گیاه مارچوبه؛ از صفر تا 100 این گیاه Asparagus; from zero to 100% را در این بخش با همدیگر مرور می کنیم. تاریخچه مارچوبه، نحوه کاشت مارچوبه، روش مصرف و پخت گیاه مارچوبه، خواص مارچوبه، غذاهای تهیه شده با مارچوبه، بررسی انواع مارچوبه. با این بخش بسیار مفید با وبسایت نازوب همراه باشید. از حضور گرم شما عزیزان سپاسگزاریم.
تاریخچه جالب گیاه لاکچری مارچوبه!
Ostāre گیاهی گلدار است که بومی بیشتر مناطق اروپا، آفریقای شمالی و غرب آسیا است. مارچوبه گیاهی علفی چندساله و دوپایه از راسته مارچوبه، تیرهٔ مارچوبگان (Asparagaceae) و سردهٔ مارچوبه (Asparagus) است. گلهای بسیار کوچک آن در روی پایههای نر و ماده قرار دارند.
گلهای آن دارای ۶ کاسبرگ و ۶ گلبرگ و ۶ پرچم و یک مادگی سه برچهای است گلهای نر به رنگ زرد مایل به سبز بوده، کاملاً از گلهای ماده که معمولاً به رنگ قرمز در میآیند قابل تشخیص میباشند.
معمولاً برداشت مارچوبه از سال سوم، یعنی دو سال بعد از انتقال تاال تاج آن به محل اصلی آغاز میشود. محل کاشت آن در ایران قزوین (شهر سگزاباد)، خوی، تبریز، نواحی مخج آن به محل اصلی آغاز میشود.
محل کاشت آن در ایران قزوین (شهر سگزاباد)، خوی، تبریز، نواحی مختلف البرز، قصر قجر، جلفای اصفهان، اراک، کرمانشاه، جنوب ایران، و مهارلو در شیراز است همچنین در روستای رز از توابع شهرستان ماهنشان استان زنجان و روستای رباط از توابع شهرستان شهربابک در استان کرمان در فروردین ماه به صورت خودرو رشد میکند.
این گیاه بهعنوان یک سبزی خوراکی به صورت خام یا پخته استفاده میشود. کاشت این گیاه در شهرستان دزفول رواج پیدا کرده است.
خاصیت کلی گیاه مارچوبه
مارچوبه دارای مقدار زیادی ویتامین ک و فولات (ویتامین ب۹) است. فولات موجود در مارچوبه باعث میشود تا مصرف این گیاه در زمان بارداری از ناهنجاریهای مادرزادی بکاهد. خوردن مارچوبه همچنین میتواند به تقویت نیروی جنسی کمک کند. میزان بالای پورین در مارچوبه باعث بالا رفتن اسید اوریک خون میشود و در مبتلایان به نقرس مصرف آن توصیه نمیشود.
ارزش غذایی
مارچوبه منبعی غنی از ویتامینها، املاح معدنی و پروتئینهای ضروری میباشد و سرشار از ویتامینهای A و B1 یا تیامین، B2 یا ریبوفلاوین، B3 یا نیاسین، B5 یا پانتوتنیک اسید، B6، اسید فولیک و نیز ویتامینهای C و E یا آلفا_نوکوئرول و K یا فیلوکین میباشد.
Asparagus مارچوبه حاوی منابع ارزشمند املاح معدنی آهن، کلسیم، فسفر، منیزیم، منگنز، زینک، سلنیوم و پتاسیم میباشد؛ و همچنین حاوی مقدار بسیار کمی کالری بدون کلسترول میباشد و نیز مقدار ناچیزی سدیم، علاوه بر این یک منبع غنی از فیبر رژیمی میباشد که برای بدن ضروری است.
تولید
در سال ۲۰۰۷ میلادی، پرو بزرگترین صادرکننده مارچوبه در جهان بود. چین و مکزیک در رتبههای بعدی قرار داشتند.
