چقدر سخته يك نفر فهم و دركش بالاتر و جلوتر از مكان و زمان خودش باشه چه سختي هايي كه نميكشه…
ماجرای زنی که زندگی دختران و زنان ایرانی را نجات داد چه کسی بود؟! در این بخش با زنی آشنامی شوید که تمام دختران و زنان ایرانی مدیون او هستند.
خانم طوبی آزموده که متولد سال 1257 بود. وی تنها زن مؤسس دبستان ناموس و نیز نخستین دبیرستان دخترانه در تهران، از پیشگامان جنبش زنان ایران در ایران بود.
طوبی آزموده در 1257 شمسی در خانوادهای از طبقه متوسط در تهران به دنیا آمد. پدر وی میرزا حسن خان سرتیپ فردی باسواد و ارتشی بود.
وی در خانه نزد آموزگاران سرخانه به تحصیل پرداخت و بعد از ازدواج نیز نزد معلمان خصوصی به آموختن فارسی و فرانسه و عربی ادامه داد. در 14 سالگی به ازدواج مردی نظامی درآمد اما زود جدا شدند. آزموده پس از جدایی چند سال درس خواند و به آموختن علوم مختلف مشغول شد.
او دبستان ناموس را در 1286 شمسی در تهران با مشقات فراوان و مخالفتهای بسیار تأسیس کرد.
آزموده این مدرسه را با پشتکار و مبارزه حفظ کرد و در سال 1307 نخستین دبیرستان دخترانه تهران را نیز تأسیس نمود.
در سالهای پس از انقلاب مشروطه باسواد شدن زنان و تحصیل علم دختران از مهمترین خواستههای جنبش زنان ایران بود و اینچنین بود که تلاشها برای تأسیس مدرسه دخترانه آغاز شد.
طوبی آزموده به تأسیس مدرسه و آموزش دختران همت گماشت و مدرسه جدیدی را تحت عنوان دبستان دخترانه ناموس در سال 1286 در خیابان شاهپور (حافظ فعلی) و نزدیک چهار راه حسنآباد تأسیس کرد و به این سبب، نام او ماندگار شد.
او توانست در مدتی کوتاه تعداد مدارس دخترانه را به شش دستگاه برساند و در سال 1293 ، یعنی 8 سال پس از تأسیس اولین مدرسه، 3474 دختر دانشآموز را جذب این مدارس کند.
آزموده، این مدارس را به صورت یکی از مهمترین و مجهزترین مدارس متوسطه کامل و کانون پرورش دختران متجدد درآورد. به عبارت دیگر اگر میرزا حسن رشدیه بنیانگذار مدارس کنونی پسرانه است، طوبی آزموده را نیز باید بنیانگذار مدارس دخترانهٔ کنونی دانست.
مدرسه ناموس
اولین مدرسهٔ دخترانه توسط بیبیخانم استرآبادی (وزیرف) به نام دبستان دوشیزگان در 1285 شمسی (یک سال قبل از مدرسهٔ ناموس) در تهران تأسیس شد.
اما به دلیل حملات بسیاری که به آن شد، این مدرسه تنها برای مدت کوتاهی پابرجا بود. در نتیجه طوبی آزموده دست به کار شد و مدرسهای را در منزل شخصی خود تأسیس کرد.
آزموده در شرایطی زنگ مدرسهٔ ناموس را در خانه خود در خیابان سنگلج، به صدا درمیآورد که شیخ فضلالله نوری فتوا داده بود که «تأسیس مدارس دختران مخالف با شرع اسلام است».
مدرسهٔ ناموس چند سال بعد از تأسیس به خیابان فرمانفرما و بعد از آن به محل بزرگتری در خیابان شاهپور (حافظ فعلی) منتقل شد.
در این زمان مدرسهٔ ناموس به قدری توسعه یافته بود که به صورت یکی از مهمترین و مجهزترین مدارس متوسطه تهران درآمد و تا پایان دوره دبیرستان آموزش دختران را تأمین میکرد، به طوری که در 1307 شمسی اولین گروهِ دیپلمهٔ مدرسهٔ ناموس فارغالتحصیل شدند.
سری اول فارغ التحصیلان این مدرسه شامل توران آزموده، فخرعظمی ارغنون، بیبیخانم خلوتی، گیلان خانم، فرخنده خانم و مهرانور سمیعی بودند.
آزموده علاوه بر دایر کردن مدارس دختران، کلاسهای اکابر را نیز جهت جذب زنان مسن تر دایر کرد. مردانی که در این فعالیتها به وی کمک میکردند، عبارت بودند از:
سیدجوادخان سرتیپ، حسن رشدیه، نصیرالدوله و ادیب الدوله. طوبی آزموده همسر برادر حسن رشدیه بود و به پاس جبران کمکها و هدایتهای رشدیه نسبت به امر تأسیس مدرسه، در نظامنامه مدرسه مقرر داشته بود که برای همیشه و تا هر زمان که مدرسهٔ ناموس پابرجاست، یکی از دختران خاندانِ رشدیه میتواند در آن تدریس کند.
طوبی آزموده برای خنثی کردن مخالفتها و تبلیغات سنتگرایان امثال شیخ فضلالله نوری و عامهٔ مردم، شیوههای مختلفی استفاده میکرد.
او مشخص کرده بود کتابهای مذهبی و قرآن را در همهٔ کلاسها تدریس کنند. همینطور عبارات و کلمات قصار بزرگان دین با کمک دو تن از شاگردانش بر دیوارهای مدرسه را برای توجه هر چه بیشتر مردم نصب میکرد.
او با ترتیب دادن مجالس روضهخوانی یک یا دو بار در سال تبلیغات مغرضانهٔ مخالفان تحصیل دختران را خنثی میکرد. به این شکل مدرسه دخترانهٔ ناموس توانست پابرجا بماند.
مدرسهٔ ناموس به گفتهٔ آماری که در نشریهٔ شکوفه در سال 1329 شمسی به چاپ رسید، 185 دانش آموز داشت که با گرفتن شهریه از خانوادههای مرفه تعداد 50 نفر بدون شهریه تحصیل میکردند.
طوبی آزموده در اول مهر 1315 شمسی در سن 58 سالگی در تهران درگذشت. بعد از مرگ او، مدرسهٔ ناموس تا سالها توسط طوبا مشکوه نفیسی مدیریت شد و در سال 1319 شمسی به وزارت فرهنگ واگذار شد. نام مدرسهٔ ناموس بعدها به دبیرستان شهناز تغییر کرد.
چه عمر کوتاهی. کاش می شد عمر چنین زنان و مردانی که وجودشان آینده ساز مردم ایران و جهان است را بی پایان کرد!!
روحش شاد و یادش گرامی.
مطالب مرتبط
بیوگرافی ملکه مری استریپ زیبا و برترین بازیگر زن رکوردار حیات دنیا!+ عکس
برترین و الهام بخش ترین زنان جذاب تاریخ + عکس
انتخاب بهترین زن فوتبالیست سال 2012 (عکس)