همانطور که میدانید اوضاع کشور با آمدن این بیماری بهم ریخته علاوه بر کشور، اوضاع و احوالات خوده مردم هم بهم ریخته است. تا اینکه واکسن کرونا ساخته شد The corona vaccine was developed که واکسن فایزر توسط آلمان و آمریکا و واکسن اسپوتنیک توسط روسیه ساخته شد. در این بین برخی ها نظرهایی درباره این واکسن ها میدهند و برخی هم اطلاعاتی درباره آنها ندارند در این بخش از نازوب برای شما عزیزان به طور مفصل درباره این دو واکسن توضیح خواهیم داد. با ما همراه باشید.
واکسن کووید-۱۹ فایزر–بیوانتک با نام رمز BNT162b2 که بیشتر به عنوان واکسن کووید-۱۹ فایزر شناخته میشود، یک واکسن جهت پیشگیری از بیماری کووید-۱۹ است که توسط شرکت بیوانتک توسعه داده شده و توسط فایزر تولید و توزیع شدهاست.
این واکسن به صورت دو دوز با فاصله سه هفته و به شکل تزریق عضلانی تجویز میشود. در حال حاضر توانایی این واکسن در جلوگیری از عفونت شدید در کودکان، زنان باردار یا افراد مبتلا به نقص سیستم ایمنی و همچنین مدت اثر آن مشخص نیست. این واکسن حاوی ماده موثره توزینامران است. شرکت فایزر پیشبینی کردهاست که تا پایان سال ۲۰۲۱، ۱٫۳ میلیارد دوز این واکسن را تولید کند.
در مارس سال ۲۰۲۰، شرکت فایزر یک طرح ۵ مادهای را شروع کرد. در این طرح، فایزر از همه اعضای اکوسیستم نوآوری -از شرکتهای بزرگ دارویی گرفته تا کوچکترین شرکتهای بیوتکنولوژی Biotechnology companies، سازمانهای دولتی و حتی موسسات دانشگاهی- درخواست کرد تا با هم همکاری کرده تا بتوانند به مقابله با بحران کرونا بپردازند.
این ۵ گام عبارتند از:
به اشتراک گذاری ابزار و دانشهای شرکت فایزر
گردهم آوری متخصصین در شرکت فایزر
بهکارگیری تخصص شرکت فایزر در مراحل تولید دارو
ارائه قابلیتهای ساخت و تولید در شرکت فایزر
بهبود واکنشهای سریع در آینده
در همین جهت، فایزر با همکاری BioNTech، کارآزمایی بالینی برای یک واکسن بالقوه از نوع mRNA برای جلوگیری از شیوع کووید ۱۹ را به سرانجام رساندند. این دو شرکت از سال ۲۰۱۸ همکاری خود را جهت تولید واکسن برای آنفولانزا آغاز کرده بودند. این دو با شیوع بیماری کرونا، تحقیقات خود را به سمت این بیماری pivot کردند.
بر پایه بررسیهای عالیترین نهاد نظارتی بر دارو در آمریکا، اثربخشی واکسن بیونتک- فایزر در گروه سنی بالای ۶۵ ساله به طور آشکاری بیشتر است.
این بررسیها نشان میدهند که واکسن بیونتک-فایزر در برابر ابتلا به بیماری کووید۱۹، ۹۵ درصد ایمنی ایجاد میکند. این میزان برای واکسن مدرنا ۸۶ درصد گزارش شده است.
به عبارت دیگر از هر هزار نفری که با دو دوز واکسن مدرنا واکسینه میشوند ۱۳۶ نفر به بیماری کووید۱۹ مبتلا خواهند شد اما این تعداد در جمعیت مشابه که با دو دوز واکسن بیونتک-فایزر واکسینه شده باشند ۶۰ نفر بیشتر نیستند.
در عین حال در بین افراد ۱۸ تا ۶۵ ساله اثربخشی واکسن مدرنا اندکی بیشتر است و ۹۶ درصد ایمنی ایجاد میکند. در این گروه سنی میزان ایمنی ایجاد شده با واکسن بیونتک-فایزر ۹۵ درصد است.
“تاگسشاو” با استناد به دادههای سازمان غذا و داروی آمریکا میگوید در افرادی که با واکسن بیونتک-فایزر واکسینه شدهاند عوارض جانبی کمتر و خفیفتر بوده است.
