یه وقتایی شده که خودمان روانشناس برای دیگران یا حتی خودمان میشویم و میخواهیم رفتارها را تحلیل کنیم که آیا درست بوده یا نه؟ ایا طرف مقابل به بلوغ فکری رسیده است یا نه؟ اما خودمان دقیق نمیدانیم کسانی که به بلوغ فکری رسیده اند چه نشانه هایی دارند. در این بخش از پورتال جامع نازوب برای شما عزیزان مطالب مفیدی را از جمله سن بلوغ، نشانه های بلوغ فکری Age of puberty, signs of intellectual maturity و … را فراهم کرده ایم لطفا با ما همراه باشید.
واژه شخصیت (Personality) ریشه در کلمه لاتین Persona دارد و عبارت است از، مجموعه سازمان یافته و واحدی متشکل از خصوصیات نسبتا ثابت و پایدار که بر روی هم، یک فرد را از فرد یا افراد دیگر متمایز میکند.
بلوغ (Puberty) در زبان انگلیسی از کلمه لاتین Pubertas به معنای “سن مردانگی یا سن بزرگسالی” مشتق شده است و در زبان فارسی کلمه بلوغ به معنای “رسیدن میوه یا حد تکلیف شرعی” به کار برده میشود.
دوره بلوغ، دوره بعد از کودکی و قبل از جوانی و بزرگسالی است. بلوغ، نخستین علامت مرحله نوجوانی است به این معنی که نوجوانی با شروع بلوغ آغاز میشود. بلوغ با علایم و خصایصی که عمدتا بدنی و جنسی هستند مشخص میشود. فرد حالت و خاصیت کودکی را پشت سر گذاشته و خصایص شخصی بالغ یا به اصطلاح مردانگی یا زنانگی را پیدا میکند. این تغییرات سریع فیزیولوژیکی و هورمونی، باعث بسیاری از تغییرات در شخصیت نوجوان میشود که در بحث رشد شخصیت در دوران بلوغ مطرح میشود.
بنابراین، رشد شخصیت در دوران بلوغ عبارت است از، مجموعه تغییراتی که از لحاظ کمی و کیفی در شخصیت نوجوان، بین سنین ۱۳ تا ۱۹ اتفاق میافتد.
البته باید توجه داشت که در مورد سن دقیق بلوغ اختلاف نظر وجود دارد. علاوه بر این، سن بلوغ دختر و پسر نیز با هم فرق میکنند.
بررسی و تحقیق در زمینه روانشناسی بلوغ که شامل مسایل شخصیتی از جمله، کیفیت روابط عاطفی، خلقوخو و غیره میباشد به عنوان یک پدیده اجتماعی خطیر، از خصایص قرن حاضر است. البته مراجعه به نوشتههای قدیم در شرق و غرب، حتی پیش از میلاد مسیح (علیهالسّلام) نشان میدهد که توجه به این مرحله از فراخنای زندگی و تغییرات مربوط به آن، همیشه و همه جا از اهمیت خاصی برخوردار بوده است. مطالعه علمی در این زمینه با تحقیقات استانلی هال (Stanley hall) که او را پدر روانشناسی بلوغ و نوجوانی مینامند آغاز شد. بعد از آن تقریبا روانشناسان بلوغ از افکار و عقاید او متاثر شدهاند.
بلوغ فکری یکی از مراحل رشد شناختی است، مراحل متفاوتی دارد و در بزرگسالی به کمال می رسد.
در کودکی رشد جسمانی کودک The physical development of the child اهمیت دارد، اما اندک اندک رشد اخلاقی، رشد عاطفی، رشد فکری ، رشد احساسات با گذر زمان شکل می گیرد و زمینه های سرشتی کودک نمایان می شود و پس از آن محیط زندگی، شیوه تربیتی و الگوهایی که در پیرامون وی وجود دارد، بیشترین نقش را در رسیدن فرد به بلوغ فکری دارد .
مهمترین ویژگی که در افرادی که به بلوغ فکری رسیده اند این است که نقاط ضعف و قوت خود را می شناسند و انتظاراتی که از خود دارند در حد توانایی آنان و منطقی و معقول است.
