نازوب

گیاه شناسی و آگاهی از گیاهان اطرافمان یکی از مهم ترین دانستنی های تغذیه ای می باشد با توجه به رشد استفاده از گیاهان دارویی و پی بردن به خواص آنها بسیاری از مردم به گیاهان دارویی روی آورده اند.

به همین منظور لازم است از تنوع گیاهان دارویی و خواص آنها آگاه باشید. در این بخش به معرفی خواص گیاه شاتره، درمان و نوشیدنی آن در فصل گرما می پردازیم.

شناخت بیشتر گیاه شاتره

شاه تره گیاهی علفی است كه در فصل بهار در مزارع، باغ‌ها، كنار جاده‌ها و زمین‌های كشاورزی به‌وفور می‌روید. اغلب روستاییان ظاهر این گیاه را می‌شناسند.

به همین دلیل است كه این روزها اكثر خانم‌های روستایی را در دشت و صحرا در حال جمع‌آوری اقسامی از گیاهان دارویی می‌بینیم.

اگر شما هم برای تفریح به یكی از دشت‌های سرسبز حوالی شهر سفر كردید و وسوسه چیدن این گیاه دارویی به دلتان افتاد، بدانید كه این گیاه شاخه‌های ظریف فراوان و برگ‌هایی با تقسیمات بسیار زیاد دارد.

گل‌های آن كوچك، انبوه و به رنگ سفید مایل به گلی است و به صورت متراكم در كنار هم قرار گرفته است. قسمت مورد استفاده این گیاه برگ، گل و شاخه آن است.

اولین نکته مهم:

اگر طبع گرمی دارید، اگر اشتهایتان كور شده، اگر كبدتان تنبل است، اگر نیاز به آرامش دارید و اگر… به شما توصیه می‌كنیم از دم‌كرده یا عرق گیاه شاتره استفاده كنید.

اگر این گیاه را شناختید و چیدید بلافاصله آن را خشك كرده، قسمت‌های هوایی آن را با هم مخلوط و دو تا چهار گرم آن را به مدت 10 تا 15دقیقه دم كنید سپس آن را صاف كرده و قبل از غذا بنوشید. برای آن كه از خواص درمانی شاتره بیشترین منفعت را ببرید، بهتر است آن را گرم بنوشید.

شاتره طبع سردی دارد و در طب سنتی برای درمان بیماری‌های پوستی از آن بسیار استفاده می‌شود.

اسید فوماریك آن برای التیام اگزما موثر است و آلكالوییدهای آن در بهبود بیماری‌های كبدی و صفراوی نافع است و به كبد در نقش سم‌زدایی كمك كرده وخون را تصفیه می‌كند.

وقتی عملكرد كبد مطلوب شود، زردی پوست رفع، سموم بدن دفع، هورمون‌ها تنظیم، تب و سرفه ناشی از گرمی‌ها رفع، التهاب بدن التیام و آشفتگی‌های روحی كم و در نهایت آرامش حكمفرما می‌شود.

عرق شاتره در مقایسه با دم‌كرده آن خواص درمانی كمتری دارد، اما به دلیل دسترسی آسان‌تر مصرفش را توصیه می‌كنیم.

این عرق به دلیل آن كه به ترشح آنزیم‌های گوارشی كمك می‌كند، غذا را براحتی هضم كرده و اشتهاآور خوبی است.

مزه مزه آن به جهت ویتامین C فراوان برای استحكام لثه‌ها و غرغره جوشانده آن برای برطرف كردن آفت، زخم‌های دهانی و التهاب زبان مفید است.

تحقیقات اخیر نشان داده است شاتره علاوه بر این خواص درمانی، ضدعفونی‌كننده، آنتی‌هیستامین، ضداسپاسم، كاهنده تپش قلب، معرق، مسهل، مدر، آرام‌بخش و مقوی معده است و عصاره آن در بهبود بیماری‌های قلبی ـ عروقی موثر است.

توجه: مصرف مقادیر زیاد دم‌كرده یا عرق دوآتشه شاتره به دلیل آلكالوییدهای فراوان باعث لرز، تشنج و بی‌حسی بدن شده و برای سرد مزاجان مضر است. از طرفی مصرف آن بدون نظر پزشك در دوران بارداری و شیردهی توصیه نمی‌شود.

برای درمان مشكلات كبدی، صفراوی و پوستی بهتر است از جوشانده گیاه شاتره استفاده كنید. برای آن كه از خواص درمانی عرق شاتره نفع بیشتری ببرید، خوب است آن را همراه عرق كاسنی بخورید.

دستور تهیه شربت و نوشیدنی عرق شاتره با کاسنی

خواص شربت شاه تره و کاسنی

• شربت شاه‌تره و کاسنی حاوی انواع ویتامین‌های A ،C ،E گروه ویتامین‌های B مانند B1،B2،B3،B5،B6، کلسیم، منیزیم، آهن، منگنز، سدیم، پتاسیم، روی، پروتئین، فسفر، فیبر و قند است.
• ترکیب این نوشیدنی خنک برای روزه داران بسیار مفید است.
• شربت شاه‌تره و کاسنی طبع سردی دارد و صفرا بَر است؛ بنابراین موجب رفع عطش روزه‌داران می‌شود.
• این نوشیدنی شیرین باعث تصفیه خون نیز می شود.

مواد لازم برای شربت کاسنی شاتره

عرق شاتره، عرق کاسنی: هر کدام یک لیتر
گلاب، عرق کاسنی، بیدمشک هر کدام نصف لیوان.

سکنجبین: یک لیوان

این مواد را با هم اضافه می کنیم و سپس چند قطره لیموترش تازه با یخ اضافه و میل می کنید.

در بین اندام‌های بدن کبد از خواص شربت شاه‌تره و کاسنی بیشترین سود را می‌برد؛ کبد بیش از 500 نوع کار حیاتی در بدن انجام می دهد! مانند:

تفکیک مواد مغذی از ترکیبات زاید، سم‌زدایی، تجزیه مواد شیمیایی، نابودی میکروب‌ها، ترشح آنزیم‌های مختلف، تنظیم هورمون‌ها و قند‌ها و دفع اوره را انجام می‌دهد.

این شربت ملین و ادرار آور است و یرقان و زردی ناشی از گرمای کبد را هم از بین می‌برد؛ شربت شاه‌تره و کاسنی، کیسه صفرا را پاک سازی و سنگ کیسه صفرا را هم دفع می‌کند.

این شربت برای مبتلایان به فشار، قند و چربی خون بالا مفید است و در تقویت معده، کبد و کلیه‌ها نقش مؤثری دارد.

شربت شاه‌تره و کاسنی برای مبتلایان به نقرس و اسید اوریک بالا مفید است و به رفع مشکلات پوستی مانند اگزما، کهیر، خارش و جوش کمک شایانی می‌کند.

این شربت علاوه بر این که در روشن شدن پوست، باز شدن رنگ چهره و برطرف شدن لک‌ها نقش موثری دارد، بسیار آرام‌بخش است و موجب رفع اضطراب و استرس در افراد می‌شود.