در مقابل افراد واکسینه شده با واکسن مدرنا به میزان بیشتری دچار عوارض جانبی مانند خستگی، سردرد، تب و درد ماهیچه و مفصل شدهاند.
این گونه عوارض جانبی تقریبا در تمام واکسنها میتوانند با شدت و ضعف بروز کنند و به طور کلی نشانه فعال شدن سیستم دفاعی بدن Activation of the body’s defense system و تاثیر واکسن تلقی میشوند.
حداقل سن برای واکسینه شدن با واکسن بیونتک-فایزر ۱۶ سال و برای مدرنا ۱۸ سال است. تفاوت دیگر شرایط نگهداری واکسن است که در آن محصول شرکت مدرنا وضع بهتری دارد.
محصول مشترک دو شرکت آلمانی و آمریکایی باید در دمای منهای ۷۰ درجه سانتیگراد نگهداری شود و پس از آن امکان نگهداری آن در یخچال پنج روز است.
واکسن شرکت مدرنا که برای نگهداری بلند مدت آن به دمای منهای ۲۰ درجه نیاز است تا ۱۲ ساعت در دمای معمولی اتاق و ۳۰ روز در یخچال قابل نگهداری است.
موسسه پاول ارلیش آلمان در گزارشی تاکید کرده که تمام ۲۱ نفری که پس از تزریق واکسن کرونا درگذشتهاند به بیماریهای سختی مبتلا بودهاند که احتمالا علت اصلی مرگ آنها بوده است.
بنابر این گزارش به استثنای ۹ مورد که علت دقیق مرگ نامشخص مانده در بقیه موارد مرگ افراد واکسینه شده “مستقل از واکسیناسیون” ارزیابی شده است.
مسئولان بهداشت نروژ بعد از بروز ۲۳ مورد مرگ شهروندان پس از واکسینه شدن، برنامه واکسیناسیون خود را اندکی تغییر دادند و توصیه کردند که در مورد افراد با وضعیت جسمی بسیار ضعیف یا مبتلایان به بیماریهای غیرقابل درمان Incurable diseases، سود و زیان تزریق واکسن با دقت بیشتری ارزیابی شود و ملاک قرار گیرد.
دکتر کریستوف اشپشت تاکید میکند که به لحاظ آماری و با در نظر گرفتن احتمالات نیز مرگ سالمندان پس از دریافت واکسن کرونا محتمل است.
او میگوید به عنوان مثال در نروژ هر هفته حدود ۴۰۰ نفر از ساکنان خانههای سالمندان، کاملا بدون ارتباط با کرونا فوت میکنند. بر این مبنا کاملا قابل انتظار است که برخی از این افراد امروز واکسینه شوند و چند روز یا چند هفته بعد فوت کنند.
مطابق گزارش موسسه پاول ارلیش میانگین سنی کسانی که در آلمان پس از تزریق واکسن کرونا جان باختهاند ۸۳ و نیم سال بوده و جوانترین آنها ۵۶ ساله بوده است.
در عین حال در یک حالت دیگر هم، دستکم به عنوان احتمال، ممکن است تزریق واکسن کرونا به مرگ منجر شود: در مواردی که واکسن در افراد یک واکنش آلرژیک شدید ایجاد کند که به آن “شوک آنافیلاکتیک” هم گفته میشود.
نمونههایی از این واکنش آلرژیک شدید در ایالات متحده آمریکا، بریتانیا و آلمان مشاهده شده است. دکتر اشپشت میگوید به همین دلیل شهروندان با سابقه آلرژی پس از تزریق واکسن ۱۵ دقیقه و در مواردی تا نیم ساعت تحت نظر قرار میگیرند. او افزود “شوک آنافیلاکتیک”، در صورت بروز با دارو قابل درمان است و لطمهای به جسم فرد وارد نمیکند.
نتایج مرحله آخر آزمایش انسانی واکسن اسپوتنیک روسیه Russian Sputnik vaccine نشان میدهد که این واکسن بیخطر و اثربخشی آن ۹۱.۶ درصد است.
این نتایج که در نشریه لنست منتشر شده از آزمایش واکسن روی بیست هزار نفر به دست آمدهاند.
بر اساس این نتایج واکسن اسپوتنیک در پیشگیری از بستری شدن در بیمارستان و مرگ بر اثر کرونا هم کاملا موثر بوده است و هیج عارضه جانبی جدی هم نداشته است.