این افراد اهداف خود را در زمینه های مختلف زندگی مشخص کرده اند و برای رسیده به آنها برنامه دقیق و واضحی دارند و در صورت نرسیدن به اهدافشان برنامه شان را تغییر می دهند و برای رسیدن به موفقیت در مقابل تغییر مقاومتی ندارند.
توانایی پذیرش تعهد و مسئولیت را در زندگی خود دارند و در قبال تصمیمات و رفتارهایی که انجام می دهند بالغانه و مسئولانه عمل می کنند.
توانایی تصمیم گیری صحیح و بدون وابستگی و مشورت No dependency and consultation با افراد آگاه و با تجربه را دارند. پیروی بی چون و چرا از دیگران ندارند و استقلال فکریشان را حفظ می کنند و مسائل را تجزیه و تحلیل می کنند.
افرادی که بلوغ فکری رسیده اند توانایی کنترل تکانه های هیجانی خود را دارند و می توانند احساسات خود را مدیریت کنند شخصیت های وابسته و احساساتی نیستند و همواره نیازمند توجه و محبت افراطی نیستند اغلب حسادت نمی کنند و می توانند دیگران را ببخشند و خودشان در عذر خواهی پیش قدم می شوند.
• فرد بالغ با اخلاق است؛ و این به این معنی است که یک سلسله اصول اخلاقی را درونی کرده و تحت هر شرایطی خود را ملزم به رعایت آنها می داند.
• او مسائل زندگی اعم از شخصی، اجتماعی و سیاسی را درک و با آنها عاقلانه برخورد می کند، نه احساسی و هیجانی.
• به هیچ وجه بدون دلیل و کورکورانه از دیگران تقلید نمی کند.
• توانایی فرضیه سازی دارد و تلاش می کند برای هر اتفاقی، توضیحی منطقی پیدا کند.
• برای وقت خود ارزش زیادی قائل است و آن را با رفتارهای سبک و سفیهانه مثل دخالت در کار دیگران، هدر نمی دهد.
• با اخلاق است؛ و این به این معنی است که یک سلسله اصول اخلاقی را درونی کرده و تحت هر شرایطی خود را ملزم به رعایت آنها می داند.
• در قبال خودش و خانواده اش مسئولیت پذیر و در صورت اشتباه کردن نیز انتقادپذیر است.
• خودخواه و خودمحور نیست و توانایی تطبیق با شرایط و محیط پیرامونش را دارد.
• او قادر به کنترل تکانه های هیجانی خود است؛ یعنی می تواند احساسات و هیجانات خود را مدیریت کند.
سنی است که در آن دختران و پسران از لحاظ جسمانی و بعضاً فکری و اجتماعی به بلوغ میرسند Sometimes they mature intellectually and socially. این سن بنا بر اینکه چه نوع بلوغی مدنظر است میتواند متفاوت باشد.
بلوغ جنسی سنی است که در آن پسران و دختران به تکامل جنسی کامل دست مییابند و این سن در اکثر پسرها 12 تا16 میباشد و در دختران حدود ۱۲ سالگی میباشد. تکامل جنسی باعث فعال شدن قابلیتهای جنسی در بدن انسان میشود و باعث ایجاد توانایی جنسی و تولید مثل در انسان میشود.
سن بلوغ در بعضی از ادیان وجود دارد و نشان دهنده زمانی است که برخی از احکام یا وظایف بر ایشان واجب میشود.
در یهودیت، سن بلوغ برای پسران ۱۳ سالگی و برای دختران در ۱۲ سالگی است. مراسم تکلیف در یهودیت بر میتصوا و بت میتصوا نام دارد.
در مسیحیت، بلوغ بیشتر به معنای رشد روحانی است. این به معنی رسیدن به بلوغ نهایی است که مترادف با تطبیق با میزان کامل که مسیح باشد است.
در دین اسلام این سن، سن تکلیف نامیده میشود و برای پسران تمام شدن ۱۵ سال هجری قمری و برای دختران تمام شدن ۹ سال هجری قمری است.
