نازوب

نگاه ابزاری به زن، سبب بروز بسیاری از مشکلات و مصایب شده که آسیبهای اجتماعی یکی از این مشکلات است….

بهانه‌ای شد تا «دفتر پژوهشهای تاریخی شهر تهران» میزگردی با حضور فاطمه دانشور، رئیس کمیته اجتماعی شورای اسلامی شهر تهران، مهدیه طائفه رستمی، کار‌شناس ارشد برنامه ریزی شهری از مرکز مطالعات شهری شهرداری پایتخت، توران ولی مراد، فعال حوزه زنان و کاظم عابدینی مطلق، نویسنده و محقق حوزه زناشویی و نویسنده کتاب "عالیجناب حجاب"، برگزار کند و به آسیبهای این پدیده اجتماعی بپردازد.
فاطمه دانشور، در خصوص علل اصلی افزایش زنان خیابانی گفت: مشکل اصلی این است که ارزشهای اخلاقی بشدت در حال فروپاشی است. چون ما نتوانسته‌ایم خوراکهای روحی، عاطفی و روانی مناسب را به خانواده‌ها از جمله زنان بدهیم. افزون بر این ما در مباحث اجتماعی و فرهنگی، به صورت سطحی و سلیقه‌ای کار کرده‌ایم نه علمی و ریشه‌ای در نتیجه با وجود صرف بودجه‌های زیاد، نتیجه مناسبی نگرفته‌ایم. اکنون لازم است با مطالعات علمی وضعیت آسیبها را در شاخصهای اصلی مشخص و به دنبال راه‌حل این معضل باشیم. وی در پاسخ به این پرسش که چرا تا این اندازه در مسایل مربوط به آسیبهای اجتماعی بخصوص در حوزه زنان آسیب دیده، با ابهام روبه‌روییم، گفت: آسیبهای اجتماعی، مسؤول و متولی خاصی ندارد و با اینکه چندین و چند نهاد، قانوناً در این زمینه وظیفه رسیدگی دارند، تقریبا به حال خود رها شده است. این مشکلات را بهزیستی به گردن شهرداری می‌اندازد و شهرداری به گردن پلیس می‌اندازد و کار، همچنان بر زمین مانده است.

توران ولی‌مراد نیز در این باره گفت: ما باید وسیع‌تر به مسأله نگاه کنیم. دیدن آینده و آسیبهایی که اکنون کسی از آنها صحبت نمی‌کند، اما برای 20 تا 30 سال آینده مسأله روز می‌شود، بسیار ضروری است. یکی از مسایلی که شیوع دارد، عدم رضایت جنسی زنان در خانواده است. آمار طلاق می‌گوید بیش از 60 درصد طلاقها، به دلیل عدم رضایت جنسی خانمهاست. تنها کافی است مرکزی برای گرفتن آمار داشته باشیم تا این موارد را بررسی کند که شمار زنان همسردار که روابط خارج از خانواده دارند، چقدر است، ضمن اینکه گونه دیگری از آسیبهای امروز، روابط مجازی است که خیلی با ارتباط واقعی فرقی ندارد و گونه‌های دیگری از آسیب را وارد خانواده می‌کند.
وی با اشاره به اینکه نداشتن شناخت درست از آسیبها خودش یکی از دلایل مهم آسیب‌زایی است، گفت: برخی افراد ارتباطات خارج از خانواده را جرم و فساد می‌دانند، اما برخی دیگر با واقع‌نگری می‌گویند می‌توانیم تعریف جدیدی داشته باشیم که این نوع زندگی نه مخالف اخلاق قلمداد شود و نه مخالف شرع و نه مخالف قانون؛ راهکار این موضوع هم در ازدواج موقت است که حق فسخ آن با هر دو طرف است.
وی در همین زمینه ادامه داد: نگاه ابزاری به زن، سبب بروز بسیاری از مشکلات و مصایب شده که آسیبهای اجتماعی یکی از این مشکلات است. این موضوع ریشه در سیاستگذاری، قانونگذاری، فرهنگسازی و عرف رایج کنونی جامعه دارد و زمینه‌ساز ایجاد مشکلات جدید است. داشتن نگاه جنسی و ابزاری به زن و دیدن زن به عنوان یک موجود محتاج قیم خود مشکل آفرین است. نگاه اسلام به زن، نگاهی از سر کرامت است و بین زن و مرد به لحاظ هویت انسانی تفاوتی نیست. مشکل اصلی، مسؤولان هستند که توجه نمی‌کنند، سرشان شلوغ است و موضوع را جدی نمی‌گیرند یا اگر هم جدی می‌گیرند برنامه ریزیشان علمی و همه‌جانبه نگر نیست، به همین دلیل راه به جایی نمی‌برد. هدیه طائفه رستمی نیز گفت: اکنون بحث روسپیگری در میان مرد‌ها نیز هست. اما اینکه چرا یک زن روسپی‌گری می‌کند بیشتر به این خاطر است که نهادهای آموزشی، مهارتهای زندگی را به زنان یاد نداده‌اند.
وی با اشاره به برخورد با دختر 13 ساله‌ای که دست به روسپی‌گری می‌زده، اظهار داشت: دوستی ها و روابط خاص بین دختر و پسر از دوره راهنمایی شروع می‌شود، در حالی که قبلا تنها دوستی در حد مثلا مکالمه بود، ولی در این سن وارد روابط حساس‌تری می‌شوند. چت رومهایی که در اینترنت می‌بینیم نیز آسیب‌زا هستند. به گفته وی اکنون و در بحث آسیب زنان خیابانی صد درصد در وضعیت هشدار هستیم. در برخی محلات جنوب شهر، نوع روسپی‌گری، کاملا آشکار است. در بوستانهای اصلی این محلات شاهد حضور دختران نوجوان، زنان و مردانی هستیم که دارند این کار را انجام می‌دهند.
عابدینی مطلق نیز بدحجابی را در رشد پدیده زنان خیابانی دخیل دانست و گفت: در نظم اجتماعی خاص که مد نظر اسلام است، حجاب اگر رعایت نشود، آسیب بزرگی به اجتماع وارد می‌شود.
بسیاری از مشکلات را می‌توان با حجاب حل کرد، چنانکه بخشی هم حل شده است. نهادهای اجتماعی فعلی در جامعه با یک الگوی غربی تلاش می‌کنند زن را از خانه بیرون بکشند، و جذابیتهایی در بیرون برای زن ایجاد می‌کنند، نه در خانه. در صورتی که حجاب ادامه محیط امن خانه است و امنیت به دنبال می‌آورد.
همچنین فاطمه دانشور تأکید کرد: باید کارگروه مشترکی با حضور نماینده‌های شهرداری، شورای شهر، وزارت بهداشت، سازمان بهزیستی، قوه قضاییه، پلیس، آموزش و پرورش و سایر ارگانهایی که در این باره وظیفه‌ای بر دوش دارند تشکیل شود تا مشکل را به درستی بررسی و آن را رفع کنند و بودجه کافی هم نباید فراموش شود.
مهدیه طائفه رستمی نیز معتقد است، برای پیشگیری، باید افراد را آموزش داد و توانمند کرد. متأسفانه اکنون پرداختن به مسایل مربوط به روسپی‌گری در جامعه، یک تابو شده و از کودکی در سطح مدرسه و اجتماع، آموزش داده نمی‌شود که چطور با این موضوع مقابله کنند. مسأله جلوگیری و رفع آسیبهای اجتماعی باید وارد نظام آموزشی شود.