بزرگترین واردکنندگان مارچوبه در جهان در سال ۲۰۰۴ میلادی، به ترتیب، ایالات متحده آمریکا (۹۲٫۴۰۵ تن)، اتحادیه اروپا (۱۸٫۵۶۵) و ژاپن (۱۷٫۱۴۸) بودهاند.
تاریخچه تولید در ایران
هاشم نراقی از سرمایهداران زمان شاه در زیر سد دز واحد عظیمی برای تولید مارچوبه احداث کرده بود و به اروپا صادر میکردند.رقم مورد کاشت در ایران رقم ماری واشنگتن بوده است./Asparagus and its varieties, the method of planting and how to eat asparagus
انواع مارچوبه را به سه قسمت میتوان تقسیم کرد:
مارچوبه سبز
مارچوبه سفید
مارچوبه بنفش
مارچوبه سفید چامادلمو (Ciamadolmo)
کاملاٌ سفید و بسیار نرم و لطیف .در ایران در حال حاضر فقط کنسرو های خارجی آن یافت میشود، نرم است و مزه کمی شیرین دارد.
مارچوبه سبز مری واشنگتون (Mary Washington)
این نوع مارچوبه رنگ سبز تقریباٌ روشنی دارد و در ایران بصورت تازه آن در بازارهای ترهبار پیدا میشود . دربعضی از سوپر مارکت ها کنسرو خارجی آن پیدا میشود. مزه آنهم به سمت شیرین است.
مارچوبه بنفش هلندی (Argenteuil ,Violett Oland)
این نوع مارچوبه رنگ بنفش روشن به سمت قرمز دارد، مزه آن کمی تلخ است و در ایران پیدا نمیشود.
مارچوبه سبز:
رایجترین رقم مارچوبه در ایالاتمتحده است. این رقم از نوع بسیار نازک تا بسیار ضخیم میباشد. رایجترین رقم مارچوبه سبز جرسی کینگ است که در باغ بهصورت خودرو رشد میکند. قطر چوبه آن متوسط بوده و طول آن حدود 21-18سانتیمتراست. در این رقم ما بیشتر عطر و نحوه تولید آن را نیاز داریم.
رقم دیگر جرسی نایت میباشد که دارای چوبه نازک و بلند به طول21-18سانتیمتر است. رقم دیگر جرسی جیانت میباشد که کوتاه بوده و قطر آن نیز بسیار ضخیم است. رقم ماری واشینگتن نیز محبوبیت زیادی دارد و اندازه آن متوسط است. سرعت رشد و عملکرد این رقم بالا است. پرکوک دآرژنتئیل یک رقم ایتالیایی میباشد که دارای ساقه های نازک و جوانه هایی به رنگ رز است. بذر این رقم تنها در ایالاتمتحده آمریکا موجود میباشد.
مارچوبه سفید:
نوعی مارچوبه است که در اروپا محبوبیت زیادی دارد. چوبه آن توخالی بوده و توسط خاکهای اطراف گیاه احاطه میشود.
در صورت عدم وجود نور، گیاه نمیتواند کلروفیل تولید کند، درنتیجه رنگ آن سفید باقی میماند. هر یک از ارقام این نوع مارچوبه تا زمانی که در معرض نور قرار نگیرند چوبهای سفید تولید میکنند.
مارچوبه بنفش:
گروهی است که بیشتر در انگلستان و ایتالیا یافت میشود. مارچوبه بنفش چوبههای ضخیم و بنفشرنگ را تولید میکند که نسبت به مارچوبه سبز شیرین تر است. گیاه مارچوبه و انواع آن، روش کاشت و نحوه خوردن مارچوبه
بااینحال، چوبه های کمتری را تولید می-کند. پاسشن بنفش رایجترین رقم مارچوبه بنفش است. زمانی که مارچوبه بنفش به مدت طولانی پخته شود، رنگ خود را از دست میدهد. بعضی از افراد ترجیح میدهد که مارچوبه بنفش را بهصورت خام و همراه با سالاد مصرف کنند تا رنگ منحصربهفرد آن حفظ شود.