پس از رسیدن به این سن، رعایت برخی از احکام دینی برای مسلمانها واجب میشود. سید محمد جواد غروی این موضوع را تابع جغرافیای محیط میداند که ربطی به سن آنان ندارد. قرآن برای بلوغ دو جنبه قائل است: فکری و جسمی که تا هردو در یک شخص پدیدار نگردد مسئولیتی متوجه او نیست و مکلف به انجام حکمی نمیباشد.
این دو بلوغ علائمی دارد که قران تعیین مینماید. بلوغ جسمی وقتی است که دختر و پسر بتوانند تولید مثل کنند پس بلوغ دختران به حیض است و بلوغ پسران به احتلام. بلوغ فکری نیز منوط است به آزمونی که در مسائل اجتماعی، اقتصادی و اخلاقی از دختران و پسران به عمل میآید.
در بهاییت، سن بلوغ برای دختر و پسر برابر است. این سن برای انجام وظایف دینی برای هم پسر و هم دختر ۱۵ سال است. سن بلوغ اجتماعی و اداری در بهاییت، که به معنای امکان رأی دادن و انتخاب شدن در انتخابات بهایی است بیست و یک سالگی است.
رَسِش یا بلوغ روانی به معنی آمادگی زیستی است که خود مبتنی بر یک نقشه ژنتیک میباشد. تغییرات روانشناختی انسان، مانند تفکر، توانایی حل مسئله، و غیره تحت تأثیر زیستشناسی مغز است، و از تغییرات رسش به شمار میآید. همچنین آنچه که وراثت، از خصوصیات مشترک در برنامهٔ زیستشناختی و طبیعی Biological and natural program رشد قرار داده است، مانند زمان بلوغ جنسی، به معنی بلوغ روانی است.
بلوغ روانی پس از بلوغ جنسی در انسان صورت میگیرد که با تغییر عادات همراه است. این عادات از قبیل:
۱- تغییر در روابط.
۲- تغییر در کارها
۳- ترک بعضی عادت ها (کنار گذاشتن ناهنجاریها البته روابط اجتماعی هم بر این ناهنجاریها تاثیر دارد و موجب کم یا زیاد شدن آنها میشود).
انسان خود متوجه این تغییر رفتارها نمیشود بلکه دیگران با نگاه کردن در تغییر کارها و رفتار او متوجه میشوند که فرد تغییر کرده (که در زبان فارسی میگویند به بلوغ رسیده)
همیشه بلوغ روانی به درستی سیر تکاملی خود را طی نمیکند و گاه موجب اختلالاتی از قبیل: ۱-وسواس ۲-کمرویی ۳-عدم رعایت حقوق اجتماعی دیگران.و در نهایت موجب مرتکب شدن اعمالی مانند دزدی، جنایت و … میشود.
بیماریها
گاهی این اختلالات موجب بیماریهایی مانند:
۱- اضطرابهای روانی Psychological anxiety
۲- افسردگی
۳- جنون جوانی
1– در عمل اعتماد به نفس و عزت نفس ندارد.
2– عواطف و اخلاق را فقط براساس خواسته های خود معنا می کند.
3– در روابط خود همواره دریافت کننده عشق، خدمات و توجه دیگران است.
4– مرزها را در هیچ رابطه ای رعایت نمی کند؛ به همین دلیل دیگران به او اعتماد نمی کنند یا اعتمادشان را به او از دست می دهند.
5– در بیشتر موارد نیازمند کسی (یا چیزی) است که از او حمایت کند.
6– بیشتر قضاوت هایش درمورد دیگران، فرافکنی احساسات ضمیر خودآگاهش محسوب می شود.
7– مسوولیت اعمال خود را نمی پذیرد و به شدت از پذیرش مسوولیت می ترسد.
8– در قبال خود و دیگران هیچ تعهدی را نمی پذیرد.
9– در کارهایش نظم و پشتکار و تداوم وجود ندارد و هیچ شغل یا کاری را به اتنتها نمی رساند.
10– شادی کودکانه را به رضایت بالغانه ترجیح می دهد.
روانشناسی بالینی و عجیب ترین اختلالات روانی
عجیب ترین تغییر های دختران و پسران در سن بلوغ!
ماجرای بلوغ جنجالی این دختر جذاب 17 ساله (عکس)