به این ترتیب از نظر اثربخشی، این واکسن در رده واکسنهای تایید شده فایزر/بیوانتک (آمریکا و آلمان)، مدرنا/موسسه ملی سلامت آمریکا و استرازنکا/دانشگاه آکسفورد قرار میگیرد.
چون واکسیناسیون گسترده با این واکسن پیش از انتشار نتایج مرحله آخر کارآزمایی بالینی شروع شده بود در مورد آن شبهههایی به وجود آمد اما اکنون دانشمندان میگویند این واکسن بیخطر بودن و کارایی خود را نشان داده است.
حتی پیش از انتشار این نتایج هم شرکت داروسازی بریتانیایی-سوئدی استرازنکا که واکسن دانشگاه آکسفورد را تولید انبوه میکند با روسیه قرارداد بسته بود تا آزمایش بالینی ترکیب دو واکسن را شروع کنند و ببینند آیا این باعث بالارفتن کارایی میشود یا نه.
گفته شده واکسیناسیون با این واکسن “از هفته آینده” در ایران شروع میشود.
جز روسیه، این واکسن در آرژانتین، ونزوئلا، مجارستان، امارات، بلاروس، بولیوی و سرزمینهای فلسطینی نیز استفاده شده است.
این واکسن را موسسه پژوهشی گمالیا ساخته و در ساخت آن از فناوری ویروس حامل استفاده شده که از نظر فناوری شبیه به واکسنهای استرازنکا/دانشگاه آکسفورد و واکسن تکنوبتی شرکت بلژیکی یانسن (متعلق به شرکت آمریکایی جانسون و جانسون) است.
در فناوری ویروسِ حامل، یک ویروس بیخطر را حامل یک پیام ژنتیکی و وارد بدن میکنند. سیستم ایمنی وقتی این ویروس را شناسایی میکند، این پیام را هم میخواند و به خاطر میسپارد و خود آماده مقابله با این پیام ناشناخته میکند. وقتی ویروس کرونا که هنوز برای سیستم ایمنی بسیاری از انسانها ناشناخته است وارد بدن شود، سیستم ایمنی از روی همان پیام، ویروس را شناسایی میکند و بر ضد آن وارد عمل میشود و براساس همان شناخت و آمادگی قبلی، بسیار موثرتر عمل میکند.
واکسن اسپوتنیک در دو نوبت تزریق میشود به فاصله ۲۱ روز و بر خلاف دیگر واکسنهای دونوبتی کرونا، نوبت اول و دوم با هم فرق دارند، با این ایده که تفاوت دو نوبت هم اثربخشی آن را زیاد میکند هم دوام تاثیر آن را.
واکسن اسپوتنیک برخلاف واکسنهای فایزر و مدرنا Pfizer and modern vaccines که از فناوری جدیدتر امآرانای استفاده کردهاند نیاز به نگهداری در سرمای زیاد ندارد و در یخچال معمولی میتوان آن را نگهداری کرد.
قیمت این واکسن برای هر نوبت حدود ده دلار است، در قیاس با هر دُز ۳۳ دلار برای واکسن مدرنا، بیست دلار برای واکسن فایزر، چهار دلار برای واکسن استرازنکا/دانشگاه آکسفورد و سی دلار برای واکسن سینواک چین.
در واکسن اسپوتنیک که اولین واکسن کرونایی بود که ساخت آن اعلام شد دو نوع آدنوویروس (۵ و ۲۶) دستکاری ژنتیکی شدهاند و حامل رمز ژنتیکی پروتئین شاخکی ویروس کرونا هستند. پروتئین شاخکی در واقع مثل کلیدی عمل میکند که در سلول را برای ورود ویروس کرونا باز میکند.
به این ترتیب پروتئین شاخکی به سیستم ایمنی معرفی میشود تا راه شناسایی و خنثی کردن آن را یاد بگیرد و بر ضدش فعال شود.
واکسن کرونای ایرانی از خرداد سال 1400 تزریق انسانی میشود
جزئیات انتقال جدی کرونا از نان! هشدار به مردم
آیا ممکن است اسهال و حالت تهوع از نشانه های کرونا ویروس باشد
مهم ترین وسایل و سطوحی که درگیر کرونا هستند