برخی افراد بهصورت عمدی چندین رقم مختلف مارچوبه را کشت میکنند و یا اینکه تاجهای مختلف را در طول سال به مارچوبه اضافه میکند. درهرصورت، انواع مختلف مارچوبه را میتوان بر اساس شکل و اندازه استفاده کرد.
علاوه بر این، ارقام مختلف مارچوبه در زمانهای مختلف به بلوغ میرسند. بنابراین، اگر شما واقعاً مارچوبه را دوست دارد، میتواند با کشت ارقام مختلف یک عرضه مداوم را در طول برداشت داشته باشید.
مراحل کاشت مارچوبه سفید
بذر مارچوبه سفید یک بذر ارگانیک است. مارچوبه در اوایل تابستان از یک تاج چند ساله شروع به رشد می کند و برای سال ها قابلیت برداشت را خواهد داشت. مارچوبه سفید از همان بوته ای که مارچوبه سبز را تولید می کند به دست می آید.
مارچوبه سفید به دلیل عدم دریافت نور خورشید و تولید نکردن کلروفیل، به صورت سفید تولید میگردد.
مارچوبه سفید نیاز به مراقبت های مشابه با مارچوبه سبزداشته، و بایستی مانع تماس نور خورشید با آن د رهفتههای شروع برداشت شد و در هنگامیکه رشد مجدد آن شروع می شود
طرز کاشت بذر مارچوبه سفید:
مرحله اول:
بستر کشت را در باغچه ای نور گیر قرار دهید و بذر را د رعمق 3 سانتیمتر بکارید. لایه کود کمپوست به ضخامت 4 سانتیمتر را بر روی بذر قرار دهید و دوباره آن را با خاک بپوشانید
مرحله دوم:
در فصل بهار قبل از کاشت بذر مارچوبه شیارهایی به عمق 35 سانتیمترایجاد کنید و این کار را پس از گذشت خطر سرمای بهاری انجام دهید. در هر سوراخ بذر پس از بذر گذاری یک لایه 2.5 سانتیمتری کمپوست قرار داده و سپس آن را با یک لایه 5 سانتیمتری خاک بپوشانید.
مرحله سوم:
ساقه مارچوبه Shoot asparagus را در هر ردیف به فاصله 35 سانتیمتر به گونه ای که قسمت غنچه آن رو به بالا باشد در خاک قرار دهید. اگر بیش از یک ردیف دارید فاصله بین آنها باید 45 سانتیمتر باشد. فاصله مناسب خطر آفات و بیماریها را می کاهد. بالای ساقه ها را با 5 سانتیمتر خاک بپوشانید.
مرحله چهارم:
در مدت زمان هفته ای یکبار به ضخامت عمق 2.5 سانتیمتر شیارهای مارچوبه را آبیاری کنید. علفهای هرز را به محظ روئیت پاکساز یکنید تا امکان رشد نداشته باشند. در قسمت پایه مارچوبه ها را آبیاری کنید تا از زنگ زدگی برگها جلوگیری کنید.
مرحله پنجم:
حفره های رشد مارچوبه را با مقداری خاک پر کنید و تا دو سال اول اقدام به برداشت محصول نکنید تا گیاه ریشه هایی قوی برای سالهای بعد داشته باشد
مرحله ششم:
در سال اول پس از رشد گیاه اطراف آن را با مالچ و کود مناسب بپوشانید. بیشتر از یک تاج برای بوته را در بالای خاک باقی نگذارید تا بقیه بخشها زیر نور خورشید نباشد.
مرحله هفتم:
هنگامیکه ارتفاع بوته ها به بیش از 15 سانتی متر و ضخامت 3.5 سانتیمتر رسید، کود و مالچ را از اطراف آن پاک کنید. با یک چاقوی تیز تاجهایی که از خاک بیرون زده اند را ببرید. مارچوبه ای سفید را به مدت یک هفته در یخچال نگهداری کنید.
مرحله هشتم:
در طول دوره رشد گیاه به خصوص در آب و هوای مرطوب و مه آلود مراقب نقاط پراکنده قرمز بر روی گیاه باشید. به محض مشاهده این نقاط قرمز بخش آلوده را بلافاصله از گیاه جدا کنید تا به بقیه بخشها سرایت نکند.
