مصرف مایعات باعث کم شدن رنگدانههای زرد موجود در ادرار میشود، پس هر چه آب بیشتری بنوشید ادرار شما رنگ شفاف تری پیدا میکند. اگر هم آب کمتری بنوشید ادرارتان پررنگتر خواهد شد. کم آبی شدید بدن میتواند باعث شود ادرار به رنگ کهربایی درآید. در این بخش به دلایل شایع تغییر رنگ ادرار میپردازیم.
تغییر رنگ ادرار اغلب ناشی از داروها، غذاهای خاص یا رنگهای غذایی است. در برخی موارد، تغییرات رنگ ادرار ممکن است ناشی از مشکلات پزشکی خاص باشد.
ادرار قرمز علیرغم ظاهر هشدار دهندهای که دارد اما همیشه نشان دهندهی یک مشکل جدی نیست. ادرار قرمز یا صورتی ممکن است به دلایل زیر ایجاد شود:
• خون: عواملی که باعث ادرار خونی میشوند شامل عفونتهای مجاری ادراری، ورم پروستات، تومورهای سرطانی و غیرسرطانی، دویدن مسافتهای طولانی و سنگهای کلیه و مثانه میباشد.
• غذاها: ریواس، توت سیاه و چغندر رنگ ادرار را به صورتی یا قرمز تغییر میدهند.
• داروها: ریفامپین (ریفادین، ریماکتان) آنتی بیوتیکی است که معمولا برای درمان بیماری سل استفاده شده و رنگ ادرار را به نارنجی مایل به قرمز تغییر میدهد. داروی دیگری بنام فنازوپیریدین (پیریدیم) که باعث رفع ناراحتیهای مجاری ادراری شده و ضد یبوست (دارای گیاه سنا) است نیز همین تاثیر را داشته و رنگ ادرار را به نارنجی مایل به قرمز تغییر میدهد.
علت نارنجی شدن ادرار میتواند موارد زیر باشد:
داروها: داروهایی که میتوانند ادرار را به رنگ نارنجی درآورند عبارتند از داروی ضد التهاب سولفاسالازین (آزولفیدین)، فنازوپیریدین (پیریدیوم)، برخی ملین ها، و بعضی از داروهای شیمی درمانی.
مشکلات جسمی: در برخی موارد، ادرار نارنجی میتواند نشانهی وجود مشکلی در کبد یا مجرای صفراوی شما باشد، به ویژه اگر رنگ مدفوع تان هم کمرنگ شده باشد. کم آب شدن بدن، که میتواند باعث پررنگ شدن ادرار شود و غلظت رنگ آن را بسیار بیشتر کند هم میتواند ادرار شما را به رنگ نارنجی درآورد.
ادرار میتواند به دلایل زیر قهوهای تیره یا نوشابهای رنگ شود:
مواد غذایی: خوردن باقلا، ریواس یا آلوئه ورا در مقادیر زیاد میتواند ادرار را به رنگ قهوه تیره درآورد.
داروها: برخی داروها میتوانند رنگ ادرار را تیره کنند از جمله داروهای ضد مالاریای کلروکین و پریماکین، آنتی بیوتیکهای مترونیدازول (فلاژیل) و نیتروفورانتوئین (فورادانتین)، ملینهای حاوی گیاهان کاسکارا و سنا، و متوکاربامول که یک داروی شل کنندهی عضلات است.
مشکلات جسمانی: برخی اختلالات کبدی و کلیوی و همینطور بعضی عفونتهای مجرای ادرار میتوانند ادرار را به رنگ قهوهای تیره درآورند.
ورزش زیاد: آسیبهای عضلانی ناشی از ورزش زیاد میتواند باعث شود ادرار رنگ صورتی یا نوشابهای مانند پیدا کند. این مسأله در مورد آسیبهای کلیوی هم صدق میکند.
عفونتهای مجرای ادرار و سنگ کلیه میتواند باعث ابری یا کدر شدن ادرار شود.
اگر تغییر رنگ ادرار بر اثر مصرف مواد غذایی یا داروها نباشد، احتمالاً یک مشکل جسمانی رنگ ادرار را تغییر داده. این عوامل ریسک بروز مشکلات جسمانیای را در شما بالا میبرند که میتوانند باعث تغییر رنگ ادرار شما شوند:
سن: تومورهای مثانه و کلیه، که میتوانند باعث ادرار خونی شوند، در میان افراد مسن شایعتر هستند. مردان بالای ۵۰ سال گاهی به دلیل بزرگ شدن غدهی پروستات، دچار ادرار خونی میشوند.
سابقه خانوادگی: سابقهی ابتلا به بیماریهای کلیوی یا سنگ کلیه در خانواده احتمال بروز این مشکلات را در شما بالا میبرد. هر دو مورد میتوانند باعث ادرار خونی شوند.
ورزش سنگین: دوندههای استقامت بالاترین ریسک را دارند، اما هرکسی که زیاد ورزش کند هم میتواند دچار ادرار خونی شود.
وجود خون در ادرار: ادرار خونی یکی از آثار شایع عفونتهای مجرای ادرار و سنگه کلیه است. این مشکلات معمولاً با درد همراه هستند. خونریزی بدون درد ممکن است نشانهی مشکل جدی تری مثل سرطان باشد.
ادرار تیره یا نارنجی: اگر رنگ ادرارتان تیره یا نارنجی است، به ویژه اگر رنگ مدفوع تان هم کمرنگ و پوست و چشمان تان زرد شده، ممکن است نقصی در عملکرد کبد شما رخ داده باشد.