ماجرای نبش قبر ابوعلی سینا و نمایش جمجمه او

ابوعلی سینا، دانشمند، فیلسوف و طبیب برجسته ایرانی که به عنوان یکی از بزرگ‌ترین مشاهیر تاریخ پزشکی و فلسفه جهان شناخته می‌شود، در شهر همدان به خاک سپرده شده است.

آرامگاه وی از دیرباز محلی مقدس و مورد احترام برای علاقه‌مندان به علم و فرهنگ ایرانی بوده است. این مقبره تاریخی در طول قرون مختلف دستخوش تغییرات و تحولات فراوانی شده است که از جمله مهم‌ترین آن‌ها ماجرای نبش قبر و نمایش جمجمه این دانشمند بزرگ است.

تاریخچه آرامگاه ابوعلی سینا در همدان

آرامگاه اولیه بوعلی سینا در شهر همدان، جایی که این فیلسوف و طبیب پس از مرگ در سال 411 هجری قمری (1037 میلادی) در آن به خاک سپرده شد، در زیر حصارهای قدیمی شهر قرار داشت.

ابوسعید دخدوک، حاکم محلی همدان در زمان فوت ابن سینا، دستور داد تا این دانشمند بزرگ در همان حصار دفن شود. خود ابوسعید نیز پس از مرگ در نزدیکی آرامگاه ابن سینا به خاک سپرده شد.

در دوره قاجار، به دستور نگار، نوه فتحعلی شاه قاجار، آرامگاهی به عنوان بنایی یادبود برای ابوعلی سینا ساخته شد که نمادی از احترام و ارادت به این چهره علمی تاریخی بود.

این آرامگاه اولیه، به مرور زمان تخریب شد تا اینکه در سال 1330 شمسی، به مناسبت هزارمین سال تولد ابن سینا، انجمن آثار ملی ایران تصمیم به ساخت آرامگاهی جدید گرفت.

ساخت بنای جدید آرامگاه

طرح و نقشه آرامگاه جدید بوعلی سینا توسط مهندس هوشنگ سیحون، یکی از برجسته‌ترین معماران معاصر ایران، طراحی شد.

سبک معماری این بنا از روی قدیمی‌ترین بنای تاریخی اسلامی، برج گنبد قابوس در شهر گنبد کاووس اقتباس شده است تا نشانگر پیوند تاریخی و فرهنگی ایران با دوران طلایی اسلامی و زمان زندگی ابن سینا باشد.

آرامگاه جدید، با نمایی زیبا و طراحی منحصربه‌فرد، به یکی از جاذبه‌های فرهنگی و گردشگری همدان تبدیل شده است.

نبش قبر و کشف جمجمه ابن سینا

یکی از جنجالی‌ترین رویدادهای مربوط به آرامگاه ابن سینا، ماجرای نبش قبر او و ابوسعید دخدوک است که در زمان تخریب مقبره قدیم رخ داد. در جریان این عملیات، قبر ابن سینا و ابوسعید باز شد و بقایای جمجمه و استخوان‌های این دو شخصیت بزرگ تاریخی از خاک بیرون آورده شد.

جمجمه ابن سینا برای اولین بار به صورت رسمی در این مقطع تصویربرداری شد و توجه محققان و علاقه‌مندان به تاریخ و پزشکی را به خود جلب کرد. این کشف باعث شد که بقایای این دانشمند برجسته به دقت در جعبه‌های مخصوص مهر و موم شده و در آرامگاه جدید مجدداً دفن شود تا با حفظ حرمت، محل یادبود وی به صورت مناسب و محترمانه نگهداری شود.

اهمیت تاریخی و علمی این رویداد

نبش قبر ابوعلی سینا و نمایش جمجمه او علاوه بر ارزش تاریخی، اهمیت زیادی در زمینه مطالعات پزشکی و انسان‌شناسی دارد. ابن سینا با تألیف کتاب “قانون در طب”، تأثیر شگرفی بر علم پزشکی داشته و همچنان آثار او در دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی سراسر جهان تدریس می‌شود. حفظ بقایای جسد و جمجمه او نمادی است از احترام به میراث علمی و فرهنگی ایران.

از سوی دیگر، این ماجرا باعث شد که توجه عموم به تاریخچه زندگی و آثار ابن سینا جلب شود و علاقه‌مندان بیشتری نسبت به مطالعه و شناخت این فیلسوف و پزشک بزرگ ترغیب گردند.

آرامگاه ابن سینا امروز

امروزه آرامگاه ابوعلی سینا در همدان به عنوان یکی از مهم‌ترین نمادهای فرهنگی ایران شناخته می‌شود. هر ساله هزاران نفر از گردشگران داخلی و خارجی به این مکان زیارتی و تاریخی مراجعه می‌کنند تا یاد و خاطره ابن سینا را گرامی بدارند. همچنین در مناسبت‌های مختلف علمی و فرهنگی، همایش‌ها و مراسمی به پاسداشت این دانشمند بزرگ برگزار می‌شود.

این آرامگاه علاوه بر جنبه زیارتی، مرکزی برای ترویج علم و فرهنگ و آموزش تاریخچه پزشکی و فلسفه در ایران است و نقش مهمی در حفظ هویت ملی و فرهنگی ایرانیان ایفا می‌کند.

برای مطالعه بیشتر درباره زندگی و آثار ابوعلی سینا می‌توانید به منابع کامل تر مانند ویکی‌پدیا و سایت رسمی آرامگاه ابن سینا مراجعه کنید.