مرحله نهم:
هنگامیکه گیاه رنگ سبز آبی گرفت مراقب شته هایی که بر روی برگها و یا ساقه تکثیر می یابند، باشید. از حشره کش صابونی برای از بین بردن این شتهها استفاده کنید و یا از روشهای بیولوژیک برای دفع شته ها استفاده کنید برای نمونه استفاده از کفش دوزک و زنبور حشره خوار مفید است.
انواع روش های پخت و نحوه خوردن مارچوبه
مارچوبه را چگونه بخوریم؟
نحوه پختن مارچوبه
با ما همراه باشید تا علاوه بر نکات پخت مارچوبه یک سبزی بهاری و خوشمزه، نکات ویژه در هنگام خرید آن را به طور گام به گام یاد بگیرید. اگر میخواهید مارچوبهتان طعمی شیرین و طبیعی داشته باشد آن را دودی کنید یا تفت مختصر بدهید.
یا میتوانید آن را بخارپز کنید. همچنین کباب کردن مارچوبه هم طعم لذیذی به آن خواهد داد و هم خیلی زود آماده میشود. یک روش دیگر پخت آن در مایکروویو است که پیشنهاد میکنیم برای یادگیری این نکات با ما همراه بمانید.
خرید و نگهداری مارچوبه
بهار فصل مارچوبه است اما شما میتوانید این گیاه خوشمزه را در طول کل سال در فروشگاهها پیدا کنید. مارچوبه خوب دارای ویژگیهایی چون بزرگ بودن به اندازه یک مداد، رنگ سبز روشن و شفاف و دارای سر کاملا سفت و محکم است. مارچوبههای نازک تردتر از مارچوبههای ضخیم هستند.
سر مارچوبه میتواند بزرگ یا کوچک انتخاب شود که به سلیقه شما در خرید و ذائقهتان بستگی خواهد داشت. اما حدالامکان مارچوبههایی با سر کاملا یک شکل و یک اندازه انتخاب کنید.Asparagus and its varieties, the method of planting and how to eat asparagus اگر هنگام خرید سر مارچوبهها کمی کوچک و ریز بود انتهای مارچوبهها را به مدت چهار روز در یک دستمال حولهای خیس داخل یک نایلون قرار دهید.
یا سر مارچوبه را به شکل عمودی در یک سطل حاوی آب قرار داده و روی آن را با نایلون پلاستیکی بپوشانید. سپس بعد از آن تصمیم بگیرید که با چه روشی مارچوبهها را طبخ کنید.
نکته. هر نیم کیلو مارچوبه تقریبا شامل 18 تا 24 عدد مارچوبه است که برای چهار نفر کافی خواهد بود.
آماده کردن مارچوبه برای طبخ
مارچوبه در خاک ماسهای رشد میکند بنابراین باید چندین مرتبه با آب سرد کاملا شسته شود. قسمت سفت و چوبی مارچوبه که در پایین آن قرار دارد را باید جدا کنید که معمولا در پایین یک سوم انتهایی مارچوبه است.
یا اینکه مارچوبه ها را دسته کرده و حدود سه سانتی متر از انتهای آن را با چاقو ببرید. اگر تمایل داشتید برای برش مارچوبه یک مقیاس پیدا کنید. مثلا همه آنها را اندازه یک بوته دراز نخودفرنگی کوتاه کنید.
برشته کردن مارچوبه
فر را از قبل روی دمای 450 درجه فارنهایت تنظیم کرده و اجازه دهید تا خوب گرم شود. سپس مارچوبهها را روی سینی فر چیده و یک قاشق غذاخوری روغن زیتون روی آن بریزید و خوب مخلوط کنید تا روغن همه مارچوبهها را بگیرد. گیاه مارچوبه و انواع آن، روش کاشت و نحوه خوردن مارچوبه کمی نمک و فلفل سیاه روی مارچوبهها بپاشید و آنها را درون فر قرار دهید.
