داستان و قصه ی خواندنی 12 برادر چله کوچک و بزرگ در وصف شب یلدا

لابه لای تاریخ شیرین و اصیل آریایی ایران زمین حیف است زیباترین قصه های آن دوران را نشنویم و به سادگی یک شب یلدا از آن بگذریم!…

بسیاری از ما داستان 12 برادر (کنایه از 12 ماه سال) و ننه سرما، با چله کوچک و بزرگ، چارچار، اهمن و بهمن را نشنیده اید.

چه خوب است فرزندانمان را با این داستان های خیالی اما واقعی دوران خود آشنا کنیم.

فرصت مناسبی دیدم در این مورد مقاله ای کوتاه اما جامع برای بچه های گلمان گردآوری کنم. تا مفهوم و درک بیشتری از شب یلدا و رویدادهای جالب آن داشته باشند.

محتویات مقاله چله بزرگ و کوچیک، چارچار و اهمن و بهمن

1. چله‌ی بزرگ
2. چله‌ی کوچک
3. چارچار
4.ئسده
5. اَهمن‌وبهمن
6. سیاه‌بهار
7. سرماپیرزن

زمستان به دو بخش تقسیم میشه:

1- چله بزرگ یا چله کلان
2- چله کوچک یا چله خرد

زمان و روز چله بزرگ از  اول دی ماه تا دهم بهمن ماه می باشد که به این چهل روز کامل شب یلدا و چله بزرگه می گویند.

فلسفه شب یلدا

اولین شب از شروع ماه دی و یک دقیقه بیشتر بودن زمان شب در طول سال را شب یلدا نام گذاری کرده اند.

در این شب جمع شدن خانواده ها و برپایی جشن های کوچک و بزرگ با آداب پذایرایی با میوه هندوانه، انار و آجیل و تخمه بهانه ای می شود برای شکرگذاری از خالق این همه عظمت و زیبایی.

دیگر برنامه های اصلی و مرسوم شب یلدا یا چله بزرگه حافظ خوانی، فال گرفتن و آتش بازی است.

فلسفه چله کوچک

چله کوچک هم از یازدهم بهمن ماه تا پایان بهمن ماه گفته می شود که 20 روز بیشتر نیست.
به همین دلیل چون نصف چله بزرگ است به چله کوچیک ثبت شده است.

در برخی مناطق کشورمان یا فرهنگ های اصیل همچنان همانند گذشتگان، غروب آخرین روز چله بزرگ (جشن سده) برگزار می شده و مردم دور هم جمع می شدند را تکرار می کنند.  آداب و دورهمی و خوراکی های چله کوچیکه همانند شب یلدا است که با برپایی آتش و خواندن شعر و پایکوپی بدور آتش، سده را جشن می گرفتند.

دو برادر که چارچار خوانده می شوند!

 این دو برادر یعنی چله بزرگ و چله کوچک که هشت روز در کنار همدیگر هستند و در قدیم به 4 روز آخر چله بزرگ و 4 روز اول چله کوچک چار چار می گفتند.

فلسفه جالب دیگر، دو برادر اهمن و بهمن

پس از چار چار نوبت به اهمن و بهمن پسران پیرزن یعنی ننه سرما می رسد. که در زمستان سرد و سفید خودی نشان می دهند!

10 روز اول اسفند را اهمن و 10 روز دوم اسفند را بهمن می نامند. که در قدیم پربرکت ترین روزهای سال به شمار می رفته است. چرا که آنقدر بارندگی باشد که دو برادر (اهمن و بهمن) به دو چله کوچیک و بزرگ طعنه بزنند! وااای چقدر جالب…

به بهانه همین طعنه ماه و روز به یکدیگر شعری وصف شده است!

اهمن و بهمن،
آرد كن صدمن،
روغن بیار ده من،
هیزم بکن خرمن،
عهده همه با من

تا اینجا 20 روز از اسفند به نام اهمن و بهمن نامگذاری شده اند.

اکنون می ماند 10 روز آخر اسفند ماه که باز تقسیم می شود به دو 5 روز!

5 روز اول را سیاه بهار نامیده اند که در وصف آین پنج روز هم این مصرع سروده شده:

سیاه بهار شب ببار و روز بکار …

از این شعر هم مشخص می شود در این ایام شبها بارندگی فراوان بوده و روزها کشاورزان مشغول کشت و زراعت بوده اند.

5 روز آخر هم که معروف به سرماپیرزن است؛ در این روزها آسمان گاهی ابری گاهی آفتابی، گاهی همراه با باد و اکثر اوقات از آسمان تگرگ می بارد؛ که قدیمی های دل پاک، براین باور بودند که گردنبند پیرزن پاره شده و مُهره‌های آن به زمین میريزد!

چه وصف زیبایی از بارش برف و باران و روزهای زمستانی داشته اند. ای کاش کمی از پاکی و صداقت قدیم که حتی در سردترین روزهای سال بوده، اکنون به حقیقت میرسید.

خط پایانی

بار الها دل های ما را به نور خودت روشن، قلبهایمان را به عشق یکدیگر مهربان کن. تا زمین شگفت انگیز و زیبایت را با مهربانی به یکدیگر بیشتر درک کنیم و شکر این همه نعمت را بجا بیاوریم.