نقش جهان میدان مردم است. بازار، مساجد و حوض میانی اش سند خورده به نامشان تا عادت شیرین گشت و گذار میان بوی ادویه ها و زرق و برق لباس های سنتی، نماز خواندن و خیرگی به گنبدها و درست یا غلط شنا کردن های تابستانه و به آب زدن های کودکانه در حوض آبی اش نسل به نسل بگردد و ادامه پیدا کند…
چهره این میدان محبوب اما گاهی به هوای همین دیدار و همنشینی ها، خواسته یا ناخواسته دچار خدشه می شود و آثار نگران کننده ای برخود می بیند.
شبهای تابستان شلوغ ترین شبهای میدان است. شبهایی با طعم شیرین و خنک بستنی سنتی و گپ و گفت های طولانی در سبزی چمن ها.
این شبها اما جوان ترها، آنها که هنوز رمق و حوصله ای برای دویدن و بازی کردن دارند به عادت پارک رفتن های دیرین توپشان را با خود می آورند تا لذت تحرک و یک بازی گروهی را تجربه کنند. اغلب محوطه جلوی مسجد شیخ لطف الله می شود زمین والیبال. سه نفر مثلث می شوند و گاهی توپ چنان شلال می شود به تن کاشی های دیواره مسجد که انگار کشیده های پی در پی زیر گوشش خوابانده می شود.
این تقریبا بازی هر شب است. بعد از آن هم نوبت می رسد به روشن شدن پیک نیک و منقل و راه انداختن بساط آتش میان چمن ها برای آماده کردن شام و چاق کردن قلیان!
گاهی چنان دود و دم از بساط این جمعیت انبوه و نزدیک به هم بلند می شود که سبزي درختان و خنكاي نسيم شبانه هم قدرت مقابله با آن را ندارد.
حساب یادگاری نوشتن روی در و دیوار و متعلقاتش هم که جداست.
انگار دوستیشان می شود دوستی خاله خرسه و حجم حضور و محبت مداومشان حلقه تنگی که گلوگاه میدان را می فشارد و راه نفس کشیدنش را می بندد. یعنی جریانی از حضور و زندگی که صرفا برخاسته از عشق و علاقه است می شود همجه آسیب زننده!
مدیر پایگاه نقش جهان در رابطه با نياز به نظارت و پيگيري در ميدان نقش جهان می گوید: ما با یگان ویژه صحبت کردیم که به اين افراد تذكر داده شده و در صورت نياز با متخلفان برخورد شود. اما مسئله اين است كه اصلاح چنین مواردی به زمان نياز دارد و باید با صبر و حوصله آن را سر و سامان داد زیرا مردم اين میدان را خیلی دوست دارند و چنين اتفاقاتي فقط به خاطر عدم آگاهی و بیشتر هم نداشتن آگاهی جامعه محلی رخ مي دهد؛ چون هنوز برخی از مردم نمی دانند که میدان ثبت جهانی شده است و اهمیتش چقدر است.
فریبا خطابخش ادامه می دهد: ماجرا به همين جا هم ختم نمي شود و حتي مواردي مثل بلند شدن درختان هم منظره تاريخي، فرهنگي ميدان را تحت تاثير قرارداده و این فضای تاریخی را به محوطه ی طبیعی و پارک شبیه کرده است.
وي اضافه می کند:با مشخص شدن هئیت امنا مجموعه نقش جهان که شامل شهرداری، استانداری و … است ، کم کم شاهد چنین مواردی نخواهیم بود.
او معتقد است: وقتی قانون هایی مثل ممنوعیت چادر زدن در پارک آرام آرام بین مردم پذیرفته شد، این موضوع هم در میدانی که ثبت جهانی شده باید کم کم بینشان نهادینه شود.
خطابخش درست می گوید باید کم کم شاهد بعضی تغییرات بود و نمی شود یک شبه ره صد ساله رفت ولی عجیب اینجاست که متاسفانه هنوز خیلی ها اهمیت و آداب حضور میدانی 500 ساله را نمی دانیم یا آنقدر که باید و شاید بهمان آموزش نداده اند و از سر نادانی به اثری تا این حد شناخته شده ضربه میزنیم! به میدانی که بارها در فهرست برترين و مهم ترين ميدان هاي جهان قرار گرفته است؛ مثل همين اواخر كه سايت landarchs مطلبي به نقل از نويسنده اي انگليسي به نام Sonia Jackett منتشر کرده که در آن ده میدان برتر دنیا معرفی گشته اند و در این بین میدان نقش جهان اصفهان به عنوان برترین میدان در رده ی اول و قبل از ميدان هايي مثل میدان دل کامپو – سیه نا – ایتالیا، میدان سرخ- مسکو – روسیه و … معرفی شده است.
گاهی چه بیرحمانه در دسترس بودن چیزی از اهمیتش کم می کند و زمینه ساز نابودیاش می شود!