اگر روی سینی فر را با فویل آلومینیومی نپوشانید، 15 دقیقه زمان مناسبی برای برشته شدن مارچوبهها خواهد بود. مارچوبهها زمانی برشته خواهند شد که دو طرف آن کاملا شفاف و ترد به نظر برسد. بعد از آماده شدن میتوانید آنها را با سبزیجات دیگر یا لیموترش سرو کرده یا در کنار بشقاب غذایتان بگذارید.
نکته مهم در برشته کردن مارچوبه داخل فر این است که حتما فر از قبل گرم شده باشد و همچنین در زمان پخت مارچوبهها را با یک انبر زیر و رو کنید.
کباب کردن مارچوبه
ابتدا مارچوبهها را به روغن زیتون یا کره ذوب شده خوب آغشته کنید. برای کباب کردن میتوانید از منقل ذغال یا دستگاه باربیکیو استفاده کنید. اگر از باربیکیو استفاده میکنید، چرب کردن مارچوبهها باعث میشود تا به سطح توری شکل باربیکیو نچسبند.
در صورتی که از ذغال استفاده میکنید میتوانید مارچوبهها را درون یک فویل آلومینیومی قرار داده و سپس کباب کنید. کباب کردن مارچوبهها با ذغال ممکن است کمی طعم دودی به آنها دهد.
زمان کبابی شدن مارچوبهها بین 7 تا 10 دقیقه است که بستگی به سفتی و نرم بودن مارچوبهها و همینطور حرارت گریل شما دارد.
تا زمانی که مارچوبهها کاملا ترد بشوند باید کباب کردن را ادامه دهید. حتما قبل از شروع منقل یا باربیکیو خود را آماده کنید تا داغ باشد.
بخارپز کردن مارچوبه
the best way بهترین روش و سالمترین روش پخت مارچوبه که از روغن یا هر چربی دیگری استفاده نشود، بخارپز کردن آن است. تنها چیزی که برای پخت آن نیاز دارید فقط آب است.ن ا ز و ب این روش محبوب ترین روش طبخ مارچوبه بین اکثریت است.
برای پخت یک سبد یا آبکش را در بالای یک قابلمه حاوی آب جوش قرار دهید و سپس مارچوبهها را درون سبد بگذارید. بخار آب با جوشیدن و کم شدن در زیر سبد، مارچوبهها را میپزد. زمان پخت این روش بین 3 تا 5 دقیقه است.
آبپز کردن مارچوبه روی اجاق گاز
درون یک ظرف مثل ماهیتابه آب ریخته و اجازه بدهید به جوش بیاید. سپس مارچوبهها را درون آب در حال جوش بریزید. برای خوش طعم شدن آن کمی نمک به آن اضافه کرده و اجازه بدهید که مارچوبهها بین 3 تا 5 دقیقه با شعله کم در آب بپزند تا رنگ آنها کاملا شفاف شود.
سرخ کردن مارچوبه
یکی از سریعترین راههای طبخ مارچوبه سرخ کردن آن است. برای این کار مارچوبهها را به قطعات 5 سانتی متری ببرید و یک قاشق سوپ خوری روغن را با حرارت متوسط گرم کنید. سپس مارچوبهها را سرخ کرده و اجازه دهید کاملا شفاف و براق شوند. زمان این نوع پخت نیز 3 تا 5 دقیقه است.
برای خوش طعم شدن قبل از اضافه کردن مارچوبه با روغن، ابتدا کمی سیر رنده شده را در روغن تفت دهید و سپس مارچوبهها را سرخ کنید.
بلانچ کردن مارچوبه
بلانچ کردن یکی از روشهای کلاسیک پخت سبزیجات من جمله مارچوبه است. اگر مارچوبه را برای استفاده در سالاد میخواهید، این روش را به شما پیشنهاد میکنیم.
