک جایگزین قهوه از ریشه گیاه قاصدک ساخته شده است)، برگ گیاه Comfrey که یک نوع گیاه دارویی است؛ شامل مواد خاصی هستند که میتوانند باعث سمزدایی از بدن شوند.
مادران با مصرف این گونه مواد گیاهی میتوانند مواد مغذی آنها را از طریق شیرخود به نوزادان منتقل کنند. این سمزداییهای طبیعی کمک میکند تا بیلی روبین اضافی از بدن نوزاد خارج شود. مادران باید شیردهی را ادامه دهند تا این درمان به صورت خفیف به کار خود ادامه دهد و در از بین بردن زردی نوزادان موثر واقع شود.
1. عناب؛ عناب یا بصورت دم کرده یا خام.
2. ترنجبین و شیر خشت؛ این دو را هم مادر می تواند مصرف کند و هم به نوزاد به مقدار کم می دهند. قطره بیلی ناستر نیز در داروخانه ها به فروش می رسد که در واقع همان شیر خشت بصورت فرآوری شده است. میزان و زمان استفاده از آن مقدار مشخص شده ای است که باید آن را رعایت نمود.
3. عرق کاسنی و عرق شاتره.
4. خاکشیر
5. میوه جاتی مانند اسفناج، لیمو شیرین، لیمو ترش. خیار و آب سیب و آب هندوانه نیز می توان مصرف کرد اما با مشاوره پزشک باشد که تبعاتی مثل دل درد برای نوزاد نداشته باشد.
6. روغن زیتون.
1. گوشت گاو و غذاهای غلیظ و چرب.
2. ادویه جاتی مانند فلفل، دارچین، زنجبیل، عسل و زعفران
3. غذاهای فسد فودی Fast food dishes و آماده. گوشت قرمز نیز نباید زیاد مصرف شود.