بعد از پخت مارچوبه در آب گرم، آن را سریعا وارد یک ظرف حاوی آب و یخ کنید تا به آن شوک وارد شده و فرآیند پخت متوقف شود. این روش برای استفاده در سالاد بسیار مناسب است. اگر مارچوبه را میخواهید کمی گرمتر سرو کنید. بعد از پخت آن را به آب ولرم حاوی نمک وارد کنید و سپس گرم سرو کنید.
پخت مارچوبه با مایکروویو
مارچوبه را با دو قاشق غذاخوری آب درون یک ظرف ریخته و در مایکروویو به مدت 2 تا 4 دقیقه قرار دهید. این روش ساده ترین روش پخت مارچوبه است.
با انواع روشهای Baking asparagus پخت مارچوبه آشنا شدید. سعی کنید این سبزی خوشمزه را از دستور غذایی خود حذف نکرده و در پخت غذا با آن نوآوریهای خود را عملی کنید.
دستور تهیه چند مدل سالاد و پیش غذا با مارچوبه
سالاد سیر و میگو و مارچوبه:
مدت زمان پخت: 25 دقیقه
مواد لازم:
میگو پخته 500 گرم
مارچوبه پاك شده 1 شاخه
گوجه فرنگی خرد شده 1 عدد
سیر له شده 4 عدد
جعفری خرد شده 3 قاشق غذا خوری
سر كاهوخرد شده 1عدد
نمك و فلفل سیاه به مقدار دلخواه
سس سالاد:
آبلیمو 3 قاشق غذا خوری
روغن زیتون 2 قاشق غذا خوری
خردل 1قاشق غذا خوری
عسل 1قاشق چایخوری
نمك و فلفل سیاه به میزان دلخواه
طرز تهیه:
1- سیر را له كنید و بگذارید تا 5 دقیقه بماند.
2- میگوها را بپزید و با حوله كاغذی خشك كنید..
3- به مدت 5 دقیقه مارچوبه ها را تفت دهید.
4- آبلیمو،روغن زیتون،خردل،عسل،سیر،نمك و فلفل را با هم مخلوط كنید.آنها را روی میگو ،مارچوبه،جعفری و گوجه بریزید و بگذارید تا به مدت 15 دقیقه در آن بخیسد..سپس سر كاهو را خرد كرده و به مواد بیافزایید.
مرغ سرخ كرده با مارچوبه
مدت زمان پخت: 15 دقیقه
مواد لازم:
پیاز خرد شده 1عدد متوسط
مارچوبه خرد شده 1شاخه
آب مرغ 1قاشق غذا خوری
زنجبیل تازه 1 قاشق غذا خوری
سینه مرغ تكه شده
سس سویا 2 قاشق غذا خوری
سركه 1قاشق غذا خوری
فلفل تند خرد شده مقداری
نمك و فلفل سفید به مقدار دلخواه
طرز تهیه
1- پیاز را خرد كرده و سیر را له كنید و بگذارید تا 5 دقیقه بمانند.
2- یك قاشق غذا خوری آب مرغ در ظرفی گرم كنید، ناز وب سپس پیاز را به مدت 2 دقیقه با حرارت متوسط در آن تفت دهید.
3- زنجفیل ،سیرومرغ را به آن اضاف كنید و به مدت 3 تا 4 دقیقه در آن هم بزنید.
4- مارچوبه،سس سویا،سركه و فلفل تند را به آن اضاف كنید و هم بزنید.سپس سر ظرف را ببندید تا به مدت 2-3 دقیقه بپزد.در آخر نمك و فلفل روی آن بریزید و میل كنید.
خط پایانی مارچوبه: با اضافه کردن این گیاه به سبد غذایی روزانه از خواص آن بهره مند شوید و در دیگر بخش های وبسایت نازوب شاخه ی خواص خوراکی ها، و گیاهان دارویی یا از طریق کلیک بر روی برچسب مارچوبه در انتهای همین بخش اطلاعات بیشتری در خصوص مارچوبه کسب کنید.
فیلم آموزشی نحوه پخت مارچوبه با حفظ تمامی خواص آن بدون تغییر رنگ دادن
Asparagus and its varieties, the method of planting and how to eat asparagus